Στις προκλήσεις και τις παλινωδίες που αντιμετωπίζει η κατασκευαστική βιομηχανία εν έτει 2024 αναφέρθηκε η συζήτηση στο πλαίσιο της 25ης Prodexpo, του μακροβιότερου και κορυφαίου συνεδρίου στον τομέα του real estate στην Ελλάδα, που ολοκληρώνεται σήμερα 22 Οκτωβρίου 2024 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Τη συζήτηση για την κατασκευαστική βιομηχανία συντόνισε ο κ. Γιώργος Βιτούλας, Founding Partner, Arbitrage Real Estate. Ζοφερό εκτίμησε το εγγύς μέλλον στις κατασκευές, ειδικά στο οικονομικό τους κομμάτι, ο κ. Βασίλης Βλασερός, Πρόεδρος και CEO της Vitael, τονίζοντας ότι «τα χειρότερα έρχονται στο κόστος κατασκευής, λόγω και του Ελληνικού, βλέπουμε τρομερές αυξήσεις κόστους, οι πόροι είναι λίγοι, τα εργατικά αυξάνονται, το κόστος θα εκτοξευθεί περαιτέρω». Για τον ίδιο, δεν υπάρχει κάποιο αποτέλεσμα από την είσοδο νέου εργατικού δυναμικού, ενώ, όπως τόνισε, θα πρέπει να δίνεται σημασία στη μελέτη ενός έργου, καθώς ο κύκλος ζωής ενός project χρειάζεται τον χρόνο του για τις άδειες και για την κατασκευή.
«Πρέπει να δώσουμε στην κατασκευή το χώρο που της ανήκει, για να παράγει έργα ποιότητας με χαμηλό ρίσκο» υποστήριξε, ενώ απαραίτητη για εκείνον είναι και η μετεκπαίδευση των μηχανικών στις νέες τεχνολογίες.
Σε αυτό το πλαίσιο, αλλά από την πλευρά των κατασκευών φιλοξενίας, ο κ. Κώστας Βρούχος, Founder & Vice President, Stirixis Techniki, αναφέρθηκε στο τουριστικό κατασκευαστικό κομμάτι, το οποίο έχει μικρό και ανελαστικό χρόνο που μπορεί να υλοποιηθεί, ειδικά εκτός των αστικών κέντρων.
Κατά τον κ. Βρούχο, «το διάστημα που είναι παραγωγικό κατασκευαστικά στα νησιά είναι το εξάμηνο που λειτουργούν τα ξενοδοχεία και αυτό λειτουργεί πιεστικά στην όλη διαδικασία». Ωστόσο, όπως πρόσθεσε, «για να μπορέσεις να είσαι παραγωγικός αυτούς τους έξι μήνες θα πρέπει να αφιερώσεις έναν αντίστοιχο χρόνο στην προετοιμασία. Η πραγματική έλλειψη είναι το προσωπικό τη στιγμή που το χρειάζεσαι, αλλά και η απουσία οργανωμένων αποθηκών, ειδικά στα μικρότερα νησιά, για αυτό κάποιος πρέπει πραγματικά να επενδύσει στην προετοιμασία των κατασκευών».
Για τον κ. Kυριάκο Τσαγκαλίδη, Founder & CEO, QProject, καθώς όλοι περιστρέφονται γύρω από τους κατασκευαστές στη διαδικασία δημιουργίας των κτιρίων, οι κατασκευαστικές και οι real estate εταιρείες θα πρέπει πλέον να προχωρήσουν σε πολύ δυνατές συνέργειες, όπως για παράδειγμα τα ΣΔΙΤ, προσθέτοντας ότι είναι πολύ σημαντικό το timing αυτή τη στιγμή για την υλοποίηση έργων με μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Αυτό που χρειάζεται, όμως, όπως συμπληρώνει, είναι ευελιξία στην κατασκευή και στην επανάχρηση ακινήτων, και καθώς οι real estate εταιρείες μπορούν να δώσουν τον τόνο για την αλλαγή στις χρήσεις των κτιρίων, μπορεί να δοθεί το σήμα για ένα συνολικό business plan, για πιο βιώσιμες και αποδοτικές συνέργειες ανάμεσα στις δύο πλευρές, κατασκευαστές και real estate εταιρείες.
Για το πολύ έντονο πρόβλημα της έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού μίλησε ο Δρ. Αντώνης Πάνας, General Manager TEKAL, σε μια εποχή που η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ καλή περίοδο, σε σχέση με το παρελθόν, στις κατασκευές. Όπως ανέφερε, όμως, ακόμα και σήμερα, στο σύνολο της απασχόλησης, ο κατασκευαστικός κλάδος συνεισφέρει μόνο στο 4%. Για τον ίδιο, θα πρέπει να μελετηθεί το φαινόμενο στην ολότητά του και να αναζητηθούν οι αιτίες, φέρνοντας ως παράδειγμα το brain drain που συνεχίζεται, καθώς, όπως υπογράμμισε, «πρέπει οι δουλειές να είναι καλές και καλοπληρωμένες».
Κατά τον κ. Πάνα, θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για να επιστρέψουν οι καλοί εργαζόμενοι στις κατασκευές, όπως έκανε πρόσφατα η Πορτογαλία που θέσπισε φορολογικές ελαφρύνσεις για να επιστρέψει το ανθρώπινο κεφάλαιο. Σημαντικό, δε, όπως επισήμανε, είναι και το ζήτημα της εκπαίδευσης για το υπάρχον προσωπικό, με την Ελλάδα να είναι ουραγός στη κατασκευαστική εξειδίκευση, με τέτοιες ελλείψεις ακόμα και από αποφοίτους Πανεπιστημιακών και Πολυτεχνικών Σχολών, ένα κενό το οποίο, όπως συμπλήρωσε, πρέπει άμεσα να καλυφθεί.
