Δύο άνθρωποι με πόδι ακρωτηριασμένο πάνω από το γόνατο είναι οι πρώτοι στον κόσμο που απέκτησαν αισθήσεις στο προσθετικό πόδι τους σε πραγματικό χρόνο. Το νέο βιονικό πόδι, που βελτιώνει κατά πολύ την ψυχολογία των ασθενών, καθώς επίσης την ταχύτητα και την αυτοπεποίθηση τους στο βάδισμα, περιλαμβάνει ηλεκτρονικούς αισθητήρες, οι οποίοι συνδέονται μέσω μικροσκοπικών εμφυτευμένων ηλεκτροδίων με τα νεύρα που έχουν απομείνει στο μηρό.
Οι ερευνητές από την Ελβετία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισλανδία και τη Σερβία, με επικεφαλής τον καθηγητή Στανίσα Ρασποπόβιτς του Ινστιτούτου Ρομποτικής και Έξυπνων Συστημάτων του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΤΗ) της Ζυρίχης, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό “Nature Medicine”. Παράλληλα, δημιούργησαν τη νεοφυή εταιρεία SensArs για να προωθήσουν τη νέα τεχνολογία, με τη μορφή μιας ασύρματης συσκευής σαν βηματοδότη που θα εμφυτεύεται στον ασθενή.
Οι νευροπροσθετικές συσκευές που επιτρέπουν την άμεση αλληλεπίδραση ανάμεσα στο νευρικό σύστημα και σε κάποια εξωτερική συσκευή (όπως είναι οι διεπαφές εγκεφάλου-μηχανής) μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών που έχουν υποστεί παράλυση, ακρωτηριασμό ή νευροεκφύλιση. Αν και έχουν γίνει σημαντικές πρόοδοι σε αυτό το πεδίο, ένα σημαντικό εμπόδιο έως τώρα είναι η έλλειψη αισθητηριακής ανάδρασης (feedback) από τα τεχνητά μέλη.
Οι άνθρωποι με τεχνητό πόδι δεν γνωρίζουν ακριβώς πού βρίσκεται το κάτω άκρο τους, πώς κινείται και σε τι έδαφος. Συχνά νιώθουν ανασφάλεια για το προσθετικό μέλος τους και αναγκάζονται να στηριχθούν υπερβολικά στο υγιές πόδι τους, με αποτέλεσμα να κουράζονται γρήγορα. Επιπλέον, συχνά νιώθουν φαντασιακό πόνο στο ακρωτηριασμένο άκρο τους, μια κατάσταση που δεν θεραπεύεται με φάρμακα.
Η διεθνής επιστημονική ομάδα κατασκεύασε ένα βελτιωμένο προσθετικό πόδι που -με τη βοήθεια ειδικών αλγόριθμων- παρέχει τέτοιες αισθήσεις στον ασθενή, ενώ παράλληλα μειώνει αισθητά τον χρόνιο πόνο του μέλους-φάντασμα. Θα απαιτηθούν όμως δοκιμές σε περισσότερους ασθενείς, προτού το νέο βιονικό άκρο είναι δυνατό να αξιοποιηθεί κλινικά.
