Δεν αγωνιούν, βέβαια, για την «ιστορικήν αλήθεια» όσοι σεληνιάζονται ακόμα και στο άκουσμα της λέξης Αντίσταση. Άλλα είναι τα διαφανέστατα κίνητρα της «εθνικής αγανάκτησής» τους: Αν αναγνωριστεί σαν εθνική αντίσταση το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, καταρρέει αμέσως ο μύθος όπου στήριξε μέγα μέρος της υπόστασης και της κυριαρχίας της η Δεξιά. Η αναγνώριση της αληθινής Αντίστασης θα κλόνιζε συθέμελα τη μυθολογία και την «ιδεολογία» της Δεξιάς, θα την απογύμνωνε από πλήθος (έωλα) «επιχειρήματά» της και θα απειλούσε την ίδια τη δομή του κράτους της, που θεμελιώθηκε ιστορικά και πρακτικά στην προβολή του δοσιλογισμού σαν πατριωτισμού.
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι οι περισσότεροι από τους Έλληνες που βρέθηκαν στις τάξεις του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, ανεξάρτητα από την πολιτική ή ιδεολογική τοποθέτηση, κίνητρο είχαν τον πατριωτισμό και ένα ιερό πάθος να πολεμήσουν τον κατακτητή. Ωστόσο, γεγονός εξίσου αναμφισβήτητο είναι ότι μια ηγεσία με στυγνή σταλινική νοοτροπία και ένας αμείλικτος μηχανισμός καταναγκασμού εξεβίασαν τους καλούς αυτούς Έλληνες, τους έκαναν να στρέψουν τα όπλα εναντίον άλλων Ελλήνων, που μοναδικό τους φταίξιμο ήταν ότι ήθελαν και αυτοί να αγωνιστούν για την απελευθέρωση της πατρίδας τους. Αυτό δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, αλλά συνιστά έγκλημα εσχάτης προδοσίας.
Με όργανό του το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και με αγριότητα πρωτογνώριστη στην Ελλάδα, η ηγεσία του ΚΚΕ επιδίωξε, και σε μεγάλη κλίμακα επέτυχε, να μονοπωλήσει το ένοπλο κίνημα αντιστάσεως. Τα σφάλματα που διέπραξαν διάφοροι φορείς κατά τη διάρκεια της αντίστασης δεν μπορούν να αποτελέσουν συγχωροχάρτι για ό,τι η ηγεσία του ΚΚΕ διέπραξε εις βάρος του κινήματος αντιστάσεως.
Και οι καλοί πατριώτες, εκείνοι που εντάχθηκαν στο ΕΑΜ – ΕΛΑΣ για να πολεμήσουν τον κατακτητή, πώς θα έπρεπε να κριθούν; Αυτή είναι η τραγωδία, που θα έπρεπε να φέρει τους αυτουργούς του εγκλήματος σε κατάσταση μετάνοιας και όχι να τους καταστήσει τιμητές του εθνικού ήθους.
Στις 27 Σεπτεμβρίου 1941, κατόπιν πρωτοβουλίας του ΚΚΕ, ιδρύθηκε στην κατεχόμενη Αθήνα το ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο), στρατιωτικός βραχίονας του οποίου υπήρξε ο ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός). Στην ιδρυτική σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι του ΚΚΕ, του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος (ΣΚΕ), της Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας (ΕΛΔ) και του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδος (ΑΚΕ).
