Του Παναγιώτη Καρκατσούλη, Εμπειρογνώμονα δημόσιας διοίκησης, πρ. βουλευτή
Ζηλεύω την αμερικανική δημόσια διοίκηση. Την θεωρώ την καλύτερη διοίκηση του κόσμου κι αν με ρωτάτε για ποιούς λόγους θα απαντήσω προκρίνοντας τον πιο βασικό: Για την συνέχεια και την συνέπεια των μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζουν οι Αμερικανοί, προκειμένου η διοίκησή τους να γίνεται διαρκώς καλύτερη, αποτελεσματικότερη κι αποδοτικότερη.
Οι πρόεδροι αλλάζουν, οι πολιτικές επίσης, και κάποιες φορές, δραματικά, όπως τώρα. Ενώ αναθεωρούνται από τον πρόεδρο Τραμπ ολόκληρα κεφάλαια των δημόσιων πολιτικών, από την εξωτερική μέχρι την φορολογική πολιτική και την πολιτική περιβάλλοντος, η πολιτική για τη δημόσια διοίκηση παραμένει σταθερή.
Ποια είναι αυτή; Ότι η δημόσια διοίκηση πρέπει να μπορεί να υποστηρίζει, από καλύτερη θέση, κάθε φορά, τα δικαιώματα των Αμερικανών πολιτών και την ανάπτυξη της χώρας, ανεξάρτητα από το ποια κυβέρνηση βρίσκεται στην εξουσία. Θα μου πείτε, μα όλες οι διοικήσεις του κόσμου δεν έχουν αυτούς τους στόχους; Λίγο ως πολύ ναι, αλλά είναι λίγες εκείνες που τους υπηρετούν με συνέπεια.
Στην αμερικανική διοίκηση δεν είναι μόνον οι στόχοι των διοικητικών μεταρρυθμίσεων που παραμένουν αμετακίνητοι, είναι και οι μέθοδοι με τις οποίες οι Αμερικανοί επιχειρούν να το πετύχουν. Με βάση τη μέτρηση και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των ασκούμενων πολιτικών και μέσα από διαδικασίες ευρύτατων διαβουλεύσεων εντοπίζονται οι εναλλακτικές που μπορούν να αποτελέσουν τις λύσεις και, στη συνέχεια, εφαρμόζονται.
Να δούμε σ’ ένα παράδειγμα την τόσο ζηλευτή συνέχεια και συνέπεια: Πριν από λίγες ημέρες το Γενικό Λογιστήριο των ΗΠΑ το οποίο έχει την ευθύνη της διαρκούς μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, ανακοίνωσε τις περαιτέρω ενέργειες στις οποίες θα προβεί για να ενδυναμώσει τον στρατηγικό χαρακτήρα των υπουργείων. Μάλιστα, αναφέρθηκε σε σχετική εγκύκλιο που εξέδωσε, και στα μέτρα που είχαν ληφθεί επί των προηγουμένων προέδρων. Το όχημα το οποίο μετασχηματίζει τις πολιτικές βουλήσεις και επιλογές σε αποφάσεις πρέπει να μένει όχι μόνο ανεπηρέαστο από τις διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό του πολιτικού συστήματος αλλά να προσφέρει τα μέγιστα ώστε να υλοποιούνται οι βουλήσεις και επιλογές της (εκάστοτε) πολιτικής ηγεσίας. Για τον λόγο αυτόν, η αμερικανική δημόσια διοίκηση δεν εκτελεί απλώς αλλά επεξεργάζεται και προτείνει λύσεις για τα περίπλοκα προβλήματα όχι μόνο της χώρας τους αλλά και του κόσμου.
Στη δική μας χώρα, όλα αυτά φαντάζουν όνειρα θερινής νύχτας. Όχι μόνον, διότι, εδώ, επικρατεί μια κουλτούρα διχασμού και καταστροφολογίας, αλλά και, επειδή το πελατειακό κράτος που έχει εδραιωθεί στην Ελλάδα, αντιστέκεται σθεναρά στην αποδόμησή του.
Δυστυχώς, το πελατειακό κράτος κατάφερε και βγήκε, σχεδόν αλώβητο, από τα μέτρα των μνημονίων, αφού, εν τέλει, το πρόβλημα οργάνωσης και λειτουργίας του ελληνικού κράτους θεωρήθηκε ότι ήταν ο αριθμός και η μισθοδοσία των υπαλλήλων. Αντί αυτά να θεωρηθούν ως επιφαινόμενα μιας συγκεκριμένης οργάνωσης και λειτουργίας του κράτους, θεωρήθηκαν ως αίτια. Όλες οι επεξεργασίες, τα σχέδια και οι αναλύσεις που είχαν εκπονηθεί τα προηγούμενα χρόνια όπως και ακριβοπληρωμένα προγράμματα κατέληξαν στον κάλαθο των αχρήστων.
Βρισκόμαστε μπροστά στην επόμενη μέρα χωρίς να έχουμε φτιάξει ένα καλύτερο κράτος και με τον πελατειασμό άθικτο: Μια ζοφερή πραγματικότητα, την οποία πρέπει να αντιστρέψουμε, για να μπορέσουμε να διεκδικήσουμε ένα καλύτερο αύριο.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 25 Μαΐου 2018
