Περισσότερες από 2.200.000 ψηφιακές απεικονίσεις (με κειμήλια,χειρόγραφα, μνημεία, λατρευτικά αντικείμενα, κώδικες, παλαίτυπα βιβλία, χαρακτικά, γλυπτά, τοιχογραφημένα σύνολα, φορητές εικόνες, αγιογραφίες, πλάκες φωτογραφιών, αντικείμενα μεταλλουργίας και ξυλογλυπτικής κα ) που αναδεικνύουν σε όλη την υφήλιο τον πολιτιστικό πλούτο των ιερών μονών του Αγίου Όρους είναι πλέον προσβάσιμα μέσω του διαδικτύου μετά την ολοκλήρωση του έργου της “ Αθωνικής Ψηφιακής Κιβωτού”.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο εφαρμογής και χρήσης των σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών που υλοποιείται μέχρι σήμερα στο Άγιον Όρος. Τα αποτελέσματα του έργου που ξεκίνησε να υλοποιείται το 2017 ,παρουσιάστηκαν απόψε από το επιστημονικό προσωπικό της “ Αθωνικής Ψηφιακής Κιβωτού” κι από μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην -κατάμεστη από κόσμο κι εκπροσώπους φορέων- αίθουσα διαλέξεων της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.
“ Η Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός”, όπως ανέφεραν οι συντελεστές του έργου αποτελεί μία καινοτόμα πρωτοβουλία της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους, και αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης ψηφιακής κιβωτού γνώσης και πολιτισμού, που περιλαμβάνει σε ηλεκτρονική μορφή το σύνολο των εκφάνσεων του πολιτιστικού αποθέματος Ιερών Μονών του Αγίου Όρους.
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε η ψηφιακή πλατφόρμα του έργου www.mountathos.org (ελεύθερη πρόσβαση σε όλους) μέσω της οποίας το τεράστιο υλικό της Κιβωτού καθίσταται ψηφιακά διαθέσιμο στο σύνολο της παγκόσμιας κοινότητας μέσω του διαδικτύου, προσφέροντας τη δυνατότητα περιήγησης στον κειμηλιακό πλούτο Μονών της Αθωνικής χερσονήσου, με τρόπο που σέβεται απόλυτα τον πνευματικό και ησυχαστικό χαρακτήρα του Αγίου Όρους .
Ο εκπρόσωπος της Ιεράς Κοινότητας Γέρων Ιερώνυμος Ιερομόναχος Σιμωνοπετρίτης χαρακτήρισε την ολοκλήρωση του έργου ως ορόσημο για τον Ορθόδοξο Χριστιανικό Πολιτισμό καθώς οι χιλιάδες απεικονίσεις του είναι πλέον προσβάσιμες μέσω του διαδικτύου στο ευρύ κοινό αναδεικνύοντας τον πολιτιστικό πλούτο των μονών καθώς και μια προσφορά των πατέρων του Αγίου Όρους στους νέους ανθρώπους που θέλουν με τη σύγχρονη τεχνολογία να προσεγγίσουν την Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση” .
Σύντομα και μέχρι το καλοκαίρι οι ενδιαφερόμενοι θα αντλούν τα περιγραφικά μετα-δεδομένα και στην αγγλική γλώσσα. Για τους ερευνητές υπάρχουν ειδικές μηχανές αναζήτησης προκειμένου να βρίσκουν το υλικό στο βάθος και στη έκταση που επιθυμούν ενώ το έργο προσφέρει πολλές πολυμεσικές εφαρμογές ειδικά για την εκπαίδευση (και στην αγγλική, αραβική και ρωσική γλώσσα) .
