Στη φράση «για τόσα χρόνια καλλιεργώ με έναν τρόπο….Δεν μπορώ να αλλάξω τώρα», συμπυκνώνεται κυρίως το αίτιο της βραδείας υιοθέτησης και εφαρμογής των νέων τεχνολογιών στον αγροτικό τομέα στην Ελλάδα, παρά τα πολλαπλά οφέλη που εξασφαλίζει η χρήση τους για την τσέπη των παραγωγών, με μείωση του κόστους παραγωγής και αύξηση των στρεμματικών αποδόσεων. Επιπλέον, επιτυγχάνεται ο περιορισμός των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ζήτημα υψίστης σημασίας μέσω και της έντασης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης.Αυτή είναι η κοινή θέση των εισηγητών της σημερινής εκδήλωσης με θέμα «Εφαρμογές και Τεχνολογίες Ψεκασμού: Ορθή εφαρμογή Φυτοπροστατευτικών προϊόντων», την οποία διοργάνωσε το Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και την συνδύασε με την «ημέρα Αγρού», όπου πλήθος αγροτών και φοιτητών παρακολούθησαν επιδείξεις για την ορθή εφαρμογή ψεκασμού των γεωργικών φαρμάκων.«Η ορθή εφαρμογή ψεκασμού των γεωργικών φαρμάκων απαιτεί υψηλό επίπεδο δεξιοτήτων και γνώσεων και είναι σημαντική για να εξασφαλιστεί ο αποτελεσματικός έλεγχος των μυκήτων, εντόμων και ζιζανίων, να διασφαλιστεί η ασφάλεια του χειριστή-ψεκαστή και να μειωθούν στο ελάχιστο δυνατό οι δυσμενείς επιπτώσεις των γεωργικών φαρμάκων στο περιβάλλον», επισήμανε ο κύριος ερευνητής Ζιζανιολογίας στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Θωμάς Γιτσόπουλος.«Δυστυχώς στη χώρα μας υπάρχει μεγάλο έλλειμμα εκπαίδευσης και κατάρτισης των αγροτών και μέχρι σήμερα δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι για τα οφέλη της υιοθέτησης και εφαρμογής γενικώς των σύγχρονων τεχνολογιών και του έξυπνου ψεκασμού», προσέθεσε ο ίδιος μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνοντας ότι «είμαστε πολύ πίσω συγκριτικά με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη και είναι επιτακτική ανάγκη να τρέξουμε».
Ο ψηφιακός Αγρότης του 2023 συστήνει… τόλμη – Δεν απαιτούνται μεμιάς μεγάλα κεφάλαια
Ήταν το 2015 όταν ο Αγρότης της Χρονιάς 2023 Πρότυπο ψηφιακού αγρότη, ο Μιλτιάδης Χαρένης, που ασχολείται εδώ και 40 χρόνια µε την παραγωγή σιτηρών και βυνοποιήσιµου κριθαριού στη Νέα Γωνιά Χαλκιδικής, αποφάσισε να κάνει το βήμα προς την ψηφιοποίηση. «Ακόμη στην Ελλάδα δεν υπήρχαν οι εταιρείες προκειμένου να με στηρίξουν σε αυτό που ήθελα να κάνω και το οποίο οραματίστηκα μετά από επίσκεψή μου σε έκθεση στο Ανόβερο», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Χαρακτηριστικά τονίζει πώς η επίσκεψή του στην προαναφερόμενη έκθεση ήταν αυτή που τον κινητοποίησε να κυνηγήσει την ψηφιοποίηση, επιστρέφοντας στην Ελλάδα και παρά το γεγονός ότι «εκείνη την εποχή δεν υπήρχε κανείς, εγώ όμως δεν τα παράτησα». Λίγο μετά, όπως θυμάται ο ίδιος, ήταν που ξεκίνησε τη λειτουργία της η εταιρεία Tractor, «και μάλλον, ήμουν και ο πρώτος τους πελάτης», προσθέτει.
Σε βάθος 5ετίας και σιγά σιγά, αρχής γενομένης από το 2015, ο κ. Χαρένης χωρίς να επιβαρύνει τον οικονομικό προϋπολογισμό της οικογένειάς του, αλλά ούτε και να την αναγκάζει σε αλλαγή στον τρόπο ζωής της, επένδυε σε τεχνολογικό εξοπλισμό, απολαμβάνοντας τα οφέλη από τον πρώτο κιόλας χρόνο.
