Πολλαπλές κρούσεις και ερωτήματα από ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά και από δημόσιους οργανισμούς, που σπεύδουν να μάθουν περισσότερα για το πώς μπορούν να οργανώσουν καλύτερα την τηλεργασία του προσωπικού τους, ώστε η παραγωγικότητα να μείνει ανεπηρέαστη και η λειτουργία τους ασφαλής, δέχονται τις τελευταίες ημέρες οι εταιρίες πληροφορικής.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν τώρα κατ’ ανάγκη την τηλεργασία, μετά τον κατ’ οίκον περιορισμό χιλιάδων εργαζομένων, λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας του κορονοϊού; Πόσο έτοιμες είναι για αυτή τη μετάβαση; Ποια είναι τα βασικότερα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουν, σχεδιάζοντας την τηλεργασία των εργαζομένων τους και ποια τα σημαντικότερα κενά;
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ συζήτησε για το θέμα με τον επίτιμο πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής Ελλάδος (ΣΕΠΕ), Τάσο Τζήκα, τον πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος (ΣΕΠΒΕ), Κωστή Καγγελίδη και τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας πληροφορικής Dataways, Λευτέρη Τσακιρίδη.
Τι ζητούν οι επιχειρήσεις
«Τις τελευταίες ημέρες έχουμε πολλαπλά ερωτήματα από ιδιωτικές εταιρίες και δημόσιους οργανισμούς. Οι ανάγκες που επιδιώκουν να καλύψουν αφορούν κατά κύριο λόγο σε μακρόθεν πρόσβαση σε εταιρικό δίκτυο (σ.σ. εικονικά ιδιωτικά δίκτυα, VPN) και σε φορητούς υπολογιστές για το προσωπικό τους, καθώς στο προηγούμενο διάστημα δεν είχε προβλεφθεί αυτό το μοντέλο εργασίας κι η ανάγκη για αυτό το περιβάλλον κι αυτά τα συστήματα, οπότε υπήρχαν ελλείψεις», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΣΕΠΒΕ, Κωστής Καγγελίδης.
Προσθέτει, δε, πως ακολουθούν στη ζήτηση οι διαδικτυακές εφαρμογές cloud (σ.σ. υπολογιστικού νέφους), όπως το «Office 365», διότι παρέχουν όλα τα απαραίτητα εργαλεία, για να πάψει να έχει σημασία ο παράγοντας «τοποθεσία» στην εργασία, οι εφαρμογές video-conferencing (σ.σ τηλεδιάσκεψης με εικόνα) και τα εργαλεία μεθοδολογίας έργου.
Το μεγάλο παγόβουνο
«Η μεθοδολογία διαχείρισης έργου θεωρώ ότι είναι το “μεγάλο παγόβουνο”, όταν μιλάμε για τηλεργασία, καθώς δεν έχουμε κατακτήσει τη μεθολογία και τη νοοτροπία αυτή, που κρίνει τον εργαζόμενο με βάση τη “μετρική” πρόοδο του έργου και όχι τη φυσική του παρουσία, που τον αξιολογεί δηλαδή με βάση τη συνεισφορά του στην εταιρεία και όχι τις ώρες της φυσικής του παρουσίας σε έναν χώρο», επισημαίνει ο Κωστής Καγγελίδης, ερωτηθείς για τα κυριότερα προσκόμματα που ανακύπτουν.
Σημειώνει, πάντως, πως ο βαθμός της ετοιμότητας των ελληνικών επιχειρήσεων να προσαρμοστούν στις εξελίξεις είναι μεγάλος.
Η τηλεργασία αναδεικνύει περαιτέρω τον ρόλο του cybersecurity κι ανοίγει τον δρόμο για θέσεις εργασίας στον τομέα
Ερωτηθείς αν η απομακρυσμένη εργασία χιλιάδων ανθρώπων θα αυξήσει την ανάγκη και για εφαρμογές κυβερνοασφάλειας (cybersecurity), ο πρόεδρος του ΣΕΠΒΕ επισημαίνει: «Το cybersecurity είναι μια αυτόνομη ανάγκη στην εποχή που ζούμε, αλλά θεωρώ ότι όσο αυξάνεται η “αποϋλοποίηση” της εργασίας και η ψηφιοποίησή της, θα αυξάνεται και η ζήτηση για τέτοιες υπηρεσίες και το ήδη υπάρχον trend (τάση) ανόδου θα ενισχυθεί. Παράλληλα, εκτιμώ ότι θα ανοίξουν και νέες θέσεις εργασίας υπευθύνων ασφαλείας. Η “αποϋλοποίηση” της εργασίας και η ανάγκη εφαρμογής information security policies (πολιτικής για την ασφάλεια της πληροφορίας), πχ. για data loss prevention (σ.σ. πρόληψη απώλειας δεδομένων), εκτιμώ ότι θα επιταχύνει σημαντικά τις εξελίξεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί και θα αυξήσει τη ζήτηση για τέτοιους επαγγελματίες», καταλήγει.
