Οι νάνοι λεμούριοι, όπως όλα τα είδη λεμούριων που βρίσκονται στη Μαδαγασκάρη, έχουν βρει έναν τρόπο να αντιστρέφουν τη διαδικασία της κυτταρικής γήρανσης, έστω και προσωρινά, κατά τη διάρκεια της χειμερίας νάρκης. Αυτή η διαδικασία οφείλεται στα τελομερή, που προστατεύουν τα χρωμοσώματα. Κάθε φορά που ένα κύτταρο διαιρείται, μικρά κομμάτια των τελομερών χάνονται, με αποτέλεσμα τα τελομερή να μικραίνουν με την ηλικία, ενώ συνθήκες όπως το χρόνιο στρες και η έλλειψη ύπνου μπορούν να επιταχύνουν αυτή τη διαδικασία. Τελικά, τα τελομερή γίνονται τόσο κοντά που δεν παρέχουν πια προστασία και τα κύτταρα χάνουν την ικανότητα να λειτουργούν.
Ωστόσο, οι νάνοι λεμούριοι έχουν έναν ιδιαίτερο μηχανισμό που τους επιτρέπει να εμποδίζουν τη μικροποίηση των τελομερών τους και να τα αναζωογονούν, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Biology Letters». Κατά τη διάρκεια της χειμερίας νάρκης, τα τελομερή των λεμούριων δεν μικραίνουν, στην πραγματικότητα μεγάλωσαν. Αυτό είναι σαν να γύρισαν τα κύτταρά τους σε μια πιο νεανική κατάσταση, παρά τους μήνες που περνούν.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν 15 νάνους λεμούριους στο Κέντρο Λεμούριων του Πανεπιστημίου Duke, εξετάζοντας τη δραστηριότητα και την κατάσταση των τελομερών τους κατά τη διάρκεια και μετά τη χειμερία νάρκη. Οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν στα τελομερή ήταν προσωρινές, καθώς δύο εβδομάδες μετά την έξοδο τους από τη χειμερία νάρκη, αυτά επέστρεψαν στο αρχικό τους μήκος.
Η επιμήκυνση των τελομερών μπορεί να αποτελεί μηχανισμό για την αντιμετώπιση τυχόν κυτταρικών βλαβών, κάτι που αναφέρεται και σε άλλες περιπτώσεις, όπως το πέρασμα χρόνου σε συνθήκες υψηλού στρες. Η μακροχρόνια επιβίωση των νάνων λεμούριων μπορεί να σχετίζεται με αυτή τη διαδικασία, καθώς έχουν καταγραφεί περιπτώσεις που ζουν έως και 30 χρόνια, διπλάσια από άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά του μεγέθους τους.
Η ανακάλυψη αυτού του μηχανισμού θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες προσεγγίσεις για την πρόληψη και θεραπεία ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία στους ανθρώπους, χωρίς να αυξάνονται οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την ανεξέλεγκτη κυτταρική διαίρεση.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
