Συνέντευξη στη Μαρία Βλάχου
«Το προσφυγικό απαιτεί συναινέσεις, κανένας δεν μπορεί να λύσει ένα τέτοιου μεγέθους θέμα μόνος του» δηλώνει στο politik.gr η εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος του δήμου Θεσσαλονίκης για τη στήριξη και την κοινωνική ένταξη προσφύγων και μεταναστών και πρόεδρος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών Σοφία Ασλανίδου.
Η κ. Ασλανίδου μιλά για τις δράσεις του δήμου Θεσσαλονίκης σχετικά με την ορθή διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, για το ρόλο του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών και τονίζει ότι για τις εικόνες που είδαμε στην Αριστοτέλους με μετανάστες- πρόσφυγες να κατασκηνώνουν έξω από το αστυνομικό τμήμα, δεν ευθύνεται ο δήμος Θεσσαλονίκης.
-Τι προσπάθειες κάνει ο δήμος Θεσσαλονίκης για την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος στην περιοχή;
Ο δήμος Θεσσαλονίκης έχει ξεκινήσει ήδη από το Φθινόπωρο του 2015, τη συνεργασία με υπερκείμενους κρατικούς φορείς, διεθνείς οργανισμούς, όμορους δήμους και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, με σκοπό το συντονισμό των δράσεων για την ορθή διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, με τρόπο που να εξασφαλίζει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος και ταυτόχρονα να διασφαλίζει τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και της ειρηνικής συνύπαρξης μεταξύ όλων των κοινωνικών ομάδων. Αποτέλεσμα των προσπαθειών της δημοτικής αρχής είναι ο σχεδιασμός και υλοποίηση του έργου REACT, που χρηματοδοτείται από την ΕΕ και στηρίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Το πρόγραμμα αυτό πρόκειται να εξασφαλίσει 860 θέσεις φιλοξενίας σε μισθωμένα διαμερίσματα μέχρι το τέλος του έτους, και συνοδεύεται από μία ευρεία γκάμα συνοδευτικών υποστηρικτικών υπηρεσιών (ψυχολογική στήριξη, νομική στήριξη, οικονομική στήριξη κτλ ). Με την ίδια πλέον χρηματοδότηση, συνεχίζει τη λειτουργία του Φιλοξενείου για τους αιτούντες άσυλο του δήμου Θεσσαλονίκης που παρέχει υπηρεσίες σε οικογένειες αιτούντων άσυλο και είχε ιδρυθεί με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων.
Επίσης, ο δήμος Θεσσαλονίκης έχει ξεκινήσει ένα στρατηγικό σχεδιασμό με μια ολιστική προσέγγιση και μακροχρόνια προοπτική και έχει ήδη δρομολογήσει τα απαραίτητα πρώτα βήματα. Με την 1057/24-7-2017 απόφασή του, το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης ενέκρινε την τροποποίηση του κανονισμού λειτουργίας του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών εντάσσοντας στην φιλοσοφία του και τoυς πρόσφυγες. Υπό την αιγίδα του ΣΕΜ πλέον εντάσσονται ένα πλήθος εκδηλώσεων που βρίσκονται ανηρτημένες στην ιστοσελίδα του.
Ο χώρος του σχολείου αποτελεί την καλύτερη προϋπόθεση για την συνύπαρξη του ντόπιου με το προσφυγικό στοιχείο. Σ’ αυτή την προοπτική στο ήδη υπάρχον πρόγραμμα «Ανοιχτά σχολεία ανοικτές Αυλές» σχεδιάζονται να υλοποιηθούν δράσεις που θα συμπεριλαμβάνουν και τους πρόσφυγες.
Υλοποιούμε προγράμματα ελληνομάθειας και ενισχυτικής διδασκαλίας με την συνεργασία ΜΚΟ. Ανοίξαμε στο κέντρο της πόλης Κέντρο φύλαξης για παιδιά προσχολικής ηλικίας προσφύγων αλλά και ντόπιου πληθυσμού ώστε ο συγχρωτισμός να γίνει μοχλός ομαλής ένταξης για την κοινωνία.
