Με основικό στόχο την «οροφή» στις πρωτογενείς δαπάνες, βάσει των απαιτήσεων των Βρυξελλών, εργάζεται η κυβέρνηση για τη σύνταξη του νέου προϋπολογισμού. Στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υποβλήθηκαν οι προτάσεις προσδιορισμένες από τους φορείς και τα υπουργεία για τις δαπάνες και τα έσοδα του τρέχοντος έτους καθώς και του 2025, με αναμενόμενες διευρυμένες συσκέψεις στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μετά τον Δεκαπενταύγουστο.
Με βάση τους νέους κανονισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας, οι πρωτογενείς δαπάνες αποτελούν το βασικό εργαλείο για τη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, οι οποίες δεν θα επιτρέπεται πλέον να αυξάνονται πάνω από το 3%. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν θα μπορεί να ξεπεράσει το όριο των 115 δισ. ευρώ το επόμενο έτος από περίπου 111,6 δισ. ευρώ φέτος. Σε αυτό το περιοριστικό πλαίσιο, θα πρέπει να περιληφθούν όλα τα μέτρα της κοινωνικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών ελαφρύνσεων και των επιδομάτων, καθώς και των νέων προσλήψεων στο Δημόσιο και των αυξήσεων στις συντάξεις.
Παράλληλα, η χώρα θα πρέπει να επιτύχει στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ, ενώ με τα έως τώρα δεδομένα παρατηρείται ανάπτυξη της τάξης του 2,6%, μείωση του πληθωρισμού στο 2% και περαιτέρω αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους στο 146,3% του ΑΕΠ το 2025 από 152,7% του ΑΕΠ φέτος.
Στον νέο προϋπολογισμό θα συμπεριληφθούν οι νέες παρεμβάσεις και ελαφρύνσεις συνολικού ύψους περίπου 880 εκατ. ευρώ, όπως έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση.
Αυτές θα περιλαμβάνουν την αύξηση των συντάξεων σύμφωνα με την ανάπτυξη του ΑΕΠ και τον πληθωρισμό (αντίκρισμα περίπου 400 εκατ. ευρώ), τη μείωση κατά 0,5% των ασφαλιστικών εισφορών (κόστος 225 εκατ. ευρώ), την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος (κόστος 120 εκατ. ευρώ), την μόνιμη εφαρμογή επιστροφής του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο με τη νέα μέθοδο (υπολογισμένο κόστος περίπου 100 εκατ. ευρώ), την παράταση της αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές (κόστος 20 εκατ. ευρώ) και την αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος (κόστος 15 εκατ. ευρώ).
Επιπλέον, κατά την περίοδο των Χριστουγέννων αναμένεται να δοθεί η εφάπαξ ενίσχυση στους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά, η οποία θα καλυφθεί από τη φορολόγηση των υπερκερδών των διυλιστηρίων με συντελεστή 33%, δαπάνη που υπολογίζεται σε 300 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με το μοντέλο ενίσχυσης των συνταξιούχων που εφαρμόστηκε πέρυσι, το επίδομα θα κυμαίνεται κλιμακωτά από 100 έως 250 ευρώ για συνταξιούχους με προσωπική διαφορά και συνολικό ποσό κύριων και επικουρικών συντάξεων έως 1.600 ευρώ ανά μήνα, επηρεάζοντας περίπου 770.000 συνταξιούχους.
Σημειώνεται πως στόχος των κυβερνητικών παραγόντων είναι να χορηγηθεί και ένα επιπλέον επίδομα Χριστουγέννων σε περίπου 230.000 μακροχρόνια ανέργους, άτομα με αναπηρία και άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Προβλέπεται ότι θα πρόκειται για το τελευταίο έκτακτο μέτρο που θα είναι δυνατή η εφαρμογή του πριν το 2025, λόγω των περιορισμών που επιφέρει το Πρόγραμμα Σταθερότητας. Οι τελικές αποφάσεις για το ύψος των ενισχύσεων, καθώς και για τα κριτήρια και τους δικαιούχους, θα ληφθούν στις αρχές Σεπτεμβρίου, όταν θα υπάρχει καθαρή εικόνα για τα δημοσιονομικά περιθώρια, βάσει της εκτέλεσης του προϋπολογισμού φέτος και της ανάλυσης της ανάπτυξης.
Ο μήνας Σεπτέμβριος θα είναι επίσης κρίσιμος για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, το οποίο θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έπειτα από διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες και θα πρέπει να λάβει υπόψη τις γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τις επιπτώσεις τους στις τιμές της ενέργειας.