Νέες συζητήσεις για το Μετρό της Θεσσαλονίκης έχουν ανοίξει το τελευταίο διάστημα στην πόλη μετά και τις σχετικές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση. Το τοπίο ξεκαθαρίζει με δήλωσή του στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο νέος πρόεδρος της «Αττικό Μετρό ΑΕ», Νίκος Ταχιάος, επισημαίνοντας ότι θέση δική του, αλλά και της πολιτικής ηγεσίας, καθώς και κρατούσα άποψη στην “Αττικό Μετρό” είναι η απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων του σταθμού της Βενιζέλου. «Είναι η μόνη λύση που θα επιτρέψει στο έργο να συνδυάσει την κατασκευασιμότητα, την εφαρμοσιμότητα μιας λύσης με ένα εύλογο οικονομικό κόστος και με την απαιτούμενη ταχύτητα που πρέπει να παραδοθεί το έργο. Κάθε άλλη λύση οδηγεί στη μη κατασκευή του σταθμού που – με τη σειρά της – θα πυροδοτήσει τεράστια προβλήματα σε ένα κυκλοφοριακό έργο για το οποίο υπάρχουν πάρα πολύ μεγάλες προσδοκίες στη Θεσσαλονίκη» τόνισε χαρακτηριστικά και υπογράμμισε ότι προτεραιότητά του είναι «η επιτάχυνση των πάντων».
Υπέρ της απόσπασης οι παραγωγικοί φορείς
Η ίδια άποψη, υπέρ της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαίων της Βενιζέλου, είχε αποτυπωθεί προ ημερών και στη σύσκεψη παραγωγικών φορέων που συγκάλεσε ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας. Ζητήθηκε, άλλωστε, από τη νέα διοίκηση της «Αττικό Μετρό ΑΕ» να συγκαλέσει άμεσα σύσκεψη όλων των φορέων προκειμένου να παρουσιάσει ένα σαφές, δεσμευτικό και οριστικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των εργασιών και λειτουργίας του Μετρό.
Το Μετρό δεν θα δοθεί το 2020 στην κυκλοφορία
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας δήλωσε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι η λύση της παραμονής των αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου «δεν είχε καμία ωριμότητα και αυτό φάνηκε, μάλιστα, και από έγγραφα που βγήκαν, σύμφωνα με τα οποία απορρίφθηκε η στατική μελέτη που είχε προτείνει ο ανάδοχος». Εμφανίστηκε βέβαιος ότι «το 2020 δεν θα δοθεί το Μετρό στην κυκλοφορία», είπε ότι «το θέμα είναι η καλύτερη, συντομότερη και οικονομικότερη διαχείριση των αρχαιοτήτων» και σημείωσε: «το νωρίτερο που μπορεί να παραδοθεί το Μετρό θα είναι τέλη ’21 αρχές του ’22 ούτως ή άλλως. Εξαιτίας όλων των προβλημάτων που δημιούργησε ο Γιάννης Μπουτάρης και η προηγούμενη διοίκηση του Αττικό Μετρό, κυρίως ο Γιάννης Μπουτάρης, ο σταθμός Βενιζέλου ούτως ή άλλως θα δοθεί σε ένα δεύτερο στάδιο».
Κεντρικός ο ρόλος του ΤΕΕ/ ΤΚΜ
Κεντρικό ρόλο στην επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε για το θέμα έπαιξε η τοποθέτηση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος/ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας. Επ αυτού, ο πρόεδρος του ΤΕΕ / ΤΚΜ και αντιπεριφερειάρχης υποδομών της Περιφέρειας, Πάρις Μπίλλιας, μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ υπενθύμισε ότι στην συγκεκριμένη άποψη της απόσπασης και επανατοποθέτησης είχε καταλήξει διεπιστημονική ομάδα εργασίας που συγκρότησε το ΤΕΕ. Διευκρίνισε, δε, ότι η εκδοχή να μην κατασκευαστεί ο σταθμός αποκλείστηκε, καθώς ήταν πιθανόν «να χρειαζόταν να επιστρέψουμε και χρήματα στην ΕΕ μιας και η σύμβαση περιελάμβανε και την κατασκευή του σταθμού της Βενιζέλου». Ο ίδιος τόνισε ότι η λύση της παραμονής των αρχαίων και της κατασκευής του σταθμού «απορρίφθηκε γιατί έχει πάρα πολλές τεχνικές δυσκολίες που θα αυξήσουν σημαντικά το κόστος του έργου και θα επιμηκύνουν και τη χρονική διάρκεια κατασκευής και υλοποίησης».