Υλοποιούμε συνέργειες σε επίπεδο ευρωπαϊκών προγραμμάτων (πχ Arrival Cities, euro cities) ώστε να ανταλλάσσουμε και να συζητάμε για καλές πρακτικές με άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Επιπλέον προχωρήσαμε στην σύνταξη Μνημονίου συνεργασίας με τον δήμο Αθηναίων με τον οποίο έχουμε μια συναντίληψη για το θέμα της ένταξης των προσφύγων. Ταυτόχρονα υπογράψαμε μαζί με τον δήμο Αθήνας μνημόνιο συνεργασίας με άλλους 11 δήμους οι οποίοι εργάζονται στην ίδια κατεύθυνση. Ήδη έγινε η πρώτη συνάντηση στην Αθήνα στις 5 Νοεμβρίου. Η φιλοσοφία του δήμου είναι να ανοίξει ο χώρος και ο τόπος σ’ ένα ευρύτερο χώρο και τόπο πιο μητροπολιτικό πιο ευρωπαϊκό αλλά και πιο διεθνές. Μοιράζομαι και ενεργώ μαζί με άλλους αποτελεί κεντρικό πυρήνα της στρατηγικής του.
-Είναι εύκολο να ενσωματωθούν οι πρόσφυγες- μετανάστες στην τοπική κοινωνία χωρίς προβλήματα;
Μιλάμε καλλίτερα για ένταξη. Δεν υπάρχει κοινωνία που να μην αντιμετώπισε προβλήματα. Είναι ένα στοίχημα για όλους. Δεν βλέπετε τι γίνεται στην Ευρώπη; Το προσφυγικό είναι στην ατζέντα συζητήσεων όλων των κρατών. Χώρες με μακροχρόνια ιστορία και παρελθόν στην αντιμετώπιση προσφυγικών κρίσεων, όπως η Γαλλία ή το Βέλγιο, με εμπειρίες και ειδικά προγράμματα σε δήμους και συνεργασίες με την ακαδημαϊκή κοινότητα συζητούν και δυστυχώς ακόμη πειραματίζονται με το θέμα της ένταξης των προσφύγων. Τα θέματα της κουλτούρας είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστούν, χρειάζεται μια συνολική θεώρηση μέσα από την εκπαίδευση, συχνές παρεμβάσεις σε επίπεδο γειτονιάς, συνεργασίες με κινήσεις πολιτών, συνεργασία με την εκκλησία και πολιτιστικούς φορείς. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έφυγαν με την θέληση τους από την πατρίδα τους. Με βίαιο τρόπο έφυγαν με βίαιο τρόπο κατέληξαν σε μια άλλη χώρα Κουβαλάνε πολύ πόνο μαζί τους. Είναι ευάλωτες ομάδες και ως τέτοιες οφείλουμε να τις διαχειριστούμε, διαφορετικά τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον θα είναι μη διαχειρίσιμα. Οφείλουμε να προλαβαίνουμε και να σχεδιάζουμε με γνώμονα το μέλλον. Όσοι προσπάθησαν να κουκουλώσουν προβλήματα τα βρήκαν μπροστά τους. Ο δήμος έχει την υψηλή εποπτεία και παρακολουθεί την δράση πολλών ΜΚΟ οργανώνοντας κάθε 15 μέρες συγκεντρώσεις ώστε να γνωρίζει εκ του σύνεγγυς πως λειτουργούν και παρεμβαίνουν στα θέματα ένταξης.
-Ποια προβλήματα τους έχετε καταγράψει στο Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών;
Ο Καλλικράτης δεν δίνει πολλές αρμοδιότητες στο ΣΕΜ. Εμείς παρόλα αυτά προσπαθήσαμε να τον ενεργοποιήσουμε. Οργανώνουμε ένα πλήθος εκδηλώσεων που αφορούν θέματα εκπαίδευσης, επιμόρφωσης προσωπικού. Φυσικά προσπαθούμε επίσης να τους ενημερώνουμε και να απαντάμε σε ερωτήματα που έχουν και σχετίζονται με την καθημερινότητα τους. Όμως το ΣΕΜ δεν είναι αποφασιστικό όργανο. Εκείνο που κάνουμε είναι να «βομβαρδίζουμε» τους αρμόδιους φορείς με ερωτήματα που μας επισημαίνουν οι πρόσφυγες ώστε να πιέζουμε για να λυθούν. Ο καινούριος νόμος, ο Κλεισθένης κάνει το ΣΕΜ πιο αποφασιστικό.
