Παρουσίαση της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου «Σμύρνη, το αστέρι του Λεβάντε – Λεβαντίνοι, Έλληνες, Αρμένιοι και Εβραίοι» του τούρκου συγγραφέα Μπουλέντ Σένοτζακ, πραγματοποιήθηκε απόψε στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, παρουσία του συγγραφέα, του δημάρχου Κονάκ της Σμύρνης Αμπντούλ Μπατούρ και του γενικού προξένου της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη Εφέ Τσεϊλάν.
Το βιβλίο σκιαγραφεί την ιστορία της Σμύρνης από τον 17ο αιώνα μέχρι το τέλος της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα. Στο πρώτο μέρος αναφέρεται στην οικονομική ζωή, στο εμπόριο και στη βιομηχανία., στις τράπεζες, στις εταιρίες ταχυδρομείων και τηλεγράφου, στα σχολεία και στα ιδρύματα υγείας, στους χώρους λατρείας, ακόμη και στη μασονική αδελφότητα. Στο δεύτερο μέρος, αναφέρεται στις μειονότητες και στους ξένους, τους Λεβαντίνους, τους Αρμένιους, τους Έλληνες τους Εβραίους, καθώς και στον Σαμπατάι Λεβί και τους οπαδούς του. Στο τρίτο μέρος, αναφέρεται, μεταξύ άλλων στην ανακωχή του Μούδρου και σε άλλα γεγονότα ως το 1920. Παράλληλα, υπάρχει ευρετήριο ονομάτων και όρων.
Ο γενικός πρόξενος της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη Εφέ Τσεϊλάν, υπογράμμισε ότι η Σμύρνη, όπως κα η Θεσσαλονίκη είναι πόλεις γεμάτες «ελπίδα και ομορφιά» και, υιοθετώντας την άποψη του εκδότη του βιβλίου, επεσήμανε ότι «μη ξεχνώντας την ιστορία μας μπορούμε να κάνουμε σχέσεις ειρηνικές και αδελφικές». Αφού ανέφερε ότι η Σμύρνη «συνεχίζει να μας μαγεύει με την πολυπολιτισμικότητά της και την ταυτότητά της», όπως επίσης «η Θεσσαλονίκη, με την πολυπολιτισμική της ιστορία» είναι μια «ιδιαίτερα σημαντική πόλη», συνέχισε λέγοντας πως «την τελευταία περίοδο στη Σμύρνη και τη γύρω περιοχή, καταβάλλεται μια μεγάλη προσπάθεια για την ανακαίνιση των ναών που ανήκουν στη χριστιανική και την εβραϊκή θρησκεία, καθώς και στο να βγουν στο φως τα κτίσματα της κλασσικής εποχής. Πιστεύω ότι αυτές οι προσπάθειες αξίζουν το έπαινό μας. Προσκαλώ όλους τους φίλους μας Έλληνες να επισκεφτούν την περιοχή και να δουν τις εργασίες που γίνονται εκεί. Θα ήθελα να σας πω, ότι περιμένω και από τους διοικούντες της Θεσσαλονίκη να επιδείξουν την ίδια προσπάθεια για την διαφύλαξη της τουρκικής και μουσουλμανικής κληρονομιάς της πόλης, καθώς και για την ευτυχία και την ευημερία των συμπολιτών τους που ακόμη και σήμερα διατηρούν αυτή την ταυτότητα».
Ο γενικός πρόξενος της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη υπογράμμισε ότι η προσπάθεια για την κατανόηση της αλληλεπίδρασης των πολιτισμών, μέσα στους οποίους έχουμε γεννηθεί, θα δημιουργήσει «πολύ μεγάλες ευκαιρίες για την ανάπτυξη των κοινών πτυχών των λαών των δύο χωρών». Μίλησε με θετικά λόγια για το βιβλίο και σημείωσε τον υπότιτλο του, για τις κοινότητες στις οποίες αναφέρεται, τους Λεβαντίνους, τους Έλληνες, τους Αρμενίους και τους Εβραίους. «Εκτός όμως από τις κοινότητες που ζουν τις ομορφιές της Σμύρνης, δεν θα πρέπει να αντιλαμβανόμαστε, ως ξεχωριστές από το ζεστό και χωρίς αποκλεισμούς πολιτισμό του Αιγαίου και τις άλλες κοινότητες – και πρωτίστως την τουρκική, οι οποίες διαμόρφωσαν την ιδιαίτερη και οικεία ταυτότητα της πόλης».
Ο δήμαρχος του Κονάκ της Σμύρνης Αμπτούλ Μπατούρ, τόνισε ότι «το βιβλίο του Μπουλέντ Σένοτζακ «μας μαθαίνει τη ζωή την καθημερινότητα της Σμύρνης από τον 17ο ως τον 20ο αιώνα».
«Μας μεταφέρει με πολύ ωραίο τρόπο, τη ζωή της Σμύρνης εκείνης της εποχής, σα να βρισκόμαστε σε ένα τούνελ χρόνου» πρόσθεσε ο κ. Μπατούρ.
Ο τούρκος δήμαρχος υπογράμμισε ότι για πολλά χρόνια «δυστυχώς δεν υπήρξε συνείδηση της ιστορίας της Σμύρνης», καθώς «πολλά από τα παλιά λεβαντίνικα σπίτια δεν υπάρχουν», όπως επίσης και άλλα κλασικά κτίρια που σαρώθηκαν μετά την ανοικοδόμηση τη δεκαετία του 1950.
