Προγράμματα και εργαλεία για την ενσωμάτωση των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ώστε να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, καθώς και καλές πρακτικές από άλλες ευρωπαϊκές χώρες με μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές, παρουσιάζονται σε συνέδριο που συνδιοργανώνουν στη Θεσσαλονίκη η Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας και το Κέντρο Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας – ΚΜΟΠ.
Στο συνέδριο, με τίτλο “Η διαπολιτισμική εκπαίδευση ως μέσο για την κοινωνική ενσωμάτωση: Εμπειρίες, βέλτιστες πρακτικές και μελλοντικές προκλήσεις”, που διοργανώνεται σήμερα και αύριο στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, τις εμπειρίες και τις προτάσεις τους θα καταθέσουν πανεπιστημιακοί καθηγητές, ειδικοί ερευνητές, εκπαιδευτικοί και εκπρόσωποι ΜΚΟ που υλοποιούν προγράμματα συναφή με τη διαπολιτισμική εκπαίδευση.
Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε εργαλεία, τα οποία θα αξιολογούν το προηγούμενο επίπεδο γνώσης των προσφύγων μαθητών, καθώς το ποσοστό της διαρροής τους σε Γυμνάσια και Λύκεια υπερβαίνει το 80%, όπως τονίστηκε σε συνέντευξη Τύπου εκπροσώπων των φορέων που συνδιοργανώνουν το συνέδριο.
“ Είναι η πρώτη ουσιαστικά φορά που το ΚΜΟΠ έχει τη χαρά να συσπειρώνει πολλούς αξιόλογους κοινωνικούς εταίρους πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Η εκπαίδευση για εμάς είναι το βασικό κλειδί για την ενσωμάτωση των ανθρώπων που θα μείνουν στη χώρα μας. Είναι υψίστης σημασίας οι χώρες, στις οποίες θα μείνουν οι πρόσφυγες και μετανάστες, να μπορέσουν να προσφέρουν μια ποιοτική και ανώτερη εκπαίδευση στους έφηβους και νέους και να αξιοποιήσουν τα ταλέντα και τις δεξιότητες αυτών των ανθρώπων”, υπογράμμισε η πρόεδρος του Κέντρου Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας – ΚΜΟΠ, Αντωνία Τορρένς.
Σε πιλοτικό στάδιο, όπως τόνισε, μέσω προγραμμάτων του ΚΜΟΠ εφαρμόζονται εργαλεία για την ομαλότερη ένταξη στο εκπαιδευτικό σύστημα των παιδιών προσφύγων, που αφορούν την ψυχολογική στήριξη και ενδυνάμωσή τους, τη βοήθεια που χρειάζονται οι οικογένειες τους, αλλά και οι εκπαιδευτικοί. “Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το ΚΜΟΠ θα είναι από τους φορείς που θα συνεισφέρουν σημαντικά στην παραγωγή και στην αξιοποίηση των συγκεκριμένων εκπαιδευτικών εργαλείων” πρόσθεσε.
Σημειώνοντας ότι είναι αναγκαία η συνεχής επαφή με τους εκπαιδευτικούς, επειδή τα εργαλεία θα τελειοποιηθούν, σύμφωνα με τις δικές τους εμπειρίες, η κ. Τορρένς είπε ότι στη συνέχεια θα υποβληθεί εισήγηση προς το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων να γίνει η διάχυσή τους σε όσα σχολεία έχουν τέτοιες ανάγκες.
“Η ένταξη των παιδιών των προσφύγων στο εκπαιδευτικό σύστημα είναι μία πρόκληση πολυεπίπεδη, καθώς άπτεται της ίδιας της πορείας, της ζωής των παιδιών, σχετίζεται όμως άμεσα και με την ενσωμάτωση του προσφυγικού, μεταναστευτικού πληθυσμού στον κοινωνικό ιστό κάθε χώρας” σημείωσε ο Αντώνης Κλάψης, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και επικεφαλής ερευνών και πολιτικών του ΚΜΟΠ, προσθέτοντας ότι η εκπαίδευση είναι το βασικό εργαλείο για αυτή τη διεργασία.
Αναφερόμενος αναλυτικά στα προγράμματα που υλοποιεί το ΚΜΟΠ στάθηκε ιδιαίτερα στο CIRCLE, που αφορά την ένταξη προσφύγων και μεταναστών στο εκπαιδευτικό σύστημα βάσει του επιπέδου σπουδών τους και όχι με ηλικιακό κριτήριο, όπως γίνεται συνήθως.
Το πρόγραμμα έχει αντικείμενο τη δημιουργία ενός εργαλείου για την αξιολόγηση του επιπέδου γνώσεων παιδιών προσφύγων και μεταναστών, είπε ο κ. Κλάψης. Σε καμία μεσογειακή χώρα, όπως διευκρίνισε, δεν υπάρχει συγκροτημένη πολιτική σχετικά με αυτό το ζήτημα, εργαλεία τέτοιου είδους υπάρχουν σε χώρες πολύ προηγμένες, όσον αφορά τα εκπαιδευτικά συστήματα, όπως η Σουηδία.