Για τη λύση της απόσπασης και της επανατοποθέτησης επισήμανε: «αφού συζητήσαμε με ειδικούς κατά πόσο μπορεί αυτό να γίνει χωρίς να καταστραφούν οι αρχαιότητες και μας διαβεβαίωσαν ότι γίνεται αυτό και το έχουν κάνει επανειλημμένως, καταλήξαμε στο ό,τι αυτή ήταν η βέλτιστη λύση για το έργο αλλά και για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων». Ο ίδιος πάντως, τόνισε ότι «το χρονοδιάγραμμα του έργου έχει εκτροχιαστεί», εκτίμησε ότι «είναι σίγουρο και δεδομένο ότι το έργο θα παραδοθεί στο τέλος του 2022» και για τον σταθμό της Βενιζέλου σημείωσε: «θα δούμε το τι θα επιλέξει η Αττικό Μετρό, τι θα αποφασίσει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αλλά είναι πολύ πιθανό ακόμα και με τη λύση της απόσπασης και της επανατοποθέτησης τέλος του ΄22 να είναι έτοιμο το σύνολο του έργου, αλλιώς μπορεί να καθυστερήσει η Βενιζέλου, τρεις, τέσσερις μήνες».
Τι υποστηρίζει ο εμπορικός κόσμος
Εκφράζοντας την άποψη των καταστηματαρχών και του εμπορικού κόσμου της πόλης ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ), Μιχάλης Ζορπίδης, σημείωσε πως πρέπει «στην πόλη μας να κοιτάξουμε να φτιάξουμε τα αρχαία και να τα τοποθετήσουμε όταν τελειώσει το Μετρό». «Ας μας πουν εκείνοι που κόπτονται και θέλουν να γίνει το 2025 και το 2030 αν τους αρέσει να έχουν μια λαμαρίνα μπροστά από το μαγαζί τους και αν επιβιώσουν μέχρι τότε» δήλωσε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ.
«Δεν έχουμε άποψη για το θέμα του Μετρό, δεν είμαστε ούτε τεχνικοί, ούτε μηχανολόγοι, ούτε μηχανικοί. Συντασσόμαστε στην άποψη του ΤΕΕ με την έννοια ότι είναι ο φορέας που έχουμε αναγκαστικά εμπιστοσύνη λόγω των γνώσεων που έχει» είπε, από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ), Παντελής Φιλιππίδης, ωστόσο τόνισε ότι το έργο «πρέπει να τελειώσει στην ώρα του γιατί καταστρέφονται άνθρωποι στην περιοχή».
Η θέση του Συνδέσμου Εξαγωγέων
Στη γνώμη του ΤΕΕ παρέπεμψε και ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ), αρχιτέκτονας – αστικός σχεδιαστής Δημήτρης Ραΐδης. «Ήδη η λύση ως προς την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαίων, εφαρμόστηκε επιτυχώς στον σταθμό της Αγ. Σοφίας, ενώ υπάρχει και σχετική απόφαση του ΣτΕ για τον σταθμό της Βενιζέλου από το 2017. Ο ΣΕΒΕ τάσσεται, λοιπόν, υπέρ της απόσπασης των αρχαιοτήτων, της κατασκευής του σταθμού Μετρό στο σημείο που έχει υποδειχθεί στις μελέτες και της επανατοποθέτησής τους στην αρχική τους θέση» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Γεφύρι της Άρτας
«Γεφύρι της Άρτας» χαρακτήρισε το θέμα ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Αναστάσιος Καπνοπώλης, τονίζοντας ότι το «Μετρό πρέπει να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί», εκτιμώντας ότι «χάθηκαν 6 χρόνια και το μόνο που έγινε στη Βενιζέλου ήταν η κατάχωση των αρχαιοτήτων και πρόσφατα η πλάκα οροφής» και προτείνοντας ως την καλύτερη λύση τη μέθοδο της απόσπασης, εκσκαφής και επανατοποθέτησης των αρχαίων «όπως έγινε και στο γειτονικό σταθμό της Αγίας Σοφίας».
Ενόχληση στην επιχειρηματική κοινότητα
Άλλωστε, σε ανακοίνωσή του προ ημερών το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) ανέφερε ότι οι καθυστερήσεις «δημιουργούν πρόσθετη αβεβαιότητα και αισθητή ενόχληση στην επιχειρηματική κοινότητα της Θεσσαλονίκης» και σημείωνε ότι το ΕΒΕΘ θεωρεί ως μόνη εφικτή λύση «επειδή ακριβώς είναι μελετημένη και κοστολογημένη, την απόσπαση και την επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων και την κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου στο αρχικό σημείο που είχε υποδειχθεί».
Το Μετρό θα τελείωνε το 2020
Πάντως, ο τέως πρόεδρος της «Αττικό Μετρό ΑΕ» Γιάννης Μυλόπουλος, μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, εμφανίστηκε κατηγορηματικός ότι το «Μετρό θα τελείωνε στο τέλος του 2020 αν ήμασταν πριν τις εκλογές, πριν να αρχίσει την τεχνική καθυστέρηση ο ανάδοχος». Αυτός είναι και ο λόγος που, όπως λέει έγραψε στον απολογισμό της θητείας του ότι «λαμβανομένων υπόψη καθυστερήσεων, αναμενόμενων ή όχι, το πολύ το έργο να πήγαινε στο 2021».