«Επένδυα σταθερά τα ποσά που μπορούσα σε τεχνολογικό εξοπλισμό και το 2020 ήμουν ένας ψηφιοποιημένος αγρότης», δηλώνει και προσθέτει ότι «πλέον έχω εξασφαλίσει μεσοσταθμικό επιπλέον κέρδος για την τσέπη μου σε ποσοστό 50%, με μείωση του κόστους παραγωγής κατά 30% και αύξηση στρεμματικών αποδόσεων κατά 40% και μάλιστα στις καλλιεργούμενες μου εκτάσεις στη Νέα Γωνιά Χαλκιδικής, όπου η γη δεν είναι εύφορη».
Δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι «δεν είμαι χάκερ ηλεκτρονικών συσκευών και υπολογιστών» και θέλοντας να υπογραμμίσει πόσο εύκολο είναι να χειριστεί κάποιος τον τεχνολογικό εξοπλισμό στην ελληνική γη, ο κ. Χαρένης λέει χαρακτηριστικά: «Αν δει κάποιος πώς δουλεύει το σύστημα, θα απορήσει και θα θυμώσει με τον εαυτό του που δεν το τόλμησε νωρίτερα. Πραγματικά είναι σαν να χειρίζεσαι ένα κινητό τηλέφωνο και τίποτα παραπάνω», τονίζει και καλεί τους Έλληνες αγρότες να ξεπεράσουν τον φόβο για το άγνωστο και να τολμήσουν το επόμενό τους βήμα προς την ψηφιοποίηση της επιχείρησής τους, ώστε να «την καταστήσουν βιώσιμη, ιδίως σε αυτές τις δύσκολες εποχές που ζούμε», υπογραμμίζει.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ίδιος, ο οποίος είναι σήμερα και εντεταλμένος ειδικός σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας στο δήμο της Νέας Προποντίδας, σημειώνει ότι η υιοθέτηση και χρήση τεχνολογιών στον πρωτογενή τομέα αποτελεί μονόδρομο και εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τα βήματα προόδου που γίνονται την τελευταία τριετία, σημειώνει ότι «σε μερικά χρόνια που η νέα γενιά θα αναλάβει τα ηνία, είμαι πεπεισμένος ότι τα πράγματα θα αλλάξουν σημαντικά».
Σε αναμονή της ΚΥΑ για τη λειτουργία της «Κύκλος ΑΕ»
Στην εισήγησή του, ο γεωπόνος του Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ), Γιώργος Φραγκόπουλος, υπογράμμισε τη σημασία της ασφαλούς χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και της προστασίας του χρήστη. Ευχήθηκε να γίνει αναφορά στα κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας και ανέλυσε τις βέλτιστες πρακτικές που πρέπει να ακολουθούνται για την προστασία των υδάτων από σημειακές πηγές πριν, κατά τη διάρκεια του ψεκασμού, αλλά και μετά, την μεταφορά και την αποθήκευση των προϊόντων, καθώς και από διάχυτες πηγές μέσω της διασποράς του ψεκαστικού νέφους και της απορροής και διάβρωσης του εδάφους.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο ίδιος τόνισε ότι «παρά την κόκκινη κάρτα» που έχει λάβει από την ΕΕ η χώρα μας για τη μη ορθή ανακύκλωση συσκευασιών φυτοπροστασίας, αλλά και τις δεσμεύσεις από πλευράς των υπουργείων Αγροτικών Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος για την έκδοση σχετικής ΚΥΑ που θα ρυθμίζει το πλαίσιο για τη λειτουργία της εταιρείας «Κύκλος ΑΕ», ωστόσο ακόμη δεν υπάρχει η παραμικρή εξέλιξη. «Ο φάκελος για τη λειτουργία της εταιρείας έχει ήδη κατατεθεί στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (Ε.Ο.Αν.), ο οποίος βρίσκεται σε αναμονή της ΚΥΑ προκειμένου να ανάψει το πράσινο φως», τόνισε.
