Διαπραγματεύσεις, που αποσκοπούν στην κήρυξη κατάπαυσης του πυρός στο Σουδάν, αναμένονται να ξεκινήσουν σήμερα στην Ελβετία, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προχώρησαν σε αυτή την πρωτοβουλία παρά την απουσία των σουδανικών ένοπλων δυνάμεων (ΣΕΔ) από το τραπέζι.
Στον πόλεμο που ξέσπασε στο Σουδάν τον Απρίλιο του 2023, τα αντίπαλα στρατόπεδα είναι ο στρατός, υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, και οι παραστρατιωτικές Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), με επικεφαλής τον στρατηγό Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο.
Η σύρραξη έχει οδηγήσει τον πληθυσμό της χώρας στα όρια του λιμού.
Προηγούμενοι γύροι διαπραγματεύσεων, που διεξήχθησαν στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, απέτυχαν. Στα τέλη του Ιουλίου, η Ουάσιγκτον προσκάλεσε τις αντίπαλες πλευρές να συμμετάσχουν, από σήμερα 14 Αυγούστου, σε συνομιλίες στην Ελβετία, στοχεύοντας στην κατάπαυση του πυρός.
Οι παραστρατιωτικοί αποδέχθηκαν άμεσα την πρόσκληση, ισχυριζόμενοι ότι «συμφωνούν χωρίς όρους» να συμμετάσχουν, όπως δήλωσε ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Σουδάν, Τομ Περιέλο.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση του Σουδάν, υπό την ηγεσία του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων, εξέφρασε την αντίθεση της στις διαπραγματεύσεις, υπονοώντας ότι θα υιοθετήσει πολιτική άδειας καρέκλας.
Η Ουάσιγκτον επιθυμεί οι συνομιλίες, που συνδιοργανώνονται από τη Σαουδική Αραβία και την Ελβετία, να περιλαμβάνουν ως παρατηρητές την Αφρικανική Ένωση, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τον ΟΗΕ.
Η σουδανική κυβέρνηση αντέτεινε την αντίθεση της στην παρουσία των ΗΑΕ, τις οποίες οι ΗΠΑ ήθελαν να συμμετάσχουν ως «εγγυήτριες» δυνάμεις μιας ενδεχόμενης συμφωνίας.
Το Χαρτούμ αμφισβήτησε επίσης τη σκοπιμότητα της δημιουργίας πλατφόρμας διαλόγου σε άλλη τοποθεσία εκτός της Τζέντας. Ωστόσο, η Ουάσιγκτον βλέπει την Ελβετία ως «επέκταση» των συνομιλιών που είχαν διεξαχθεί στη Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με τον κ. Περιέλο.
Με ή χωρίς τη συμμετοχή του Χαρτούμ, η Ουάσιγκτον επιδιώκει να αρχίσουν οι συνομιλίες – αν και ο αμερικανός ειδικός απεσταλμένος παραδέχθηκε προχθές Δευτέρα ότι χωρίς την παρουσία των ΣΕΔ, δεν θα πρόκειται για «επίσημη μεσολάβηση», αλλά για τεχνικές επαφές μεταξύ ειδικών.
Οι αρχικές επαφές μεταξύ των δύο πλευρών στο Σουδάν και του απεσταλμένου του ΟΗΕ, του αλγερινού διπλωμάτη Ραμτάν Λαμάμρα, έγιναν από 11 έως 19 Ιουλίου στη Γενεύη και επικεντρώθηκαν στην ανθρωπιστική βοήθεια και τη προστασία των αμάχων.
Ο στόχος των νέων συνομιλιών, υπό την αμερικανική aegis αυτή τη φορά, είναι «να επιτευχθεί αναστολή της βίας σε εθνικό επίπεδο, να επιτραπεί η πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια στους πολίτες που την χρειάζονται και να δημιουργηθεί ένα ισχυρό μηχανισμός ελέγχου και επαλήθευσης για την εφαρμογή οποιασδήποτε συμφωνίας», όπως εξήγησε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, κατά την ανακοίνωση τους.
Δεν αναμενόταν, αντίθετα, να θιγούν «ευρύτερα πολιτικά ζητήματα», ξεκαθάρισε ο κ. Μπλίνκεν.
Ο Άλαν Μπόσγουελ, διευθυντής του προγράμματος Κέρατος Αφρικής στο International Crisis Group, δήλωσε ότι «η επανέναρξη των συνομιλιών θα θεωρηθεί πρόοδο, δεδομένου ότι δεν έχουν υπάρξει επίσημες διαπραγματεύσεις από πέρυσι».
Ωστόσο, η συμμετοχή του στρατού παραμένει αβέβαιη, καθώς η πλευρά του στρατηγού Μπουρχάν αντιμετωπίζει «σοβαρό εσωτερικό διχασμό» γύρω από το θέμα, πρόσθεσε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Το ερώτημα αν οι εκπρόσωποι των ΣΕΔ θα μεταβούν στην Ελβετία, παραμένει ανοιχτό, ενώ ο στρατηγός Μπουρχάν «δέχεται επίσης εξωτερική πίεση, καθώς θεωρείται το κύριο εμπόδιο για την τερματισμό του πολέμου».
Οι συνομιλίες στην Ελβετία -η ακριβής τοποθεσία παραμένει μυστική λόγω ασφαλείας- πρόκειται να διαρκέσουν έως δέκα ημέρες.
Διεξάγονται ενώ το Σουδάν βρίσκεται στα πρόθυρα «διάλυσης» και ανθρωπιστικής καταστροφής, με κρίσεις που απειλούν να προκαλέσουν εκατοντάδες χιλιάδες επιπλέον θανάτους, όπως προειδοποίησε φέτος ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ), που είναι μέρος του συστήματος του ΟΗΕ.
Ο πόλεμος έχει στοίξει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, έχει προκαλέσει τον εκτοπισμό πάνω από 11 εκατομμυρίων ανθρώπων και έχει καταστρέψει τις υποδομές της χώρας, ωθώντας την στο χείλος του λιμού, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Η κατάπαυση του πυρός είναι «απόλυτα απαραίτητη», υπογράμμισε εκπρόσωπος της UNICEF από το Σουδάν, ο Τζέιμς Έλντερ.
«Μίλησα με έναν χειρουργό, που παραμένει απλήρωτος 16 μήνες, και που έχει χειρουργήσει παιδιά που τραυματίστηκαν ή σκοτώθηκαν παίζοντας μπάλα. Μου είπε: ‘Αν οι υπεύθυνοι γι’ αυτόν τον πόλεμο μπορούσαν να δουν απλώς τα τραύματα, να δουν τα σκοτωμένα παιδιά, θα έβρισκαν τρόπο να καθίσουν στο τραπέζι και να μιλήσουν’», πρόσθεσε.
