Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και Πρόεδρος του Ινστιτούτου του ΣΕΤΕ (ΙΝΣΕΤΕ)
Το 2023, οι αφίξεις τουριστών στην Ελλάδα άγγιξαν τα 36 εκατομμύρια, εκ των οποίων 3,3 εκατ. προήλθαν από την κρουαζιέρα. Η ισχυρή επανάκαμψη των τουριστικών ροών και των ταξιδιωτικών εισπράξεων ιδιαίτερα μετά την πανδημία, επανάφερε τη συζήτηση γύρω από τα θετικά και τα αρνητικά του τουρισμού, που συμβάλλει άμεσα και έμμεσα περίπου στο 30% του ΑΕΠ. Για το 2024, προβλέπουμε συνολικά 38 εκατ. αφίξεις, ενώ τα έσοδα αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 21 και 21,5 δισ. ευρώ, παρά τη μείωση των εισπράξεων τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο.
Είναι προφανές ότι ο τουρισμός αποτελεί το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας, που παίζει καθοριστικό ρόλο τόσο στην ισορροπία του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών όσο και στη διατήρηση του βιοτικού μας επιπέδου, ιδιαίτερα για τα μικρά νησιά, όπου ο τουρισμός είναι ευλογία και χωρίς αυτόν θα είχαν ερημώσει.
Τα ζητήματα του τουρισμού αποτελούν αγαπημένα θέματα συζήτησης τους καλοκαιρινούς μήνες. Ενώ το 86% των Ελλήνων αποδέχεται τη θετική συνεισφορά του τουρισμού στην ελληνική οικονομία, συγχρόνως υπάρχει αγωνία και έντονη αμφισβήτηση για την πορεία του τουρισμού. Ο προβληματισμός -και μάλιστα με συγκεκριμένες προτάσεις- είναι απαραίτητος και χρήσιμος, ιδιαίτερα για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, της ποιότητας και του ύφους των αρχιτεκτονικών μορφών, αλλά και για την τήρηση της νομιμότητας όσον αφορά τη δόμηση και την προστασία του περιβάλλοντος. Υπάρχει όμως και μία ασύμμετρη επιθετική κριτική αμφισβήτησης του τουρισμού με μονοθεματικές, αντιφατικές και ιδιοτελείς προσεγγίσεις.
Μετά το τέλος του καλοκαιριού, οι σκέψεις αυτές δίνουν τη θέση τους σε άλλες συζητήσεις. Η προσοχή στρέφεται προς το μέλλον του τουρισμού και τις επιδόσεις του τομέα το 2025. Παρόλο που με τα μέχρι σήμερα στοιχεία οι προκρατήσεις είναι θετικές και οι ταξιδιωτικοί οργανισμοί και οι αερομεταφορείς προσθέτουν νέες συνδέσεις, οι προκλήσεις του επόμενου έτους θα είναι πολλές. Σε κάθε περίπτωση, κυρίαρχη θα είναι η επιθυμία να διατηρηθεί η ανοδική πορεία των τουριστικών ροών και των εσόδων.
Ο ΣΕΤΕ, ως ο Οργανισμός που εκπροσωπεί τον τουριστικό τομέα, εστιάζει στη στρατηγική ανάπτυξη ενός βιώσιμου μοντέλου τουρισμού. Κεντρικός άξονας αυτής της στρατηγικής είναι η ισορροπία ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την περιβαλλοντική προστασία. Άλλωστε, αφενός δεν μπορούμε να έχουμε ευχαριστημένους επισκέπτες, χωρίς να έχουμε ικανοποιημένους κατοίκους και αφετέρου η προστασία και η διατήρηση του τόπου είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του τουρισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΕΤΕ θεωρεί το 2025 έτος βιώσιμης ανάπτυξης, ενεργοποιώντας πλήθος σχετικών πρωτοβουλιών. Κεντρικός άξονας της στρατηγικής μας αποτελεί η έννοια μέτρον, τόσο από τη σκοπιά της μέτρησης, όσο και της αρχαιοελληνικής προσέγγισης του μέτρου. Έτσι, o ΣΕΤΕ, πέρα από την ιδρυτική του δέσμευση για την προώθηση της ποιότητας στον ελληνικό τουρισμό, επικεντρώνεται πλέον στο τρίπτυχο των αξιών ποιότητα, βιωσιμότητα και μέτρο.
Η προσέγγιση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς, ενώ η έννοια της βιωσιμότητας υιοθετείται ολοένα και περισσότερο από τις μεγάλες επιχειρήσεις, έχουμε διαπιστώσει ότι οι μικρότερες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις. Ανεξάρτητα από το μέγεθος και τον κλάδο της τουριστικής επιχείρησης, πιστεύουμε ότι όλοι μπορούν να συμβάλουν σ’ έναν πιο βιώσιμο τουριστικό τομέα στην Ελλάδα. Γι’ αυτό, με όχημα τη συσσωρευμένη τεχνογνωσία μας και παρακολουθώντας στενά τις διεθνείς εξελίξεις, εργαζόμαστε συστηματικά για την ταχύτερη προσαρμογή των επιχειρήσεων κάθε μεγέθους, ώστε ν’ ακολουθήσουν μια πορεία με καθαρά θετικό αποτύπωμα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο τελευταίο Συνέδριο Reimagine Tourism 2024, που διοργανώθηκε από την εφημερίδα Καθημερινή με την παρουσία του Πρωθυπουργού, υπήρξε μια σαφώς πιο ισορροπημένη προσέγγιση στα ζητήματα που αφορούν τον τουρισμό. Σε κάθε περίπτωση, δεδομένου ότι η χώρα μας διαθέτει ένα εξαιρετικά ισχυρό brand name και κατατάσσεται στις κορυφαίες επιλογές των ταξιδιωτών, έχουμε την ευθύνη όχι μόνο να προβληματιζόμαστε, αλλά και να βελτιωνόμαστε συνεχώς.
Μεταξύ των θεμάτων που συζητούνται έντονα είναι η βραχυχρόνια μίσθωση. Όπως είναι γνωστό, η συζήτηση γύρω από αυτό το ζήτημα εξελίσσεται δυναμικά τα τελευταία δέκα χρόνια, έχοντας τόσο θετικές όσο και αρνητικές πτυχές. Ωστόσο, υπάρχει γενική συμφωνία για την ανάγκη ρύθμισης της αγοράς αυτής και έμφασης σε θέματα υγείας και ασφάλειας.
Επίκαιρο θέμα είναι και οι φορολογικές επιβαρύνσεις στις τουριστικές επιχειρήσεις. Επισημαίνω, με ιδιαίτερη έμφαση, ότι οι τελευταίες επιβαρύνσεις ανακοινώθηκαν χωρίς τον απαραίτητο διάλογο για το ύψος και τον τρόπο διάθεσης και κυρίως μέσα σ’ ένα κλίμα τιμωρητικό και παραπληροφόρησης για τον τουρισμό.
Προσπαθώ με κάθε τρόπο να υποστηρίξω ότι σε μία εποχή με πολλά προβλήματα, μόνο ο καλόπιστος και ορθολογικός κοινωνικός διάλογος μπορεί να ελαφρύνει τη μεγάλη πίεση που υφιστάμεθα.
Θα μπορούσα να συνεχίσω με πολλές σκέψεις, αλλά ήδη το συγκεκριμένο κείμενο θα γινόταν ιδιαίτερα μακροσκελές.
