Χαμηλή εκπροσώπηση των γυναικών στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας έχει διαπιστωθεί τα τελευταία χρόνια ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι την περίοδο 2014 έως 2019 το ποσοστό των γυναικών ανάμεσα στους υπεύθυνους των ερευνητικών προγραμμάτων μεγάλων πανεπιστημίων δεν ξεπερνούσε το 25%, παρά το γεγονός ότι πολλές γυναίκες φτάνουν στις ανώτατες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Επιπλέον, μπορεί να υπάρχουν περισσότερες γυναίκες υπάλληλοι σε σχέση με το παρελθόν, ωστόσο εξακολουθεί να είναι ανδροκρατούμενη η διοίκηση στα επιμελητήρια και τα συνδικάτα. Την ίδια στιγμή οι γυναίκες τείνουν να διαχειρίζονται μικρότερους προϋπολογισμούς στο χώρο εργασίας όσον αφορά την έρευνα και την καινοτομία ενώ εξακολουθούν να υπάρχουν στερεότυπα για τις γυναίκες και τις θετικές επιστήμες, τα μαθηματικά και την πληροφορική, ακόμη και από την προσχολική ηλικία.
Η κατάσταση αυτή αποτυπώνεται από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και το Κέντρο Ερευνών Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEERC), οι οποίοι στο πλαίσιο της συμμετοχής τους μαζί με άλλους 12 εταίρους από 8 χώρες, στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Territoria» που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Horizon 2020, πρόκειται να δημιουργήσουν ένα σχέδιο για την ισότητα των φύλων στην έρευνα και την καινοτομία στην Κεντρική Μακεδονία.
Μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση που διοργανώθηκε για το θέμα η συντονίστρια του προγράμματος «Territoria» Καλλίτσα Πανταζή, γνωστοποίησε ότι εκπρόσωποι από τα πανεπιστήμια και τους ερευνητικούς φορείς, τη βιομηχανία, τους φορείς χάραξης πολιτικής καθώς και εκπρόσωποι της κοινωνίας και των πολιτών θα δημιουργήσουν το σχέδιο ισότητας φύλων στον τομέα έρευνας και καινοτομίας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Στη συνέχεια θα υπογράψουν το σχέδιο και θα κληθούν να το εφαρμόσουν. Μέσω της διαδικασίας αυτής, επιδιώκεται η αντιμετώπιση ζητημάτων που σχετίζονται με τις διαδικασίες πρόσληψης προσωπικού στους φορείς, την υποεκπροσώπηση γυναικών στην έρευνα και καινοτομία, το μισθολογικό χάσμα των φύλων και τη μάχη ενάντια σε όλα τα στερεότυπα σε βάρος των γυναικών.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Κέντρου Ερευνών Νοτιοανατολικής Ευρώπης, Γιώργος Ελευθεράκης, επισήμανε ότι το πρώτο βήμα που ολοκληρώθηκε ήταν η χαρτογράφηση της σημερινής κατάστασης, από την οποία προέκυψαν τα στοιχεία που αναφέρθηκαν σε ό,τι αφορά την παρουσία των γυναικών στην έρευνα και την τεχνολογία. Πλέον οι φορείς που συμμετέχουν στη διαδικασία, από την ελληνική πλευρά, βρίσκονται στο τελικό στάδιο του σχεδιασμού του σχεδίου ισότητας των φύλων στην Έρευνα και την Καινοτομία, ενώ προσδιορίστηκαν οκτώ τομείς δράσης, στους οποίους μπορούν να υπάρξουν παρεμβάσεις και θα ακολουθήσει η συγκρότηση ομάδων εργασίας.
Ανάμεσα στις δράσεις που προτείνονται είναι, μεταξύ άλλων, η υποστήριξη της διατήρησης της προόδου των γυναικών στην καριέρα τους μετά από σημαντικά διαλείμματα σταδιοδρομίας, η καθιέρωση υποχρεωτικού ποσοστού γυναικών σε οργανισμούς, ο έλεγχος της τήρησης της ισότητας στις θέσεις εργασίας στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, η βράβευση φορέων με υψηλά ποσοστά γυναικών σε θέσεις ευθύνης και έρευνας, η δημιουργία προγραμμάτων coaching νέων ερευνητριών και επιχειρηματιών, η λειτουργία σχολών γυναικείας νεοφυούς επιχειρηματικότητας και η εφαρμογή πολιτικών διευκόλυνσης των γυναικών στην εργασία. Παράλληλα θα προωθηθούν παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση κοινωνικών και πολιτισμικών στερεοτύπων, την προβολή στα μέσα ενημέρωσης των προβλημάτων που προκύπτουν από τα στερεότυπα αυτά, την εκπαίδευση του κοινού με διάφορες εκδηλώσεις, την ανάδειξη γυναικείων προτύπων στο χώρο της έρευνας και της καινοτομίας, την ένταξη της διάστασης του φύλου στα διοικητικά έγγραφα και σταδιακά στο δημόσιο λόγο, την παροχή κινήτρων στους γονείς ώστε να υποστηρίξουν τη μητρότητα και την πατρότητα και την αντιμετώπιση των περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης και έμφυλης βίας.
Π.Γ.