«Σχετικά εύκολη» η μετάβαση
Την εκτίμηση ότι η μετάβαση των επιχειρήσεων του κλάδου των υπηρεσιών στην εποχή της τηλεργασίας θα είναι σχετικά εύκολη, καθώς «όλες οι εταιρίες έχουν πλέον εφαρμογές cloud και δίκτυα VPN, πάνω στα οποία μπορούν να εργαστούν τα περισσότερα τμήματα, από την πληροφορική μέχρι το sales department (τμήμα πωλήσεων)» διατυπώνει ο επίτιμος πρόεδρος του ΣΕΠΕ, Τάσος Τζήκας, προσθέτοντας ότι, με τις εφαρμογές cloud και το VPN, «είναι και δυνατή και ασφαλής και αποδοτική η τηλεργασία».
Μεγάλο μέρος της επένδυσης έχει γίνει, σημαντική η νομική ρύθμιση
«Η αίσθησή μου είναι ότι ένα μεγάλο κομμάτι της απαιτούμενης επένδυσης πάνω στην τηλεργασία, τις εφαρμογές και τα συστήματα που απαιτούνται, έχει ήδη γίνει (από τις επιχειρήσεις). Το ζήτημα κατά τη γνώμη μου είναι να αντιμετωπιστεί το θέμα και νομικά, ώστε να δοθεί σε εταιρείες και εργαζόμενους η δυνατότητα να μπορούν να εργάζονται αποδοτικά από μακριά. Όταν λέω “νομικά”, εννοώ όλα τα ζητήματα, που διέπουν τους νόμους για την εργασία. Αλλάζει το status της εργασίας, οπότε πρέπει να δίνεται η δυνατότητα να μη χάσουν ούτε οι μεν (οι εργοδότες) ούτε οι δε (οι εργαζόμενοι)» σημειώνει ο Τάσος Τζήκας (για τη νομική πτυχή του θέματος, βλ. χτεσινό σχετικό τηλεγράφημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ με τίτλο «Ανεπαρκές το νομοθετικό πλαίσιο για την τηλεργασία στην Ελλάδα»).
«Η άποψή μου είναι ότι θα πρέπει να διαχωρίσουμε την εργασία στο σπίτι από τον προσωπικό χρόνο, γιατί αν η εργασία ενσωματωθεί χωρίς πλαίσιο στον προσωπικό χρόνο, αυτό θα είναι αρνητικό. Αυτό πρέπει να το προσέξουμε, χρειάζεται να ρυθμιστεί» επισημαίνει και προσθέτει πως χρειάζεται μέριμνα της επιχείρησης για οργάνωση και στο σπίτι του εργαζόμενου, να μπορεί να δημιουργηθεί ένα μικρό κατ’ οίκον εργασιακό περιβάλλον.
Εκθετική αύξηση αιτημάτων από επιχειρήσεις για το τι πρέπει να κάνουν. Η κοινή αγωνία
«Τις τελευταίες ημέρες, εκθετικά αυξάνονται τα αιτήματα από υπάρχοντες πελάτες μας και μη, για το πώς πρέπει να δράσουν, τι πρέπει να κάνουν, για να μπορούν οι εργαζόμενοι να εργάζονται από το σπίτι τους και να συνεχίσει η εταιρεία τους να είναι παραγωγική. Παρόλο που η κάθε επιχείρηση είναι μοναδική στο τι ακριβώς δομές θα πρέπει να έχει για εργασία από απόσταση, (λόγω της διαφορετικότητας τους σε τεχνολογική οργάνωση), η αγωνία τους είναι κοινή: “μπορώ να συνεχίσω να λειτουργώ απροβλημάτιστα;”» επισημαίνει, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο CEO της εταιρείας πληροφορικής Dataways, Λευτέρης Τσακιρίδης.