Παρουσιάζοντας το έργο σε αριθμούς ο υπεύθυνος σχεδιασμού -συντονιστής του έργου κ Κ.Πατσέας ανέφερε ότι έχουν συμπεριληφθεί:
Χειρόγραφοι κώδικες (908.514 ψηφιακές λήψεις), ιστορικά αρχεία έγγραφα (556.795 λήψεις), παλαίτυπα (450.473 λήψεις), φορητές εικόνες(14.006 λήψεις), αντικείμενα έργων τέχνης ειδικές συλλογές(37.664),φωτογραφίες αρνητικά- slides (100.399 λήψεις) αρχιτεκτονικές αποτυπώσεις (39.784 ψηφιακές λήψεις), ψηφιακοί κατάλογοι : 75665 βιβλιογραφικές συλλογές, ο Αθωνικός Λειμών/Αγιορείτικη Βιβλιοθήκη (23.000 ψηφιακές λήψεις). Σε 2 τρισδιάστατες απεικονίσεις παρουσιάζονται ο Πάνσεπτος Ναός του Πρωτάτου και η Τράπεζα Βατοπαιδίου, 4 ψηφιακά μονοπάτια( σσ τα παλιότερα όλων), 5 προσκυνητάρια ιερών μονών και έξι εκπαιδευτικές εφαρμογές.
“ Αναμένουμε” τόνισε στην εκδήλωση ο κ Πατσέας “ το έργο να αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο για τη σύνδεση του πολιτιστικού αποθέματος με την εκπαίδευση, την ομογένεια, τον ορθόδοξο χριστιανικό κόσμο καθώς και κάθε φιλομαθή, φιλότεχνο, μορφωμένο και με πνευματικές αναζητήσεις άνθρωπο…”
Στο έργο της “ Αθωνικής Ψηφιακής Κιβωτού” συμμετείχαν 12 κυρίαρχα μοναστήρια του Αγίου Όρους (επί συνόλου 20), το Αρχείο του Πρωτάτου και η (κοινοβιακή) Νέα Σκήτη της μονής Αγ Παύλου. Πρόκειται για τις μονές Βατοπαιδίου, Παντοκράτορος, Καρακάλου, Σταυρονικήτα, Αγίου Παύλου, Σίμωνος Πέτρας, Διονυσίου, Ξηροποτάμου, Γρηγορίου, Ξενοφώντος, Δοχειαρίου και Ζωγράφου.
Γυναίκες στο… Άγιον Όρος
Ειδική αναφορά έγινε στην εκδήλωση και στην ουσιαστική συμβολή των γυναικών επιστημόνων- ερευνητριών που συμμετείχαν στην ομάδα υλοποίησης του έργου, συμμετοχή που κατέστη δυνατή για πρώτη φορά στην ιστορία του Αγίου Όρους μέσω της συμβολής της σύγχρονης τεχνολογίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τους 100 ερευνητές-τεκμηριωτές του έργου οι 50 είναι γυναίκες που δούλεψαν εξ αποστάσεως σε δίκτυο που δημιούργησε ο ανάδοχος της Cosmote, ειδικά για τις ανάγκες του έργου.
Το κόστος του έργου- στο οποίο οι συνεργαζόμενες εταιρίες έφτασαν τις 10 εκτελώντας πέντε υποέργα- υπολογίζεται σε 9,5 εκατομμύρια ευρώ κι εργάστηκαν γι αυτό 200 άτομα επί τρία χρόνια.
Η προϊσταμένη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης κ Αγγελική Φέτση υπογράμμισε μάλιστα στην εκδήλωση ότι “η αρχειοθέτηση, η ανάδειξη και προβολή αυτού του πραγματικά ανυπολόγιστης αξίας πολιτιστικού πλούτου της Αθωνικής Πολιτείας είναι ένα έργο ουσιαστικά αναπτυξιακό καθώς η χώρα μας συγκροτεί και αναλαμβάνει να διαχειριστεί το μεγαλύτερο Ορθόδοξο απόθεμα στον κόσμο που θα την αναδείξει ως παγκόσμιο κέντρο θρησκειολογικής και ιστορικής μελέτης.
Με την ψηφιακή κιβωτό, σημείωσε, θα αποκτήσουν εύκολη πρόσβαση σε όλο αυτό το πολύτιμο ιστορικό υλικό πολλά πανεπιστημιακά, μορφωτικά και ερευνητικά ιδρύματα προάγοντας την επιστημονική έρευνα σε διάφορα πεδία της θρησκειολογίας,της φιλολογίας, της αρχιτεκτονικής, της ιστορίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό”.
Θαν. Τσίγγανας
