Εβαλαν σ΄ένα μαύρο κουτί τα όνειρά τους, τις ματαιώσεις τους, την αγωνία και την αντίδραση στην αδικία, τις αγάπες τους και την ανάγκη για ειρήνη στη Μέση Ανατολή και για μια στιγμή «δραπέτευσαν» μέσα από τα σίδερα της φυλακής. Κρατούμενοι των φυλακών «εισέβαλαν» στο θεατρικό δρώμενο που ετοίμασαν στον χώρο των φυλακών, μέσα από ένα παράθυρο και μετέτρεψαν ένα μαύρο κουτί, σε κοινωνό των συναισθημάτων τους…
«Με την πλάτη στον τοίχο» είχε τίτλο η παράσταση του Εργαστηρίου Προσωπικής Ανάπτυξης Κρατουμένων (ΕΠΑΚ) που ανέβηκε το πρωί, σε συνεργασία με το 3ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Θεσσαλονίκης και τη συμμετοχή 8 κρατουμένων. Μέσα από τα προσωπικά τους βιώματα, οι κρατούμενοι μίλησαν για την ανάγκη για ειρήνη και δικαιοσύνη, ζήτησαν να υπάρχει πάντα δεύτερη ευκαιρία στη ζωή γιατί, « κάθε άνθρωπος μπορεί να αλλάξει», φώναξαν στη μητέρα τους ότι την αγαπούν και ξόρκισαν ό,τι κακό τους κυνηγούσε. Στο δρώμενο, σε σκηνοθεσία των Στάθη Γράψα και Ιωάννας Μήτσικα, οι Arian, Fares, Housem, Khaled, Khaled, Κώστας, Sami και Χρήστος, μαθητές του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας ζήτησαν ειρήνευση στην Παλαιστίνη, σκίζοντας ένα άσπρο σεντόνι- του θανάτου, έψαλλαν τον Εθνικό της Ύμνο και τραγούδησαν ένα παραδοσιακό τραγούδι από την Αλγερία για την ξενιτιά.
«Η ζωή είναι πιο σκληρή από την τέχνη και η τέχνη πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τη ζωή» τόνισε, μετά το τέλος της παράστασης, ο κ.Γράψας, διευκρινίζοντας ότι είναι αδύνατον να αγνοήσουν την πραγματικότητα που ζουν κάποιοι και την αδικία προς τον αδύναμο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, χρειάστηκε πολύ θάρρος από τους κρατούμενους να σταθούν μπροστά σε όλους και να «σπάσουν» τη σκληρή υπάρχουσα εικόνα για τους άντρες, εκφράζοντας τα συναισθήματά τους. Παράλληλα, η ομάδα που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2023 με 20 άτομα, μειώθηκε όπως είπε η κ.Μήτσικα, στους 8 καθώς απαιτούσε δύσκολη και σωματική δουλειά για να καταφέρει ο καθένας να μιλήσει. «Επειδή οι περισσότεροι έχουν αραβική καταγωγή, ήθελαν να μιλήσουν για τον πόλεμο», πρόσθεσε.
«Η ομάδα σήκωσε έναν καθρέφτη στην κοινωνία, ας ξεκινήσουμε λοιπόν ο καθένας και με το δικό του « μαύρο κουτί» σχολίασε ο κ.Γράψας.
Αρωγός στην προσπάθεια ήταν και η διευθύντρια του 3ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Μαίρη Γκρίζου η οποία συγκινημένη μετά την παράσταση, έκανε λόγο για ένα σημαντικό αγώνα των κρατουμένων οι οποίοι θέλησαν να προτάξουν την αγωνία τους για τον πόλεμο στην Παλαιστίνη. Για τους κρατούμενους που συμμετείχαν στην παράσταση, ήταν από την άλλη, και μια ευκαιρία όπως είπαν, να ξεφύγουν από την καθημερινότητά τους και να νοιώσουν κάπου ελεύθεροι..
Εργαστήρι Προσωπικής Ανάπτυξης Κρατουμένων (ΕΠΑΚ)
Η μέθοδος ΕΠΑΚ δημιουργήθηκε από τον Στάθη Γράψα, ως απόρροια της πολυετούς εμπειρίας του στην υλοποίηση εργαστηρίων προσωπικής ανάπτυξης στα καταστήματα κράτησης, βάσει των αναγκών που ο ίδιος διαπίστωσε ότι υπάρχουν στον έγκλειστο πληθυσμό. Κύριος στόχος του προγράμματος είναι η αλλαγή της εικόνας που έχει ο κρατούμενος για τον εαυτό του, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην ομαλή κοινωνική επανένταξή του και στη μείωση της υποτροπής.
Χρησιμοποιώντας θεατρικές τεχνικές και το σώμα ως βασικό εκφραστικό μέσο, το ΕΠΑΚ καλεί τους συμμετέχοντες να ιχνηλατήσουν έναν νέο δρόμο ενδοσκόπησης και αυτογνωσίας, επανεξετάζοντας τα βιώματά τους μέσα από τη δύναμη που δίνει η ομάδα. Στο Κατάστημα Κράτησης Διαβατών το ΕΠΑΚ υλοποιείται με τη συνεργασία της χορογράφου-εμψυχώτριας Ιωάννας Μήτσικα.
Ωστόσο, όπως ανακοίνωσε σήμερα ο κ.Γράψας, το Εργαστήρι μετά δύο χρόνια συνεργασίας με τις Φυλακές Διαβατών, σταματάει φέτος λόγω δυσκολιών στην υλοποίηση και παρουσίαση του προγράμματός του.
Νατάσα Καραθάνου
*Οι φωτογραφίες είναι από τη γενική πρόβα και παραχωρήθηκαν από την Κατερίνα Στριάκα η οποία έχει αναλάβει την φωτογράφιση για το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας