Ρεπορτάζ: Σταμάτης Βαλασιάδης
“Ανάσα” για τη Θεσσαλονίκη θα αποτελέσει η ανάπλαση της ΔΕΘ, η εικόνα της οποίας αναμένεται να είναι ριζικά αλλαγμένη σε εφτά χρόνια.
Σύμφωνα με την πρόταση της ΔΕΘ-Helexpo για την ανάπλαση του εκθεσιακού μας φορέα, που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, τα υφιστάμενα κτίρια που σχεδιάζεται να διατηρηθούν είναι πραγματικά μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού.
«Η πρότασή μας είναι να μείνουν το Παλαί ντε Σπορ, ο πύργος του ΟΤΕ και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΜΜΣΤ). Έχουμε πάρει ήδη όμως την απόφαση να συμπεριλάβουμε (σ.σ. στα κτίρια που θα διατηρηθούν) και το πρώην κτίριο της Esso Pappas ή (σ.σ. μετέπειτα) της Αγροτικής Τράπεζας», δηλώνει στην Politik ο Τάσος Τζήκας, πρόεδρος του ΔΣ της εταιρείας.
Μετά την ολοκλήρωση της ανάπλασης, «το 50% της έκτασης του οικοπέδου θα είναι αδόμητος χώρος, ένα πάρκο δηλαδή με διάφορες δραστηριότητες, και η χρήση του θα αποδοθεί στην πόλη.
Πρόκειται για ένα εμβληματικό έργο –που θα περιλαμβάνει εκθεσιακό κέντρο, συνεδριακό κέντρο, επιχειρηματικό κέντρο, ξενοδοχείο, υπόγειο πάρκιγκ και το πάρκο– που θα δώσει ζωντάνια στο κέντρο της πόλης και μια νέα ώθηση στην οικονομία της».
«Έτοιμο το 2026»
Μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, η κατασκευή του αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το 2026.
«Έχει ήδη ξεκινήσει η διαβούλευση, με προτάσεις από φορείς και πολίτες της πόλης να συγκεντρώνονται ώστε να ενσωματωθούν στη μελέτη για το νέο χωρικό που έχουμε αναπτύξει και θέλουμε να έχει τη μέγιστη δυνατή συναίνεση» διαβεβαιώνει ο Τάσος Τζήκας.
Θα κατασκευαστεί ένα «εμβληματικό εκθεσιακό κέντρο που ενεργειακά θα ενσωματώνει όλες τις σύγχρονες τάσεις» και θα επηρεάσει καταλυτικά «την οικονομία της πόλης», καθώς θα τη βοηθήσει «να καταστεί ένα ευρωπαϊκό κέντρο» του κλάδου, τονίζει ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo.
«Το νέο χωρικό σχέδιο υποβλήθηκε στο υπουργείο Περιβάλλοντος στις αρχές του έτους (σ.σ. Σεπτέμβριος 2018) και ετέθη σε διαβούλευση (σ.σ. που είναι σε εξέλιξη) προτού διαμορφωθεί (σ.σ. σε δεύτερο στάδιο, όταν και θα ενσωματωθούν τα αποτελέσματα της περιβαλλοντικής διαβούλευσης).
Στόχος είναι εντός του 2019 να προκηρυχθεί ο διεθνής διαγωνισμός. Το 2020-2021 να επιλεγεί το οικονομικό σχήμα και να εκπονηθούν οι τεχνικές και αρχιτεκτονικές μελέτες. Και το 2022-2026, παράλληλα με τη λειτουργία της Έκθεσης, να πραγματοποιηθεί η ανάπλαση». Η παράλληλη λειτουργία και κατασκευή «είναι ένα δύσκολο πρότζεκτ, γι’ αυτό και έχουμε υπολογίσει πως θα χρειαστούν πέντε χρόνια για την ολοκλήρωσή του» συμπληρώνει.
Πώς θα χωρέσει όμως η ΔΕΘ, που τα τελευταία χρόνια βλέπουμε να σπάει πολλά ρεκόρ και να χρησιμοποιεί και πάλι όλους της τους χώρους, στο 50% του οικοπέδου; «Αυτήν τη στιγμή γίνεται μια κατασπατάληση χώρων. Υπάρχουν 38 κτήρια και 17 περίπτερα (σ.σ. συμπεριλαμβάνονται στο σύνολο των 38). Εμείς “μαζεύουμε” το νέο εκθεσιακό κέντρο στο μισό της έκτασης» εξηγεί ο Τάσος Τζήκας και καταλήγει με τη διαβεβαίωση πως «η δόμηση θα είναι χαμηλή» (σ.σ. ένας ή δύο όροφοι, με εξαίρεση το ξενοδοχείο).
Τα πρώτα βήματα για την ανάπλαση
«Το πρώτο βήμα για την ανάπλαση ήταν η εκπόνηση νέου χωρικού. Η ΔΕΘ υπάγεται στο καθεστώς των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων (ΕΧΣ), όπως ισχύει και για το Ελληνικό ή το Στρατόπεδο Παύλου Μελά. Εμείς όμως ήμασταν οι πρώτοι που προχωρήσαμε» σε αυτό το βήμα, δηλώνει στην Politik ο Κυριάκος Ποζρικίδης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.
Αρχικά, η ΔΕΘ-Helexpo «με την υποστήριξη του Τμήματος Χωροταξίας και Ανάπτυξης του ΑΠΘ συνέταξε μια προμελέτη και πήρε την προέγκριση από το υπουργείο Περιβάλλοντος (σ.σ. το Νοέμβριο του 2017) για την εκπόνηση του ΕΧΣ. Στη συνέχεια (σ.σ. το Φεβρουάριο του 2018) προκηρύξαμε διαγωνισμό και επιλέξαμε τον ανάδοχο για την εκπόνηση της μελέτης για το ειδικό χωρικό.
Η μελέτη εκπονήθηκε υπό το συστηματικό έλεγχο του Τμήματος Μητροπολιτικού Σχεδιασμού Θεσσαλονίκης –είναι το πρώην Ρυθμιστικό– και της αρμόδιας διεύθυνσης του υπουργείου Περιβάλλοντος (σ.σ. Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης)». Πλήρως ενήμεροι για την όλη διαδικασία ήταν και «ο Δήμος Θεσσαλονίκης, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και το ΤΕΕ, οι φορείς δηλαδή που συμμετέχουν στην Επιτροπή Παρακολούθησης».
Τώρα έχει ξεκινήσει η διαδικασία διαβούλευσης και «η μελέτη έχει αποσταλεί σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς – επιμελητήρια, επιχειρηματικούς φορείς, Περιφέρεια, Δήμο. Αναρτήθηκε επίσης στο site τόσο της Helexpo όσο και του υπουργείου Περιβάλλοντος πριν λίγες μέρες (σ.σ. στις 5 Μαρτίου) και η διαβούλευση θα διαρκέσει 30 μέρες (σ.σ. από την ημερομηνία ανάρτησης). Στο χωρικό σχέδιο μπορεί κανείς να δει τις ρυμοτομικές γραμμές, τις χρήσεις γης, τις οικοδομικές γραμμές» εξηγεί ο Κυριάκος Ποζρικίδης.
Η πρόταση της ΔΕΘ-Helexpo για το νέο εκθεσιακό κέντρο είναι «να χτιστούν 50 με 60 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα. Μαζί με το συνεδριακό κέντρο (σ.σ. εκεί που βρίσκεται σήμερα το Βελλίδειο) θα χτιστεί και ξενοδοχείο. Το εμπορικό (σ.σ. στη συμβολή Εγνατίας και Αγγελάκη) –καθώς το υπουργείο δεν επιτρέπει υπεραγορές, εμπορικά κέντρα και πολυκαταστήματα– θα είναι τύπου Αγγελάκη, με κάποια καταστήματα, τράπεζες και γραφεία.
Στον ελεύθερο χώρο θα έχουμε το Παλαί ντε Σπορ, το ΜΜΣΤ, πεζόδρομους και πράσινο. Θα φύγουν τα 17 περίπτερα και τα 37 συνολικά κτίσματα και μικρά περίπτερα –που είναι διάσπαρτα, χτίστηκαν άλλα το ’90 και άλλα το ’80, χωρίς κάποια αρχιτεκτονική συνοχή– και θα απελευθερωθεί ο χώρος. Θα μπορεί για παράδειγμα η Σβώλου να συνεχίζει ως πεζόδρομος μέχρι και το Παλαί ντε Σπορ. Θα έχουμε και κάποιους συναυλιακούς χώρους και μόνο δύο πραγματικά πολύ μικρά κτίσματα (αναψυκτήρια) των 200 τετραγωνικών μέτρων. Και φυσικά 2.500 θέσεις στάθμευσης (σ.σ. στα υπόγεια πάρκιγκ)».
Το οικοδομικό τετράγωνο μπροστά στο Αλεξάνδρειο Μέλαθρο, μεταξύ της Εγνατίας και της επέκτασης της Λαμπράκη, «είναι η Αγία Φωτεινή. Η πρότασή μας, αν και δεν ανήκει σε μας, είναι να γίνει πάρκιγκ πολιτών. Εκεί βρίσκονται μεταξύ άλλων κτηρίων κάποιοι παλιοί στάβλοι του στρατού, κάποια αμφιθέατρα των ΤΕΦΑΑ. Θα μπορούσε να γίνει ένας χώρος στάθμευσης που να εξυπηρετεί και την άλλη στάση του μετρό» (σ.σ. αυτήν που θα βρίσκεται απέναντι από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας).
Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα
«Μετά την έκδοση του προεδρικού διατάγματος (σ.σ. που θα εγκρίνει το ΕΧΣ) θα προκηρύξουμε διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. Και θέλουμε να είναι διεθνής, γιατί θα πρέπει να κατασκευαστεί ένα εμβληματικό έργο» υπογραμμίζει στην Politik ο Κυριάκος Ποζρικίδης.
«Μετά τις αρχιτεκτονικές προτάσεις (2019-2020) θα πρέπει να βρούμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία, να έχουμε δηλαδή την ωρίμανση του έργου (το 2021). Το 2022 θα ολοκληρωθούν οι μελέτες, το 2023-2025 θα κατασκευαστεί το έργο και το 2026 –στην 100ή της επέτειο– η έκθεση θα λειτουργήσει στις καινούριες της εγκαταστάσεις».
Και πώς θα αντεπεξέλθουν στη δυσκολία της κατασκευής παράλληλα με τη συνέχιση της λειτουργίας; «Το πολύ-πολύ να χρειαστεί να μεταφέρουμε κάποια Agrotica στον ΟΛΘ για ένα χρόνο, αλλά θα τα καταφέρουμε» μας διαβεβαιώνει ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΘ-Helexpo.
«Στρατηγικός μας στόχος είναι να καταστούμε ηγέτες σε ολόκληρα τα Βαλκάνια. Να μπορούμε να προσφέρουμε πρωτοπόρες λειτουργίες για το χώρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπου οι μεγάλες διεθνείς εκθέσεις φιλοξενούνται σε εξίσου γερασμένες εγκαταστάσεις. Να αποκτήσουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και να βγούμε μπροστά από τους άλλους, με τους οποίους βρισκόμαστε τώρα στην ίδια κατάσταση.
Σημαντικές θα είναι και οι κοινωνικές επιπτώσεις, καθώς μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού της πόλης απασχολείται στη ΔΕΘ. Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτηρίων, με όρους σύγχρονους, θα τα καταστήσει φιλικότερα προς το περιβάλλον σε σχέση με τις σημερινές ενεργοβόρες εγκαταστάσεις» τονίζει ο κύριος Ποζρικίδης και μας υπενθυμίζει εξάλλου πως από αρχιτεκτονικής άποψης θα πρόκειται για «εμβληματικά κτήρια για την πόλη».
Όσον για την εύρεση των απαραίτητων κεφαλαίων, φαίνεται αρκετά αισιόδοξος, μιας και «υπάρχει ήδη αρκετό ενδιαφέρον, καθώς έχουν γίνει κάποιες πρώτες κουβέντες. Υπάρχουν αρκετές πιθανές πηγές χρηματοδότησης, όπως είναι η Περιφέρεια, το ΕΣΠΑ, το πακέτο Γιούνκερ, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, οι ΣΔΙΤ, η παραχώρηση χρήσης».
[pdf-embedder url=”https://politik.gr/wp-content/uploads/2019/03/X1.pdf”] [pdf-embedder url=”https://politik.gr/wp-content/uploads/2019/03/X2.pdf”]
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019
