Η εντυπωσιακή πρόσφατη επανεκλογή του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είναι σαφώς ενισχυμένος πολιτικά στο εσωτερικό των ΗΠΑ σε σχέση με την πρώτη του θητεία, αναμένεται να συνοδευτεί από σημαντικές αλλαγές κατεύθυνσης σχετικά με την εξωτερική και εμπορική πολιτική των ΗΠΑ.
Η εμπορική πολιτική του Προέδρου Τραμπ συνιστά συνέχεια της πολιτικής της πρώτης του προεδρικής θητείας και τομή σε σχέση με την πολιτική του Τζο Μπάιντεν. Οι δασμοί οι οποίοι τότε ανήλθαν περίπου στα 80 δισεκατομμύρια δολάρια επιβλήθηκαν σε χιλιάδες προϊόντα, συνολικής αξίας περίπου 380 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα έτη 2018 και 2019. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση του Μπάιντεν διατήρησε σε ισχύ τους περισσότερους από τους δασμούς, ενώ τον Μάιο του 2024 ανακοινώθηκε η αύξηση των δασμών σε πρόσθετα κινεζικά προϊόντα αξίας 18 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με αποτέλεσμα την αύξηση των φόρων κατά 3,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι διάφορες δεν θα πρέπει να υπερτονίζονται όμως, διότι και η κυβέρνηση Μπάιντεν έλαβε μέτρα προστατευτικού χαρακτήρα.
Με την επανεκλογή του, ο Πρόεδρος Τραμπ στηρίζει την ίδια πολιτική, επικεντρωμένη στην αύξηση των δασμών στα εισαγόμενα αγαθά, απειλώντας χώρες όπως τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα. Μέσα από τη θεωρία του «Οι δασμοί είναι το σπουδαιότερο πράγμα που εφευρέθηκε ποτέ», εκφράζεται η βαθιά πεποίθησή του πως η αύξηση των δασμών στα ξένα αγαθά θα επιλύσει τα κακώς κείμενα των ΗΠΑ.
Το νέο καθεστώς των δασμών προκαλεί αντιδράσεις. Αν και οι αγορές προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις κινήσεις του Προέδρου Τραμπ, περιορίζονται σε εκτιμήσεις για το πώς θα επηρεάσουν τα δασμολογικά μέτρα την οικονομική ανάπτυξη.
Το σίγουρο είναι πως οι χώρες που απειλούνται με την αύξηση των δασμών θα αντιδράσουν επιβάλλοντας αντίμετρα, κάτι που έχει ήδη συμβεί. Επισημαίνεται πως το 2018 το Μεξικό και ο Καναδάς επέβαλαν ανταποδοτικούς δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, καθώς ο Τραμπ είχε επιβάλει δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο. Όσον αφορά τις τελευταίες εξελίξεις, η Κίνα ανακοίνωσε επιβολή ελέγχων στις εξαγωγές ορισμένων κρίσιμων ορυκτών ως απάντηση στους αμερικανικούς δασμούς.
Προς το παρόν, η αναστολή της εφαρμογής των δασμών σε Καναδά και Μεξικό φέρνει μια προσωρινή παύση στη δασμολογική πολιτική του Τραμπ, διατηρώντας ωστόσο την προοπτική ενός εμπορικού πολέμου. Για τον Τραμπ, ένας πιθανός εμπορικός πόλεμος αποτελεί περισσότερο πρόκληση παρά κίνδυνο που θα υπονομεύσει τις εμπορικές σχέσεις και συναλλαγές των ΗΠΑ.
Στόχος του επανεκλεγμένου Προέδρου είναι να καταρρίψει την αντίληψη ότι η δασμολογική πολιτική αποτελεί έναν αναποτελεσματικό τρόπο συγκέντρωσης χρημάτων και προώθησης της ευημερίας. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν οι εμπορικοί φραγμοί μπορούν να λειτουργήσουν υπέρ της οικονομικής παραγωγής και του εισοδήματος.
Η εμπορική πολιτική του Τραμπ συνιστά τομή σε σχέση με τη φιλελεύθερη πολιτική των ΗΠΑ του 20ού αιώνα και ταυτόχρονα συνέχεια με την πολιτική προστατευτισμού του 19ου αιώνα. Οι ρητές αναφορές του Προέδρου Τραμπ σε πολιτικούς του 19ου αιώνα επιβεβαιώνουν την κοσμοθεωρία του και την ιστορική του θεώρηση.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
