Από τον εμφυλιακό Δίλοφο Φθιώτιδας ως τα ευρωπαϊκά κινηματογραφικά πλατό…, απ τη «Δασκάλα με τα χρυσά μαλλιά» και τις υπερφωτισμένες βλεφαρίδες της Αλίκης στην ασπρόμαυρη «Αναπαράσταση» του Αγγελόπουλου, από τον ανήλικο γιο του αντάρτη και της πολιτικής κρατούμενης στον έφηβο υπάλληλο γαλακτοπωλείου και τον ανεκπαίδευτο βοηθό ηλεκτρολόγου ως τον πολυβραβευμένο διευθυντής φωτογραφίας σε ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου, από τη «Νεράιδα και το παλικάρι» της Finos film ως τις «Μέρες του ‘36» και το «Θίασο» μεσολάβησαν 111 ταινίες μεγάλου μήκους, ένας γάμος, τρεις γιοί, κάμποσοι φακοί, λιγότεροι καπνοί, χιλιάδες μέτρα φιλμ, 60 χρόνια δουλειάς – γραφής (λέει ο ίδιος) με «φως» κι 78 χρόνια ζωής με «αίσθηση».
«Δύσκολα τα χρόνια… Τα κατάφερα όμως» αρκέστηκε να σχολιάσει την εισαγωγική ανάγνωση του βιο-εργογραφικού του ο πρόεδρος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου – διευθυντής φωτογραφίας Γιώργος Αρβανίτης στο τελευταίο και πλήρες φωτός masterclass που διοργάνωσε σήμερα το μεσημέρι στην αίθουσα «Παυλος Ζάννας» του «Ολύμπιον» το επετειακό 60ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για τα δικά του 60 χρόνια στο σινεμά (από το 1959 που εισήλθε-παιδί ακόμα και εντελώς ανεκπαίδευτος- στα πλατό της Finos film).
Κι από την 60χρονη κινηματογραφική «saga» των 111 ταινιών και των δεκάδων συνεργασιών, οι νέοι -στην πλειονότητα τους- κινηματογραφιστές, σπουδαστές σχολών κινηματογράφου αλλά και κινηματογραφόφιλοι που έσπευσαν να λάβουν κάτι από το «φως» της εμπειρίας έμαθαν:
-«Τι άλλο είναι η φωτογραφία παρά το να… “γράφεις με φως”. Σημασία δεν έχουν τα πολλά ή τα λίγα φώτα, αλλά τα σωστά φώτα».
– «Τρία πράγματα απαιτούνται για μια καλή ταινία. Ένα καλό σενάριο, κι ένα καλό σενάριο, κι ένα καλό σενάριο».
– «Δουλειά του φωτογράφου είναι να φωτογραφίσει καλά το όνειρο του σκηνοθέτη. Αρκεί ο σκηνοθέτης να… έχει όνειρο».
-«Αν τραβάς με την ψηφιακή κάμερα κάνεις… ρεπορτάζ- ψυχρό -“αντικειμενικό”. Αν τραβάς με φιλμ δημιουργείς αισθήσεις, κάνεις σινεμά».
-«Τίποτα δεν άλλαξε στον κινηματογράφο με την ψηφιακή τεχνολογία. Απλώς τώρα έχεις απεριόριστο “ψηφιακό φιλμ”, ενώ τότε… κανονικό φιλμ. Παλεύουμε όμως να βρούμε το βάθος πεδίου, παλεύουμε πάλι να βάλουμε “τεχνητά” κόκκους, σκιές, να δημιουργήσουμε “μικρά λάθη”, να κάνουμε την αψεγάδιαστη – γυαλιστερή- “ψεύτικη” εικόνα να μοιάζει γυρισμένη με φιλμ… Είναι παγίδα ευκολίας η τεχνολογία. Πρέπει να κάνεις κάποιο “λάθος” για να κάνεις την ταινία να φαίνεται… αληθινή».
Θυμήθηκε τα… σχοινοτενή πλάνα του Θόδωρου Αγγελόπουλου σε …αντιπαράθεση με την ταχύτητα κίνησης του Θανάση Βέγγου και αναπαράστησε τον «μυθικό» διάλογο ρίχνοντας «φως» ακόμα και στο ηχόχρωμα των φωνών: («Θόδωρος Αγγελόπουλος: Και τώρα Θανάση, βγαίνεις από το αυτοκίνητο, πλησιάζεις τον Καιτέλ …- Θανάσης Βέγγος: Κι εκεί τελειώνει το πλάνο Θόδωρε, ε;” – Θ.Α: Όχι, περπατάς, κοιτάζεις στον ορίζοντα.., – Θ.Β:Κι εκεί τελειώνει το πλάνο Θόδωρε, ε; -Συνεχίζεις, επιστρέφεις στο αυτοκίνητο… Θ.Β: Κι εκεί τελειώνει το φίλμ Γιώργο, εεε;;;»).
Μίλησε για τν ανελέητη σκληρότητα των ψηφιακών πλάνων, ειδικά στα πρόσωπα των ηλικιωμένων ηθοποιών, και «αποκάλυψε» τις δικές του «φωτεινές» τεχνικές για κινηματογραφικό λίφτινγκ με… εμφύσηση καπνού τσιγάρου από μια.. τρυπούλα στο πλάνο, επάλειψη με ..ιδρώτα από το πρόσωπο του κινηματογραφιστή στο φακό (η λεγόμενη τεχνική… «βρωμίστ», όπως χαρακτηριστικά έλεγε), αλλά και την επανάχρηση παλιών ρωσικών φακών που δίνουν πιο «μαλακές» εικόνες, χωρίς φίλτρα.
«Να γυρίζεις κάθε πλάνο σου σαν να είναι το τελευταίο στην ιστορία του κινηματογράφου» απάντησε χαρακτηριστικά σε νεαρό κινηματογραφιστή όταν του ζήτησε «μια και μόνο συμβουλή».
Κι όσο για το «φως» στις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου και τη συνεργασία του μαζί του; «Τα “βρήκαμε” με τον Θόδωρο γιατί είχε κι εκείνος το προσωπικό του φως… Ταυτίστηκαν ίσως οι φωτισμοί μας. Ηξερα ποια Ελλάδα ήθελε να δείξει. Τη θυμάμαι ακόμη καλά αυτή την Ελλάδα, από τα παιδικά μου χρόνια στο χωριό. Έβγαινε και τότε ο ήλιος, εγώ όμως δεν θυμάμαι ούτε μία ηλιόλουστη μέρα».
