Η πνευμονία αποτελεί μία σοβαρή λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος και είναι μία από τις 10 κύριες αιτίες θανάτου σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, ενώ συγκαταλέγεται στις πρώτες αιτίες θανάτου από λοιμώδη νοσήματα. Παρά την συνεχή έκθεση των πνευμόνων σε μικροβιακούς παράγοντες από τον εισπνεόμενο αέρα, οι κατώτεροι αεραγωγοί διατηρούνται στείροι λόγω του πολυεπίπεδου αμυντικού συστήματος του αναπνευστικού.
«Η πνευμονία είναι αποτέλεσμα ανεπάρκειας του ανοσοποιητικού μηχανισμού, καθώς και έκθεσης σε παράγοντες υψηλής λοιμογόνου δύναμης, με την είσοδο του παθογόνου στους πνεύμονες μέσω εισροφήσεων από το ανώτερο αναπνευστικό.»
Η λοίμωξη μπορεί να επηρεάσει έναν ή και τους δύο πνεύμονες και προκαλεί φλεγμονή των κυψελίδων, με συνέπεια τη δυσκολία στη μεταφορά οξυγόνου στο αίμα. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα με απόχρεμψη και δύσπνοια, τα οποία απαιτούν ιατρική αξιολόγηση εάν επιμείνουν.
Η διάγνωση πραγματοποιείται μέσω κλινικής εξέτασης και επιβεβαιώνεται με ακτινογραφία θώρακος, καθώς η πνευμονία σπάνια εμφανίζεται με φυσιολογική ακτινογραφία. Τα χαρακτηριστικά ευρήματα, όπως οι τρίζοντες, μπορεί να είναι παρόντα πριν από τις ακτινολογικές αλλοιώσεις.
«Ο ρόλος των μικροβιολογικών εξετάσεων είναι κρίσιμος, καθώς η πτώση των δεικτών φλεγμονής κατά τη διάρκεια της θεραπείας δείχνει την αποτελεσματικότητα της αγωγής.»
Η καλλιέργεια πτυέλων βοηθά στην απομόνωση του συγκεκριμένου παθογόνου και επιτρέπει τη στοχευμένη αντιβιοτική θεραπεία. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η εξέταση έχει συχνά χαμηλή ευαισθησία, εξαιτίας της μη καταλληλότητας του δείγματος.
Τα κυριότερα παθογόνα περιλαμβάνουν τον πνευμονιόκοκκο και ιούς όπως αυτοί της COVID-19, της γρίπης τύπου Α και Β. Άτομα με υποκείμενα νοσήματα και ηλικιωμένοι είναι πιο ευάλωτα στην πνευμονία.»
Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της πνευμονίας. Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να απαιτείται θεραπεία στο σπίτι ή νοσηλεία. Η κατ’ οίκον θεραπεία περιλαμβάνει αντιβιοτική αγωγή, επαρκή ξεκούραση και λήψη υγρών, ενώ η νοσηλεία απαιτεί ενδοφλέβια θεραπεία και υποστήριξη.
Η πρόληψη είναι κρίσιμη και περιλαμβάνει εμβολιασμό κατά του πνευμονιόκοκκου και της γρίπης κάθε έτος, καθώς και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) για συγκεκριμένες ομάδες ατόμων. Ο εμβολιασμός συνίσταται σε όλα τα άτομα άνω των 65 ετών και σε ηλικίες 18-65 με υποκείμενα νοσήματα.
«Η υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής, η αποφυγή του καπνίσματος και η έγκαιρη ιατρική παρακολούθηση είναι ουσιώδεις παράγοντες για την πρόληψη της πνευμονίας.»
