Τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένουν η κυριότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σχεδόν 18 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους λόγω καρδιαγγειακής νόσου, ένας αριθμός που αντιπροσωπεύει το 32% του συνολικού αριθμού θανάτων.
Στην Ελλάδα, το πρόβλημα είναι εξίσου σοβαρό, καθώς περισσότεροι από ένας στους τρεις θανάτους σχετίζονται με καρδιαγγειακά αίτια. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας το 2019 (προ πανδημίας) καταγράφηκαν 124.538 θάνατοι εκ των οποίων 42.777 θάνατοι αποδίδονταν σε καρδιακά νοσήματα και νοσήματα των εγκεφαλικών αγγείων (ποσοστό περίπου 34.3%).
Ωστόσο, ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των θανάτων μπορεί να προληφθεί μέσω έγκαιρης διάγνωσης, συστηματικής ενημέρωσης και στοχευμένων παρεμβάσεων. Έρευνες δείχνουν ότι προγράμματα πρόληψης που εστιάζουν σε άτομα υψηλού κινδύνου μπορούν να προλάβουν έως και ένα καρδιαγγειακό συμβάν για κάθε 500 εξεταζόμενους.
Ανταποκρινόμενο στην επιτακτική ανάγκη για πρόληψη, το υπουργείο Υγείας υλοποιεί το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Καρδιαγγειακών Κινδύνων «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ», με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Το πρόγραμμα απευθύνεται σε όλους τους πολίτες ηλικίας 30-70 ετών, οι οποίοι δεν έχουν γνωστό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου. Υπολογίζεται ότι δικαιούχοι είναι περίπου 5,5 εκατομμύρια πολίτες.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη στρατηγική προληπτικού καρδιολογικού ελέγχου, δομημένη σε τέσσερις φάσεις:
1. Δωρεάν αιματολογικές εξετάσεις: Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν μετρήσεις σακχάρου και λιποπρωτεϊνών, παρέχοντας βασικά δεδομένα για την εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Όλοι οι πολίτες ηλικίας 30-70 ετών, οι οποίοι δεν έχουν γνωστό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, θα λάβουν παραπεμπτικό για τις δωρεάν εξετάσεις με sms στο κινητό τους.
2. Ιατρική αξιολόγηση από προσωπικό ιατρό: Η εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου γίνεται δωρεάν από προσωπικό ιατρό (γενικό ιατρό, παθολόγο, καρδιολόγο κλπ) βάσει συγκεκριμένων παραγόντων κινδύνου όπως υπέρταση, διαβήτης ή προδιαβήτης, κάπνισμα, τιμές χοληστερόλης με τη χρήση τεκμηριωμένου risk score. Όσοι πολίτες πραγματοποιήσουν τον βιοχημικό έλεγχο της πρώτης φάσης, θα λάβουν παραπεμπτικό για ιατρική αξιολόγηση με sms στο κινητό τους.
3. Εξειδικευμένος καρδιολογικός έλεγχος: Οι εξεταζόμενοι που βάσει των εξετάσεων και της εκτίμησης καρδιαγγειακού κινδύνου κατατάσσονται ως πολύ υψηλού κινδύνου παραπέμπονται για δωρεάν καρδιολογικό έλεγχο και υποβάλλονται σε υπερηχοκαρδιογραφική εξέταση, καρδιολογική εκτίμηση και έλεγχο για συμπτώματα στεφανιαίας νόσου. Ο καρδιολογικός έλεγχος μπορεί να γίνει σε δημόσιες ή ιδιωτικές δομές υγείας σε όλη τη χώρα.
4. Δοκιμασία ισχαιμίας: Σε περιπτώσεις όπου εντοπίζονται ύποπτα ευρήματα, οι πολίτες παραπέμπονται για δωρεάν δοκιμασία ισχαιμίας για τη διάγνωση ή τον αποκλεισμό στεφανιαίας νόσου και εφόσον απαιτηθεί στη συνέχεια για στεφανιογραφία. Ο έλεγχος ισχαιμίας θα πραγματοποιείται στις Πανεπιστημιακές Καρδιολογικές Κλινικές και σε δημόσιες ή ιδιωτικές δομές υγείας σε όλη τη χώρα.
Ο Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Καθηγητής Καρδιολογίας στο Νοσοκομείο «ΣΩΤΗΡΙΑ», συμμετείχε στο σχεδιασμό του προγράμματος και αναφέρει σχετικά: «Το πρόγραμμα ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ είναι το σπουδαιότερο πρόγραμμα πρόληψης που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Η δωρεάν και εύκολη πρόσβαση στις εξετάσεις του προγράμματος αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για την αντιμετώπιση αυτών των εμποδίων.»
Πανεπιστημιακές Καρδιολογικές Κλινικές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών οι οποίες συμμετέχουν στο πρόγραμμα:
A’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΑ «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» (τηλ. επικοινωνίας: 213 2088027)
Β’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» (τηλ. επικοινωνίας: 210 5832355)
Γ’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» (τηλ. επικοινωνίας: 210 7763734)
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