Στην τσακισμένη στα δύο σελίδα του ταξιδιωτικού οδηγού για το Ζάγκρεμπ, ένα μουσείο με …περίεργο όνομα τραβά μεμιάς το βλέμμα: Μουσείο Διαλυμένων Σχέσεων (Museum of Broken Relationships) γράφει πλάι στη φωτογραφία, όπου απεικονίζεται η είσοδος του κτιρίου, που βρίσκεται στον αριθμό 2 της οδού Ćirilometodska της κροατικής πρωτεύουσας. Ο δρόμος προς το μουσείο, από την πολύβουη κεντρική πλατεία που φέρει το όνομα του μπάνου (σ.σ. τίτλος ανώτατου αξιωματούχου) Γιόσιπ Γέλασιτς, με το επιβλητικό άγαλμα στο μέσο της, είναι κατάτι ανηφορικός αλλά σύντομος και η θέα από ψηλά, λίγο προτού φτάσεις στον προορισμό σου, σε αποζημιώνει. Μπροστά στο μουσείο, μια παρέα νεαρών περιμένει υπομονετικά στην ουρά για να εισέλθει στον χώρο, που φαίνεται να είναι καθόλα δημοφιλής μεταξύ των τουριστών. Η περιήγηση στα ασυνήθιστα εκθέματα -αντικείμενα που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο αποτελούν έμβλημα σχέσεων (όχι απαραίτητα ερωτικών), που χάθηκαν αφήνοντας πίσω τους συναισθήματα, που κυμαίνονται από πικρία, θυμό κι απογοήτευση έως μια γλυκόπικρη νοσταλγία- είναι τουλάχιστον …αναπάντεχη.
Το Μουσείο Διαλυμένων Σχέσεων αναπτύχθηκε από μια περιοδεύουσα έκθεση που περιστρέφεται γύρω από την έννοια των αποτυχημένων σχέσεων και προσφέρει στις πονεμένες καρδιές την ευκαιρία να «γυρίσουν σελίδα» ή να ξεπεράσουν μια υποβόσκουσα συναισθηματική κατάρρευση, μέσω της δημιουργικής συνεισφοράς στη συλλογή του Μουσείου, τον εμπλουτισμό του με τη δική τους προσωπική ιστορία. Όποιο κι αν ήταν το κίνητρο για τη δωρεά προσωπικών αντικειμένων -είτε ανακούφισης είτε απλής περιέργειας- πολλοί ήταν εκείνοι που έσπευσαν να «αγκαλιάσουν» την ιδέα. Σχεδιασμένο στην Κροατία το 2006, το Μουσείο έχει έκτοτε περιοδεύσει διεθνώς δημιουργώντας μια διαρκώς εξελισσόμενη συλλογή, που κρύβει πίσω της πολλές ρομαντικές αλλά και συχνά τραγικές ιστορίες.
Το αφόρετο νυφικό, ένα τεχνητό πόδι πιο ανθεκτικό από τον …έρωτα κι ένα μοιραίο αλεξίπτωτο
Στις 28 Ιουνίου 2016, τρεις άνδρες ανοίγουν πυρ στους χώρους του διεθνούς αεροδρομίου «Ατατούρκ» της Κωνσταντινούπολης και στη συνέχεια πυροδοτούν τα εκρηκτικά που φέρουν πάνω τους. Η τρομοκρατική επίθεση συγκλονίζει την Τουρκία και τον κόσμο, αφήνοντας πίσω της 41 νεκρούς και πάνω από 200 τραυματίες. Ένα από τα θύματα είχε μόλις σχολάσει από τη δουλειά του στο αεροδρόμιο και κατευθυνόταν σπίτι του, λίγο πριν αφήσει την τελευταία του πνοή. Λίγες ημέρες αργότερα επρόκειτο να ζήσει την ευτυχέστερη στιγμή της ζωής του, τον γάμο του. Το αφόρετο νυφικό εκείνου του γάμου είναι ένα από τα εκθέματα του Μουσείου, με την περιγραφή της νύφης στο πλαϊνό από το έκθεμα πλαίσιο ν’ αποκαλύπτει την τραγική ιστορία. «Συναντηθήκαμε μέσω φίλων το 2014, αποφασίσαμε να παντρευτούμε στις 24.05.2015 και αρραβωνιαστήκαμε την 1.08.2015. Το μεγαλύτερο όνειρό του ήταν να κάνουμε έναν καλοκαιρινό γάμο, έτσι έπρεπε να περιμένουμε έναν χρόνο. Επιλέξαμε την 09.07.2016 ως ημερομηνία γάμου και ξεκινήσαμε τις προετοιμασίες. Μία εβδομάδα προτού φύγει από τη ζωή, κάναμε την προγαμιαία φωτογράφισή μας. Είχε φύγει από τη δουλειά του στο αεροδρόμιο εκείνο το βράδυ στις 28.06.2016 και περίμενε το λεωφορείο ώστε να επιστρέψει σπίτι, όταν ενεπλάκη σε τρομοκρατική επίθεση. Το νυφικό μου είναι η καλύτερη αναπαράσταση της ημέρας, με την οποία θα ήθελα να τον θυμάμαι (19.11.2014 – 28.06.2016/ 2 χρόνια, Κωνσταντινούπολη, Τουρκία)»….
