«Η μία εξαφάνιση ακολουθεί την άλλη στο γηροκομείο του Μερόπειου Ιδρύματος. Πρώτα η φωτογραφία από την τελευταία γιορτή. Ύστερα το μεγάλο τηλεσκόπιο, που τον τελευταίο μήνα στόλιζε το σαλόνι του γηροκομείου και τέλος η περίεργη εξαφάνιση της νέας εθελόντριας Άννυ Κυρένη, που απασχολεί τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Θα λυθεί το μυστήριο πριν να είναι αργά;».
Δεν είναι η υπόθεση από κάποια κινηματογραφική ταινία, ούτε από κάποιο βιβλίο της αστυνομικής λογοτεχνίας. Είναι αυτό που θα ζουν οι μαθητές στο Μερόπειο κάθε Δευτέρα από τον Νοέμβριο, ενώ άλλες ανάλογες ιστορίες μυστηρίου θα εξελίσσονται και σε άλλους οίκους ευγηρίας. Είναι, με δυο λόγια, εκπαιδευτικό παιχνίδι.
«Το παιχνίδι είναι πολλές φορές ο καλύτερος τρόπος για να πετύχουμε διάφορους εκπαιδευτικούς στόχους» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η εκπαιδευτικός Νικολέττα Μαστρογιαννοπούλου, συντονίστρια της ομάδας Challedu, που με τη βοήθεια των ηλικιωμένων μετατρέπει τους οίκους ευγηρίας σε escape rooms.
Στόχος αυτού του παιχνιδιού είναι η αλληλεπίδραση ανάμεσα στις γενιές, ένας τρόπος να γνωριστούν οι νεότεροι με τους γηραιότερους αφού το μυστήριο έχει βασιστεί σε αφηγήσεις των δεύτερων. Με την ίδια μέθοδο, ωστόσο, αυτή του escape room, γνώρισαν και οι μαθητές της Ερμούπολης τη βιβλιοθήκη της πόλης τους.
Το παιχνίδι, συμφωνούν οι ειδικοί, είναι ένας από τους πυλώνες αυτού που λέγεται βιωματική μάθηση. Πόσο έτοιμο όμως είναι το εκπαιδευτικό σύστημα να αποδεχθεί και να υιοθετήσει αυτούς τους νέους τρόπους εκπαίδευσης; «Ανταποκρίνονται όλο και περισσότερα σχολεία» απαντά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Νικολέττα Μαστρογιαννοπούλου. «Είναι όλο και περισσότεροι στον χώρο της εκπαίδευσης που αντιλαμβάνονται πως ο παραδοσιακός τρόπος δεν ανταποκρίνεται πλέον στις ανάγκες της κοινωνίας».
Τα εμπόδια ωστόσο δεν λείπουν. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ασημίνα Μπρούζου, ιδρυτικό μέλος της Challedu και σχεδιάστρια του παιχνιδιού, το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα είναι αρκετά συγκεντρωτικό και φορτωμένο για να παραχωρήσει εύκολα χώρο στο εκπαιδευτικό παιχνίδι. «Η αλήθεια είναι πως το παιχνίδι χρειάζεται αρκετό χρόνο και οργάνωση από την πλευρά του δασκάλου, ένα δεύτερο πρόβλημα είναι πως οι τάξεις είναι πολυπληθείς και άρα είναι πιο δύσκολος ο συντονισμός σε σχέση με τον παραδοσιακό τρόπο εκπαίδευσης όπου ο εκπαιδευτικός ζητάει απλώς από τους μαθητές του να ανοίξουν το βιβλίο τους στη σελίδα τάδε» εξηγεί. Κι έπειτα, μπορεί οι μαθητές να μαθαίνουν λύνοντας γρίφους, αλλά πώς λύνει ο καθηγητής σε αυτήν την περίπτωση τον γρίφο της αξιολόγησης των μαθητών του;
