Τον πρωιμότερο τρύγο πολλών δεκαετιών, πιθανώς και όλων των εποχών, έζησαν φέτος οινοποιοί και αμπελουργοί στη Βόρεια Ελλάδα, με τη συγκομιδή να αρχίζει ήδη από τον Αύγουστο ή -σε ορισμένες περιπτώσεις- ακόμα και από τα τέλη Ιουλίου, τη στιγμή που πέρυσι τα πρώτα σταφύλια είχαν μπει στα καλάθια μετά τα μέσα Σεπτεμβρίου. Η ποιότητα των σταφυλιών είναι εξαιρετική, με εκτιμήσεις ότι το 2024 θα εξελιχθεί σε «μεγάλη χρονιά» για το ελληνικό κρασί. Οι οινοποιοί επισημαίνουν πως αυτή η κατάσταση συνδέεται κυρίως με τις κλιματικές συνθήκες, οδηγώντας σε μειωμένες αποδόσεις.
«Φέτος είχαμε τον πιο πρώιμο τρύγο από ποτέ ή έστω στα τελευταία 30 χρόνια που εγώ είμαι στον κλάδο», λέει η Ελένη Σίντου, πρόεδρος της ένωσης «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος» και υπεύθυνη παραγωγής του οινοποιείου «Zoinos Winery» στην Ήπειρο. Στην Ήπειρο, για παράδειγμα, είχαμε πρωίμιση ενός μηνός, ενώ αναμέναμε το πολύ 15 ημέρες. Στο ερώτημα πού οφείλεται αυτή η εικόνα, εξηγεί πως σχετίζεται με την παρατεταμένη ανομβρία και τις υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι. Οι λευκές ποικιλίες επηρεάστηκαν περισσότερο από τις ερυθρές, οι οποίες είναι γενικά πιο ανθεκτικές.
Κατά την κα Σίντου, η φετινή παραγωγή στη Βόρεια Ελλάδα εκτιμάται ότι είναι μόνο ελαφρώς μειωμένη, αλλά πολύ ποιοτική. «Στις πιο πρώιμες περιοχές, εκτιμούμε ότι θα βγάλουμε εξαιρετικά κρασιά, γιατί έχουμε πολύ καλή πυκνότητα, καλές οξύτητες και πολύ καλό αλκαλικό βαθμό.» Στις πιο όψιμες περιοχές, λόγω βροχών, η παραγωγή είναι παραγωγική αλλά όχι εξίσου ποιοτική με τις πιο πρώιμες περιοχές.
Αμπελουργοί και οινοποιοί επισημαίνουν ότι αν η κατάσταση του κλίματος συνεχιστεί, «θα πρέπει ίσως να γίνουν ισχυρές παρεμβάσεις και επεμβάσεις». Στην ένωση «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος» υπάρχουν προγράμματα που μελετούν την κλιματική κρίση στον οινικό τομέα, συμμετέχοντας πέντε οινοποιεία, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια.
Τουλάχιστον από τη δεκαετία του ’50, τρύγος τον Αύγουστο δεν έγινε στη Νάουσα.
Ο Στέλλιος Μπουτάρης, διευθύνων σύμβουλος της «Κυρ Γιάννη», αναφέρει ότι η φετινή χρονιά είναι η πιο πρώιμη στην περιοχή, καταγράφοντας μείωση αποδόσεων στις γαλλικές ποικιλίες και Ξινόμαυρο. Παρόλα αυτά, η ποιότητα παραμένει εξαιρετική και αναμένουν ότι θα βγουν πολύ καλά κρασιά.
Η συγκομιδή των γαλλικών ποικιλιών έχει ήδη ολοκληρωθεί με τους οινοποιούς να προγραμματίζουν τον τρύγο των ελληνικών ποικιλιών. Οι αμπελουργοί επικεντρώνονται στην αποτροπή ασθενειών, συλλέγοντας τα σταφύλια εγκαίρως. Η ζήτηση για το κρασί έχει αυξηθεί, αλλά οι περιορισμένες άδειες φύτευσης αμπελιών συνιστούν πρόβλημα.
Οι ταμιευτήρες που στέρεψαν κι ο πόλεμος στο αμπέλι.
Ο Στέλιος Κεχρής τονίζει ότι η κατάσταση είναι κρίσιμη λόγω της ξηρασίας και των πρώιμων τρυγών. «Η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 30% και σε ορισμένες περιοχές έως 50%, αλλά οι σταφύλια είναι υγιή, υποσχόμενα εξαιρετικά κρασιά.» Η κλιματική κρίση, η πολυδιάσπαση του κλήρου και η γήρανση των αμπελουργών είναι προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι παραγωγοί.