Πολλαπλά τα οφέλη του έξυπνου ψεκασμού
Ο έξυπνος ψεκασμός στον αγροτικό τομέα προσφέρει σημαντικά οφέλη, ενισχύοντας την αποδοτικότητα και τη βιωσιμότητα των καλλιεργειών, ανέφερε το στέλεχος της Tractor GPS, Σ. Γιουβανίδης, προσθέτοντας ότι με τη χρήση τεχνολογιών όπως η μεταβλητή δόση εισροών (Variable Rate Application), οι αγρότες μπορούν να εφαρμόζουν φυτοπροστατευτικά προϊόντα ή λιπάσματα μόνο όπου και όσο χρειάζεται, μειώνοντας το κόστος και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Επιπλέον, οι τεχνολογίες green on brown και green on green επιτρέπουν τον ακριβή εντοπισμό των ζιζανίων και τον ψεκασμό μόνο εκεί που είναι απαραίτητο. Η πρώτη τεχνολογία αναγνωρίζει τα ζιζάνια σε σχέση με το έδαφος χωρίς καλλιέργειες, ενώ η δεύτερη μπορεί να τα διαχωρίσει ανάμεσα σε καλλιεργημένα φυτά, μεγιστοποιώντας την ακρίβεια και την απόδοση της διαδικασίας.
Αναφερόμενος στην τεχνολογία έξυπνου ψεκασμού WeedSeeker 2 της Trimble, τόνισε ότι πρόκειται για ένα καινοτόμο σύστημα επιλεκτικού ψεκασμού που μειώνει πραγματικά το κόστος παραγωγής αποκλειστικά από την TractorGPS.
Στα οφέλη συμπεριέλαβε τα εξής: πρόκειται για μια πιο βιώσιμη επιλογή, έως και 90% εξοικονόμηση χημικών ουσιών, αυξάνει τη γνώση του χωραφιού καθώς δημιουργεί χάρτες ζιζανίων για κάθε ψεκασμό, έτσι κατανοούμε καλύτερα το χωράφι, παρέχει στους αγρότες οικονομικό πλεονέκτημα, καθώς δαπανούν χρήματα μόνο για τα ζιζανιοκτόνα που είναι απαραίτητα, αντί να καλύπτουν ολόκληρο το χωράφι και ανοίγει ολοκαίνουργιες στρατηγικές για τους αγρότες για τον έλεγχο των προβληματικών ζιζανίων που έχουν γίνει ανθεκτικά στα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα ζιζανιοκτόνα.
Επιπλέον, όπως τόνισε, η χρήση του έχει θετικό αντίκτυπο στην απόδοση, καθώς ορισμένα ζιζανιοκτόνα πιστεύεται ότι έχουν καταστροφικές επιδράσεις στις καλλιέργειες. «Ψεκάζοντας λιγότερα ζιζανιοκτόνα, οι αγρότες μειώνουν αυτόν τον κίνδυνο και επωφελούνται από υψηλότερες αποδόσεις», επισήμανε και πρόσθεσε ότι επιτυγχάνεται επίσης μειωμένος χρόνος πλήρωσης κατά δέκα φορές λιγότερο, έναντι της συμβατικής μεθόδου. Διευκρίνισε δε ότι όλες αυτές οι τεχνολογίες είναι συμβατές με κάθε είδους ψεκαστικό μηχάνημα ανεξαρτήτου τεχνολογίας και χρονολογίας.
Από την πλευρά του, το στέλεχος της Pythagoras spray, Κ. Τσόμπανος, αναφέρθηκε στις εφαρμογές τεχνολογίας ψεκασμού της εταιρείας που δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής γεωργικών εξαρτημάτων ψεκασμού και καινοτόμων λύσεων, συνεργαζόμενο με εξειδικευμένους επαγγελματίες και ερευνητές σε προγράμματα που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς. Παρουσίασε επίσης τα νέα και καινοτόμα εξαρτήματα ψεκασμού, περιβαλλοντικά φιλικές μεθόδους ψεκασμού που σέβονται τη γη και τους καλλιεργητές, αλλά και τις εξατομικευμένες λύσεις που προάγουν την υγεία των φυτών. Τις τεχνολογίες ψεκασμού John Deere παρουσίασε το στέλεχος της Agrotech, Γ. Γερούκης, ενώ ο Δρ. Γ. Πετεινάτος από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, αναφέρθηκε στον έλεγχο και στην πιστοποίηση των γεωργικών μηχανημάτων, αναλύοντας το νομικό πλαίσιο σχετικά με τη διαπίστευση των γεωργικών μηχανημάτων μέσω «ΚΤΕΟ».