Αρκετά χρόνια πριν και πάνω από χίλια χιλιόμετρα μακρύτερα, στο εμπόλεμο το 1992 Ζάγκρεμπ, ένας ανάπηρος πολέμου ερωτεύεται μια κοινωνική λειτουργό, αλλά ο έρωτάς τους αποδείχθηκε λιγότερο ανθεκτικός από το τεχνητό του πόδι. «Σε ένα νοσοκομείο του Ζάγκρεμπ συνάντησα μια όμορφη, νέα και φιλόδοξη κοινωνική λειτουργό από το Υπουργείο Άμυνας. Ο έρωτάς μας γεννήθηκε, όταν με βοήθησε να πάρω συγκεκριμένα υλικά που χρειαζόμουν ως ανάπηρος πολέμου για την πρόθεση κνήμης (σ.σ. τεχνητό μέλος που ξεκινά κάτω από το γόνατο). Το προσθετικό μέλος άντεξε περισσότερο από την αγάπη μας. Ήταν φτιαγμένο από πιο στιβαρό υλικό (Άνοιξη 1992, Ζάγκρεμπ, Κροατία)», αναφέρει ο ίδιος, περιγράφοντας το «κύκνειο άσμα» της σχέσης τους.
Μια ιστορία με τραγικό τέλος κρύβει στα σπλάχνα του ένας σάκος αλεξίπτωτου, με προέλευση από το Ελσίνκι της Φινλανδίας. «Τον συνάντησα στο πρώτο μου άλμα με αλεξίπτωτο. Φοβόμουν πραγματικά πολύ αλλά αυτός ο όμορφος άνδρας, που ήταν εκπαιδευτής μου, με έσωσε. Αργότερα, μου έμαθε να κάνω μόνη μου άλματα. Αγαπούσαμε τα παιχνίδια στον ουρανό, όπως αγαπούσαμε κι ο ένας τον άλλον. Μετά, αυτός πέθανε σ’ ένα δυστύχημα με αλεξίπτωτο»…
Λίγο πιο πέρα, ένα μαντήλι αποκαλύπτει μια διαφορετική είδους σχέση που δεν τη λύγισε η έλλειψη αγάπης ή ενσυναίσθησης αλλά το Αλτσχάιμερ. Η γυναίκα από την Ολλανδία που δώρισε το μαντήλι στο Μουσείο περιγράφει στο σημείωμά της πώς η πεθερά της, μια γυναίκα με πάθος για τη ζωή, της αποκάλυψε ότι πάσχει από τη συγκεκριμένη νόσο και πως πιθανόν εκείνη η συζήτηση να ήταν μία από τις τελευταίες που θα μπορούσε να κάνει μαζί της με πλήρη διαύγεια. Ήταν τότε που η πεθερά χάρισε στη νύφη αυτό το μαντήλι για να σκουπίσει τα δάκρυά της…
Αναρίθμητες ιστορίες χαρμολύπης «ξεδιπλώνονται» μπροστά στα μάτια σου καθώς περπατάς στους διαδρόμους του Μουσείου, ενώ καθώς ξεφυλλίζεις αργότερα το βιβλίο επισκεπτών, από μέσα «ξεπηδούν» μηνύματα και όρκοι αιώνιας αγάπης, σαν κάποιος να θέλει να …ξορκίσει το κακό που βρήκε τους «πρωταγωνιστές» των αντικειμένων των διαλυμένων σχέσεων που εκτίθενται εκεί.
«Εκθέματα από την Ελλάδα έχετε;», ρωτάμε καθώς πληρώνουμε τα λογής λογής αντικείμενα με ραγισμένες καρδιές, που σπεύσαμε να προμηθευτούμε από το πωλητήριο. «Δεν είμαι βέβαιη, αλλά πιστεύω πως υπάρχουν. Άλλωστε υπάρχει κάποια χώρα χωρίς ραγισμένες καρδιές;», απάντησε, με μια δόση χιούμορ, η νεαρή υπάλληλος, αποχαιρετώντας μας με την προτροπή: «να μας ξανάρθετε!».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