– Όσον αφορά στο πρόγραμμα μίσθωσης διαμερισμάτων για τη στέγαση προσφύγων στον αστικό ιστό σε τι φάση είναι;
Το REACT, καθώς και το Φιλοξενείο που από το Σεπτέμβριο του 2016 χρηματοδοτείται πλέον από την Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες ως αναπόσπαστο μέρος του REACT, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο ανθρωπιστικό και συνεργατικό πρόγραμμα, που εκπροσωπεί την επιτομή της φιλοσοφίας του δήμου Θεσσαλονίκης για το ενδεδειγμένο σχήμα υποδοχής και προσωρινής φιλοξενίας των ευπαθών ομάδων αιτούντων διεθνούς προστασίας. Αποτελεί το πιο πετυχημένο πρόγραμμα που συντελεί στην ομαλή ένταξη τους στην τοπική κοινωνία. Οι κοινωνικές υπηρεσίες του δήμου Θεσσαλονίκης διαχειρίζονται με πολύ μεγάλη ευαισθησία αλλά και γνώση ζητήματα που προκύπτουν από την διαχείριση αυτών των διαμερισμάτων. Και προκύπτουν αρκετά προβλήματα που είναι πολύ δύσκολα όπως θέματα ποιος θα κατοικίσει και κάτω υπό ποιες προϋποθέσεις.
– Σαφώς το προσφυγικό απαιτεί ευρύτερες συναινέσεις και συνεργασίες και με άλλους δήμους. Γίνονται προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση;
Βεβαίως απαιτεί συναινέσεις. Κανένας δεν μπορεί να λύσει ένα τέτοιου μεγέθους θέμα μόνος του. Ήδη με το πρόγραμμα REACT συνεργαζόμαστε με τον δήμο Καλαμαριάς και δήμο Νεάπολης –Συκεών. Αλλά όπως είπα και παραπάνω στις 5 Νοεμβρίου συναντηθήκαμε στην Αθήνα 11 δήμοι και αποφασίσαμε να συστήσουμε ένα δίκτυο δήμων που θα συνεργάζονται και θα ανταλλάσσουν απόψεις για καλές πρακτικές σε θέματα που αφορούν το προσφυγικό. Αποφασίσαμε να υπογράψουμε ένα κείμενο συνεργασίας πάνω σε βασικά προβλήματα και ζητήματα που αφορούν το προσφυγικό. Είναι ένα σημαντικό βήμα ώστε το επόμενο βήμα που θα είναι η κινητοποίηση των δημάρχων μας να έχει πιο θεσμικό χαρακτήρα και φυσικά πιο αποτελεσματικό.
-Τι πρέπει να γίνει για να μην επαναληφθούν στο μέλλον εικόνες με μετανάστες- πρόσφυγες να κατασκηνώνουν έξω από το αστυνομικό τμήμα στην Πλατεία Αριστοτέλους;
Για τις εικόνες αυτές, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, δεν ευθύνεται ο δήμος. Ό,τι περνούσε από το χέρι του δήμου (πχ θέματα καθαριότητας) το έκανε με μεγάλη υπευθυνότητα. Δυστυχώς ο κίνδυνος πάντα ελλοχεύει διότι οι ροές αφίξεων έχουν αυξηθεί και είναι θέμα των θεσμών του κράτους που λειτουργούν με μεγάλη βραδύτητα σε θέματα ταυτοποίησης αυτών των ανθρώπων. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να πούμε ότι στην πόλη μας έχουμε συχνά τέτοιες εικόνες και αυτό συμβαίνει διότι προσπαθούμε να προλαβαίνουμε. Σε σύσκεψη που κάναμε με φορείς της πόλης αποφασίστηκε να δημιουργηθεί χώρος Τράνζιτ ώστε να απορροφώνται προσωρινά οι νεοαφιχθέντες και μετά την ταυτοποίηση τους να μετατοπίζονται με την συνεργασία του υπουργείου μεταναστευτικής πολιτικής σε camp. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει όπως καταλαβαίνετε άμεσα. Έχει βρεθεί το κτήριο και ο χρηματοδότης όμως απαιτείται χρόνος για την προετοιμασία του κτηρίου.
-Έχετε αποφασίσει αν θα είστε υποψηφία δημοτική σύμβουλος στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές;
Το ζητούμενο είναι όχι οι εκλογές αλλά να συνεχίζει να λειτουργεί ο δήμος και η διοίκηση του μέχρι τον Αύγουστο 2019. Έχουμε συνηθίσει να λειτουργούμε στη χώρα μας με βάση τις εκλογές. Η δική μου υποψηφιότητα δεν νομίζω ότι είναι μείζον θέμα. Η διοίκηση οφείλει να έχει μια συνέχεια είτε είμαι εγώ είτε κάποιος άλλος.