«Οι εκπαιδευτικοί είναι γενικά πολύ δεκτικοί απέναντι στο εκπαιδευτικό παιχνίδι και μας ζητάνε συνεχώς καινούργια εργαλεία. Βλέπουν πως όχι μόνο τα παιδιά μαθαίνουν πιο εύκολα μέσω της βιωματικής μάθησης αλλά και τους εντυπώνονται καλύτερα αυτά που μαθαίνουν» συνεχίζει η ίδια. «Εξάλλου αναπτύσσουν καλύτερες σχέσεις με τους μαθητές τους μέσα από τη βιωματική μάθηση» συμπληρώνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Η δεκτικότητα αυτή υποχωρεί στις μεγαλύτερες τάξεις του σχολείου, όπου πλέον μαθητές και γονείς στοχεύουν αποκλειστικά στην προετοιμασία για τις εξετάσεις. Ποιος καθηγητής όμως, δεν θα ήθελε και ποιος μαθητής δεν θα ασχολούνταν ευχαρίστως με ένα παιχνίδι μυστηρίου που είναι βασισμένο στα «Ματωμένα χώματα» της Δ. Σωτηρίου, όπως αυτό που είχαν την ευκαιρία να λύσουν παιδιά άνω των 13 ετών στο πλαίσιο της έκθεσης Art Athina;
Το εκπαιδευτικό παιχνίδι βρίσκει σιγά-σιγά τον χώρο του στην ελληνική εκπαίδευση. Τα οφέλη ωστόσο είναι αναγνωρισμένα εδώ και χρόνια στο εξωτερικό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, μάλιστα, φιλοξένησαν το πρώτο σε όλο τον κόσμο Ινστιτούτο Παιχνιδιού (Institute of Play), δηλαδή το πρώτο σχολείο το πρόγραμμα του οποίου βασιζόταν αποκλειστικά στη βιωματική μάθηση. Στους πρωτοπόρους περιλαμβάνονται και κάποια σχολεία στη Δανία, τα οποία ειδικεύονται στα λεγόμενα «παιχνίδια ρόλων», όπου ο μαθητής παίρνει τον ρόλο ενός ιστορικού προσώπου και αντλεί μέσα από αυτόν πληροφορίες για το πρόσωπο και την εποχή του.
Και το αποτέλεσμα; «Το Ινστιτούτου Παιχνιδιού είχε ανοίξει σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά της Νέας Υόρκης. Στις εξετάσεις, τα παιδιά αυτού του σχολείου πρώτευσαν σε σχέση με άλλα της ίδιας περιοχής» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Αναστασία Μπρούζου.
Η επιτυχία δεν είναι τυχαία. «Τα εκπαιδευτικά παιχνίδια είναι δομημένα, έχουν συγκεκριμένη μεθοδολογία, δεν είναι, όπως λέμε, “φλου”» λέει η Ελένη Ρουμπάνη από την Educaltour, που «τρέχει» μεταξύ άλλων προγράμματα βιωματικής μάθησης για την αιμοδοσία και την τυφλότητα. Η ίδια επισημαίνει επίσης πως είναι πολύ απαιτητικό το πρόγραμμα των σπουδών. «Το αναλυτικό πρόγραμμα του υπουργείου είναι πολύ πιεστικό, πέρα βέβαια από το γεγονός ότι βασίζεται κυρίως στην παπαγαλία» λέει.
Μόνο χρόνος χρειάζεται λοιπόν για να λυθεί το επόμενο μυστήριο: «Το κουδούνι στην είσοδο της Κοινωνικής Μέριμνας Μοσχάτου χτυπάει συνέχεια σα τρελό. Βήματα αντηχούν από το εσωτερικό. Η πόρτα ανοίγει. Κανείς. Το μόνο που βρίσκεται στην είσοδο είναι ένα μισάνοιχτο κουτί γεμάτο CD. Ποιος έριξε μπροστά στην πόρτα του γηροκομείου αυτό το δέμα με τα CD; Γιατί εξαφανίστηκε πριν ανοίξει η πόρτα; Γιατί δεν άφησε κανένα μήνυμα; Τι είναι αυτά τα περίεργα σύμβολα στις θήκες των CD; Πώς εμπλέκονται οι ένοικοι του γηροκομείου; Και γιατί τα τραγούδια είναι λάθος αριθμημένα;».
Η έρευνα μπορεί να ξεκινήσει.