Για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε θέματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, το ΚΜΟΠ υλοποιεί με φορείς από την Ελλάδα και από άλλες χώρες της Ε.Ε. μία σειρά ερευνητικά προγράμματα ανάπτυξης πρακτικών εργαλείων, το MEDIS για την ένταξη μαθητών και μαθητριών τρίτων χωρών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (σε χώρες της Μεσογείου), το IntegratED για την ένταξη μαθητών και μαθητριών τρίτων χωρών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Στα εργαλεία ψυχολογικής στήριξης και ενδυνάμωσης των μαθητών προσφύγων εντάσσεται και το Buddy System (Σύστημα Μεντόρων), βάσει του οποίου κάποια παιδιά που βρίσκονται στην Ελλάδα (είτε είναι από την Ελλάδα, είτε διαμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην Ελλάδα), αναλαμβάνουν να γίνουν οι μέντορες ενός από τα νεοαφιχθέντα παιδιά, να γίνουν οι φίλοι τους με σκοπό να προσαρμοστούν πιο ομαλά και πιο εύκολα στην κοινωνία, εξήγησε.
Το πρόγραμμα InterCap αφορά στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών σε μεθοδολογίες που αποσκοπούν να αποσυνδέσουν τη διασύνδεση που γίνεται πολλές φορές ανάμεσα στη μετανάστευση και στο αίσθημα ανασφάλειας.
Στην Κεντρική Μακεδονία 3.000 μαθητές πρόσφυγες φοιτούν σε σχολεία.
Στην Κεντρική Μακεδονία σε σχολεία έχουν απορροφηθεί 3.000 παιδιά πρόσφυγες μαθητές, τόνισε ο περιφερειακός διευθυντής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, Αλέξανδρος Κόπτσης.
Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων (ΔΥΕΠ) λειτουργούν απογευματινά τμήματα για παιδιά από τα κέντρα φιλοξενίας σε επτά νηπιαγωγεία, 14 δημοτικά και 12 γυμνάσια. Επιπλέον, υπάρχουν 228 Τάξεις Υποδοχής, δηλαδή τάξεις ενταγμένες μέσα στα σχολεία με ειδικούς εκπαιδευτικούς.
“Φιλοσοφία της Περιφερειακής Διεύθυνσης Κεντρικής Μακεδονίας είναι ένα σχολείο μέσα στο οποίο θα έχουν θέση όλοι, μέσα στο οποίο όλοι θα έχουν ίσες ευκαιρίες. Για να έχουν θέση πρέπει να εκπαιδεύσουμε το προσωπικό και να αποκτήσουμε εργαλεία”, υπογράμμισε ο κ. Κόπτσης και πρόσθεσε ότι σκοπός του συνεδρίου είναι η κοινοποίηση και η διάχυση των καλών πρακτικών που αποκομίσθησαν το τελευταίο διάστημα από τη συνεργασία με το ΚΜΟΠ, η οποία επέφερε πολλά εκπαιδευτικά εργαλεία και πλούσια εμπειρία.
“Θέλουμε να βοηθήσουμε τους εκπαιδευτικούς να διαφοροποιήσουν τη διδασκαλία τους, για να ανταποκρίνεται όχι στο μέσο επίπεδο της τάξης, αλλά σε όλους. Έτσι, είναι η διαπολιτισμική εκπαίδευση που αποφεύγει οποιεσδήποτε προκαταλήψεις υπάρχουν, είτε θρησκοληψίες είτε ιδεοληψίες και μένει μόνο στη σύγκλιση των πολιτισμών, των ανθρώπων, σε αυτά που τους ενώνουν παρά στις διαφορές τους”, υπογράμμισε ο περιφερειακός διευθυντής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας.
“Τρεις είναι οι βασικοί στόχοι: να βοηθήσουμε τους μαθητές πρόσφυγες, μετανάστες να ενταχθούν στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, να κοινωνικοποιηθούν και να αναπτυχθούν γνωστικά, να εκπαιδεύσουμε τους δικούς μας μαθητές για να μπορέσουν να δεχθούν το διαφορετικό και να διαρθρώσουμε έτσι το εκπαιδευτικό μας σύστημα, ώστε να μπορεί να προάγει τέτοιες μορφές διδασκαλίας”, είπε ο κ. Κόπτσης τονίζοντας ότι είναι αναγκαία η στήριξη της πολιτείας, καθώς υπάρχουν ανάγκες σε ειδικά βιβλία, σε ειδική μεθοδολογία, σε ανθρώπους που έχουν ειδική κατάρτιση.
*Το ΑΠΕ- ΜΠΕ και το “Πρακτορείο 104,9 FM” είναι χορηγοί επικοινωνίας του συνεδρίου
Κ.Γ.