«Πρέπει να προστατέψουμε, να διατηρήσουμε την ιστορία που μας μένει» είπε ο κ. Μπατούρ και ανέπτυξε τα σχέδια του στα όρια του δήμου του. «Το Κόνακ πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να αναπτυχθεί. Θα εργαστούμε για αυτό το σκοπό. Θα διατηρήσουμε την ιστορία και θα κάνουμε ό,τι μας αναλογεί». Ο τούρκος δήμαρχος αναφέρθηκε σε επαφές που είχε με δημάρχους του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης και σε επαφές με στόχο τη διερεύνηση συνεργασίας σε διάφορα πεδία, και κατέληξε λέγοντας μεταξύ άλλων, πως «το βιβλίο μας δείχνει αυτούς τους ισχυρούς μας δεσμούς».
«Έχω γράψει τέσσερα βιβλία, έχω λάβει μέρος σε δεκάδες εκδηλώσεις και σε πάνελ, αλλά σε καμία από αυτές δε θυμάμαι να έχω συγκινηθεί όσο σε αυτή την εκδήλωση» τόνισε ο συγγραφέας του βιβλίου, Μπουλέντ Σένοτζακ. Κι αυτό, «διότι η σημερινή εκδήλωση είναι μια εκδήλωση ενός βιβλίου που μιλάει για τη Σμύρνη και έχει και μια ιδιαιτερότητα ότι παράλληλα είναι μια εκδήλωση που ενδυναμώνει την ελληνοτουρκική φιλία».
«Αυτή είναι η τέταρτη φορά που επισκέπτομαι τη Θεσσαλονίκη. Κάθε φορά, αυτή η πόλη με τραβάει και πιο πολύ, με το λιμάνι την προκυμαία της την Άνω Πόλη, όλα αυτά που δίνουν μια αίσθηση σα να βρίσκομαι στη Σμύρνη. Κάθε φορά που έρχομαι στη Θεσσαλονίκη, αυτή η πόλη με κάνει να ζω και διαφορετικά αισθήματα» είπε.
Ο τούρκος συγγραφέας αναφέρθηκε στο «Ίδρυμα Ανάπτυξης της Οικονομίας του Αιγαίου», του οποίου είναι ιδρυτικό μέλος και είχε θέσει ως στόχο του, «να γίνει η Σμύρνη το φωτεινό άστρο της Μεσογείου» και πρόσθεσε: «Βάλαμε αυτό το στόχο με την ελπίδα αυτή. Μέσα στα εικοσιπέντε χρόνια αυτά έγιναν σπουδαία πράγματα. Η πόλη έχει φτάσει στο σημείο να πλησιάζει να γίνει το αστέρι της Μεσογείου».
«Θεσσαλονίκη και Σμύρνη δύο πόλεις σχεδόν δίδυμες» είπε ο σύμβουλος ανάπτυξης, Μιχάλης Τριανταφυλλίδης. «Η Σμύρνη είναι η μαγεία της σχέσης του ανθρώπου με το χώρο. Ίδια η δική μας πόλη, η Θεσσαλονίκη».
«Κάθε πόλη είναι ένα ολοκληρωμένο, ένα συγκροτημένο σύνολο, ένας συναρπαστικός κόσμος. Με την έννοια που του έδωσαν οι Έλληνες, κόσμος, κόσμημα. Κόσμος μέσα στον κόσμο» τόνισε ο επιχειρηματίας και φίλος του συγγραφέα, Αλέξανδρος Περτσινίδης, και πρόσθεσε : «Κάθε πόλη στον κόσμο είναι ερωτική… Για εκείνον που ζει σε μια πόλη, αυτή αποτελεί το μεγάλο έρωτα της ζωής του…. Ο Μπουλέντ Σένοτζακ έζησε όλη του τη ζωή στη Σμύρνη».
Εκ μέρους των εκδόσεων «Επίκεντρο» ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος ανέφερε ότι το να γράφεται από ένα τούρκο συγγραφέα ένα βιβλίο για τη Σμύρνη, ίσως ακούγεται ως μια ιδέα, που «μπορεί να μοιάζει σε κάποιους, προκλητική. Απαντάμε: Είναι μια πρόκληση γεμάτη από θετική ενέργεια».
Ο κ. Παπασαραντόπουλος παρέθεσε τα λόγια του Ηλία Βενέζη, τα οποία φιλοξενεί αυτούσια ο τούρκος συγγραφέας στο βιβλίο του: «Χωρίς να παραμελήσουμε την ιστορία μας μπορούμε να προωθήσουμε την αδελφοσύνη των λαών, ως εξής. Θα βάλουμε σε μια ζυγαριά όλα μας τα βάσανα… σε μια άλλη ζυγαριά θα βάλουμε την αγάπη μας για την ειρήνη και τη συνειδητοποίηση της ανάγκης να μην ξαναπολεμήσουμε…».
«Η ευχή του συγγραφέα είναι αυτή. Θέλει να γίνει ξανά η Σμύρνη το 2020 το αστέρι της Μεσογείου. Το πώς θα γίνει μας το λέει στο βιβλίο» κατέληξε ο κ. Παπασαραντόπουλος.
Φ.Γ.