Στο ερώτημα, εξάλλου, αν θα σταματούσε η λειτουργία του Μετρό για την κατασκευή του σταθμού της Βενιζέλου απάντησε: «το Μετρό θα λειτουργούσε από άκρη σε άκρη από το 2020 ή τις αρχές του 2021 σε κάθε περίπτωση. Μετά και το δεύτερο εξάμηνο του 2023, όταν δηλαδή θα κατασκευαζόταν ο κεντρικός σταθμός της Βενιζέλου, για έξι μήνες θα σταματούσε η διέλευση του τρένου από τη Βενιζέλου. Όμως το Μετρό θα συνέχιζε να λειτουργεί από τη Νέα Ελβετία μέχρι το Συντριβάνι και από τη Μίκρα της Καλαμαριάς μέχρι το Συντριβάνι, άρα η Θεσσαλονίκη θα είχε αδιαλείπτως Μετρό».
Γ. Μπουτάρης : «Η ιστορία έχει πολιτικοποιηθεί»
Για την κριτική που δέχεται για το θέμα μίλησε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, ο οποίος δραστηριοποιείται με την Κίνηση Πολιτών για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς κατά της υλοποίησης της απόφασης της κυβέρνησης για απομάκρυνση και επανατοποθέτηση των αρχαίων στον Σταθμό Βενιζέλου του Μετρό.
«Ο σταθμός της Βενιζέλου ήταν το πρόβλημα. Οι αρχαιότητες ήταν τόσο σημαντικές που, κατά την άποψη των αρχαιολόγων, τα ευρήματα δεν έπρεπε να μετακινηθούν, θα έχαναν την αυθεντικότητά τους. Με αυτήν τη θέση συνταχθήκαμε και εμείς και στο Δημοτικό Συμβούλιο. Αυτή ήταν η συνολική αντίληψη» τόνισε. Είπε, παράλληλα: «το θέμα ανακινήθηκε πριν τις εκλογές από μια ομάδα πολιτικών στη Θεσσαλονίκη που ήταν εναντίον μου γιατί ως δήμαρχος ανέλαβα το βάρος αυτής της θέσης. Τώρα εγώ δεν έχω καμία απολύτως εξουσία ή αρμοδιότητα να ανακατεύομαι, είμαι ένας απλός πολίτης αλλά επειδή μπλέχτηκα πολύ σε αυτή την ιστορία και ακούω τα σχολιανά μου δεν μπορώ να μην ανακατεύομαι».
Ο κ. Μπουτάρης χαρακτήρισε την ιστορία του μετρό ταμπού για τη Θεσσαλονίκη, επισήμανε ότι το θέμα «έχει πολιτικοποιηθεί πάρα πολύ» και κάλεσε την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει πόσο θα κοστίσει το έργο, τι χρόνος θα απαιτηθεί και αν θα γίνει η αποκατάσταση και επαναφορά των αρχαίων ή αν θα καταργηθεί ο σταθμός Βενιζέλου και θα λειτουργεί ως μουσείο.
Γενικά, αναφερόμενος στην τοποθέτηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το Μετρό της Θεσσαλονίκης, τόνισε ότι «μια τέτοια δήλωση από το στόμα του πρωθυπουργού είναι πάρα πολύ δεσμευτική και επιπλέον είναι και πάρα πολύ καθησυχαστική για τον κόσμο της Θεσσαλονίκης καθώς ο κόσμος πιστεύει τον Μητσοτάκη και εκείνος έχει δείξει τέτοια δείγματα γραφής που έχει κάθε λόγο να τον πιστεύει». Όσο για τους αρχαιολόγους σημείωσε: «οι αρχαιολόγοι έχουν ένα συμφέρον για την παραμονή των αρχαιοτήτων με την έννοια ότι αυτές θα αναδειχτούν με τον καλύτερο τρόπο. Αν είναι εφικτό με τη λύση της απόσπασης και επαναφοράς να έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα, εγώ τουλάχιστον δεν θα είχα αντίρρηση».
«Η απόσπαση και η μετακίνηση θα είναι προβληματική για τις αρχαιότητες»
Για το θέμα ρωτήθηκε από το ΑΠΕ – ΜΠΕ και η αρχαιολόγος και προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, Αγγελική Κοτταρίδη, η οποία επισήμανε ότι «η άποψη των αρχαιολόγων έχει εκφραστεί επίσημα από το Σύλλογο των Αρχαιολόγων και είναι πως οι αρχαιότητες δεν μπορούν να αποσπαστούν».
«Συμφωνώ με τις απόψεις των αρχαιολόγων όπως έχουν εκφραστεί. Εγώ δεν έχω ασχοληθεί προσωπικά με το θέμα ωστόσο και η δική μου θέση είναι ότι αυτό που μπορεί πραγματικά να διατηρήσει τις αρχαιότητες – και η λύση έχει βρεθεί – είναι ο σταθμός να γίνει κάτω από τις αρχαιότητες, χωρίς να μετακινηθούν» σχολίασε. Είπε ακόμη ότι θα μπορούσε «να γίνει μόνο το υπόγειο μουσείο και ο σταθμός της Βενιζέλου να μην λειτουργεί» ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, υπογράμμισε ότι «η απόσπαση και η μετακίνηση θα είναι προβληματική για τις αρχαιότητες και με δεδομένο ότι είναι τόσο σημαντικές πρέπει να σκεφτούμε επίσης το μέλλον της πόλης και τουριστικά».
Π. Γιούλτση