Τα κυριότερα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσει μια επιχείρηση εφαρμόζοντας την τηλεργασία του προσωπικού της
Ανεξάρτητα του μεγέθους μιας επιχείρησης, υπάρχουν -κατά τον κ. Τσακιρίδη- μερικά κοινά απαραίτητα βήματα/ ερωτήματα που θα πρέπει να υλοποιηθούν/ απαντηθούν ώστε η απομακρυσμένη εργασία να είναι αποδοτική και ασφαλής:
– Πώς μπορεί να συνδεθεί και να εργασθεί απομακρυσμένα ένας υπάλληλος με την εταιρία;
– Πώς μπορούν να υλοποιηθούν τα meetings;
– Πώς οι υπάλληλοι που εργάζονται από μακριά αποθηκεύουν και διαμοιράζονται αρχεία εύκολα και με ασφάλεια;
– Πώς εξασφαλίζεται μια επιχείρηση εάν υποκλαπεί κάποιο συνθηματικό χρήστη;
– Πώς μπορεί να προστατευθεί ο υπολογιστής ενός απομακρυσμένου χρήστη από malware, phishing και κακόβουλους ιστότοπους;
– Μπορεί η φυσική υποδομή (εντός της εταιρίας) να παρέχει απαιτήσεις υψηλής διαθεσιμότητας;
– Έχουμε ικανή σύνδεση/ πρόσβαση στο Διαδίκτυο, η οποία θα μπορεί να καλύψει τέτοιες απαιτήσεις;
– Τι θα πρέπει να αλλάξουμε/ προσθέσουμε/ επιλέξουμε ως νέα πολιτική με την επάνοδο στην κανονικότητα, πάλι σχετικά με την ανάγκη λειτουργίας σε καθεστώς υψηλής διαθεσιμότητας;
«Απαντώντας στα παραπάνω, μια εταιρεία ενισχύει όχι μόνο τη δυνατότητα της να δημιουργήσει ένα σταθερό πλαίσιο απομακρυσμένης εργασίας, αλλά και να δει το κατά πόσο τελικά ήταν η ίδια ανοχύρωτη σε έκτακτα περιστατικά και το πόσο σημαντική είναι η επένδυση στον κατάλληλο ψηφιακό μετασχηματισμό, ο οποίος είναι ικανός να θωρακίσει τη μελλοντική της λειτουργία», επισημαίνει ο Λευτέρης Τσακιρίδης.
Υπάρχει σχέδιο εξασφάλισης επιχειρησιακής συνέχειας;
Προσθέτει ότι η ετοιμότητα με την οποία μια επιχείρηση μπορεί να υιοθετήσει ένα εργασιακό μοντέλο απομακρυσμένης εργασίας για τους υπαλλήλους της είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ύπαρξή η όχι, κάποιου ολοκληρωμένου σχεδίου εξασφάλισης της επιχειρησιακής τους συνέχειας.
Αυτό, εξηγεί, πιο απλά σημαίνει ότι εάν μια επιχείρηση είχε μελετήσει και σχεδιάσει εν καιρώ ένα πλάνο για το πώς μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί σε περίπτωση που διάφορα απρόβλεπτα σενάρια συμβούν σε αυτήν, μπορεί πολύ πιο άμεσα και εύκολα να υλοποιήσει ένα σχέδιο απομακρυσμένης εργασίας για τους εργαζομένους της, από μια αντίστοιχη που δεν έχει.
«Επίσης σε επιχειρήσεις που το δυναμικό τους ήταν ήδη mobile και χρειάζονταν να δουλεύει απομακρυσμένα από τις δομές της, είναι περισσότερο κατανοητό να ανοίξουν το μοντέλο αυτό και σε περισσότερους ή όλους τους εργαζομένους τους. Αυτό γιατί έχουν ήδη σε θέση συστήματα, δομές αλλά και γνώση για το πώς αυτό επιτυγχάνεται. Φυσικά η απότομη αύξηση του αριθμού που δουλεύουν απομακρυσμένα φέρνει νέες προκλήσεις στις δομές πληροφορικής της κάθε επιχείρησης και φυσικά στην ασφάλεια», λέει και συμπληρώνει: «Η μελέτη για την εξασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας από μια εταιρεία με τη χρήση σύγχρονων συστημάτων και cloud υποδομών, private και public (σ.σ.ιδιωτικών και δημόσιων), είναι κάτι που τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες εταιρρίες αρχίζουν να υλοποιούν. Πολλές όμως επιχειρήσεις ακόμα, έχουν εξετάσει την πολύ σημαντική αυτή παράμετρο λειτουργίας σε πολύ μικρό βαθμό είτε και καθόλου»._
Αλεξάνδρα Γούτα
