Η ιστορία της εικόνας του Εσταυρωμένου, την οποία αγιογράφησε ο Φώτης Κόντογλου και φυλάσσεται στον πετρόχτιστο ναό του Αγίου Γεωργίου στην παλιά πόλη της Ξάνθης, αποτελεί μια πολύτιμη ανάμνηση και ένα προσωπικό θαύμα της μεγάλης πίστης και αφοσίωσης ενός ιδιαίτερα ευσεβούς ανθρώπου, που θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της γενιάς του 1930.
Ο Φώτης Κόντογλου υπήρξε μία από τις σπουδαιότερες μορφές του 20ού αιώνα στον χώρο της βυζαντινής τέχνης και της λογοτεχνίας, με σχεδόν μοναδική τεχνοτροπία, η οποία αποτυπώνει την πνευματικότητα και την μυσταγωγική διάσταση της πίστης. Την δεκαετία του 1950, η φήμη του ήταν μεγάλη και όλοι τον γνώριζαν και τον τιμούσαν. Το έργο του για τον ναό της Ξάνθης παραγγέλθηκε το 1959 από τον τότε εφημέριο του ναού, τον αείμνηστο πατέρα Μελέτιο. Παρά τις πιέσεις και τα τηλεγραφήματα, ο Κόντογλου καθυστερούσε να στείλει τον Εσταυρωμένο, επικαλούμενος διάφορες δικαιολογίες.
Ο εφημέριος του Αγίου Γεωργίου, π. Δημήτριος Μαϊστράλης, αργότερα αποκάλυψε μια προφορική μαρτυρία σύμφωνα με την οποία ο Κόντογλου πείσθηκε να στείλει τελικά τον Εσταυρωμένο, αφού είδε στον ύπνο του τον Χριστό να του υποδεικνύει την αποστολή του έργου. Αυτή η εμπειρία είχε καθοριστική σημασία για την απόφασή του να ολοκληρώσει το έργο και να το αποστείλει στην Ξάνθη.
Ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου, χτισμένος το 1835, βρίσκεται σε μια από τις ομορφότερες γειτονιές της παλιάς Ξάνθης και αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό μνημείο. Είναι τρίκλητη Βασιλική και γοητεύει με το εσωτερικό του, που περιλαμβάνει έναν ξύλινο δεσποτικό θρόνο και κρυστάλλινους πολυέλαιους από τη Ρωσία.
Ο Φώτης Κόντογλου γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 1895 στο Αϊβαλί της Μικράς Ασίας. Επιδίωξε να επιστρέψει στην ελληνική παράδοση μέσω του λογοτεχνικού και ζωγραφικού του έργου, πραγματοποιώντας σημαντική συμβολή στη βυζαντινή εικονογραφία. Έφυγε από τη ζωή στις 13 Ιουλίου 1965, αφήνοντας πίσω του ένα σημαντικό καλλιτεχνικό αποτύπωμα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
