Ένας στους δέκα Έλληνες πάσχει από κερατόκωνο, μια εκφυλιστική πάθηση του κερατοειδούς που επηρεάζει χιλιάδες ανθρώπους παγκοσμίως. Ο κερατόκωνος οδηγεί σε προοδευτική λέπτυνση και κωνική παραμόρφωση του κερατοειδούς, επηρεάζοντας σοβαρά την όραση. Ενώ η ακριβής αιτία παραμένει άγνωστη, οι ειδικοί πιθανολογούν έναν συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Τα πρώτα σημάδια του κερατόκωνου εμφανίζονται συνήθως κατά την εφηβεία ή την πρώιμη ενήλικη ζωή, με τα συμπτώματα να περιλαμβάνουν θολή όραση, αστιγματισμό, αυξημένη ευαισθησία στο φως και χαρακτηριστική αίσθηση πολλαπλών ειδώλων. Χωρίς έγκαιρη διάγνωση, η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί και να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα όρασης.
Η διάγνωση του κερατόκωνου βασίζεται σε προηγμένες τεχνολογίες, όπως η τοπογραφία του κερατοειδούς, που χαρτογραφεί την καμπυλότητα και το πάχος του κερατοειδούς, και η τομογραφία, η οποία επιτρέπει την ανίχνευση της πάθησης σε πρώιμα στάδια. Αυτά τα εργαλεία είναι καθοριστικά για την έγκαιρη παρέμβαση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της πάθησης. Ένας από τους κορυφαίους επιστήμονες στον τομέα της οφθαλμολογίας είναι ο δρ Αναστάσιος Κανελλόπουλος, καθηγητής οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο NYU της Νέας Υόρκης. Η καινοτομία του δρ Κανελλόπουλου έγκειται στην ανάπτυξη του Πρωτοκόλλου της Αθήνας, μιας συνδυαστικής μεθόδου που έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ο κερατόκωνος παγκοσμίως.
Το 2023, η συνεισφορά του δρ Κανελλόπουλου αναγνωρίστηκε από την Ακαδημία Αθηνών, η οποία του απένειμε βραβείο για το έργο του στην αντιμετώπιση του κερατόκωνου και τη δημιουργία του Πρωτοκόλλου της Αθήνας. Ο κ. Κανελλόπουλος έχει συμβάλει αποφασιστικά στη βελτίωση της θεραπείας της πάθησης, πρωτοπορώντας στην ανάπτυξη και την εξέλιξη της τεχνικής της διασύνδεσης κολλαγόνου (corneal cross-linking).
Όπως εξηγεί, «αυτή η τεχνική, η οποία χρησιμοποιείται για την ενίσχυση του κερατοειδούς και την επιβράδυνση της εξέλιξης του κερατόκωνου, αποτέλεσε ορόσημο στη σύγχρονη οφθαλμολογία. Το Πρωτόκολλο της Αθήνας συνδυάζει τη διασύνδεση κολλαγόνου με εξατομικευμένη φωτοδιαθλαστική κερατεκτομή (PRK), μειώνοντας τις πιθανότητες να χρειαστεί μεταμόσχευση κερατοειδούς.»
Σημειώνει ότι «η μέθοδος της διασύνδεσης κολλαγόνου περιλαμβάνει την εφαρμογή ριβοφλαβίνης στον κερατοειδή, η οποία στη συνέχεια ενεργοποιείται με υπεριώδη ακτινοβολία (UV-A). Αυτή η διαδικασία προκαλεί τη δημιουργία ισχυρών δεσμών μεταξύ των ινών κολλαγόνου, καθιστώντας τον κερατοειδή πιο ανθεκτικό και επιβραδύνοντας την παραμόρφωση του. Παράλληλα, η χρήση excimer laser για την εξειδικευμένη αποκατάσταση της επιφάνειας του κερατοειδούς βοηθά στη διόρθωση της όρασης, μειώνοντας τη μυωπία και τον αστιγματισμό που συνήθως συνοδεύουν τον κερατόκωνο.»
Εκτός από τις θεραπευτικές του προσεγγίσεις, ο δρ Κανελλόπουλος έχει συμβάλει στη βελτίωση των διαγνωστικών εργαλείων που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση του κερατόκωνου. «Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές τοπογραφίας και τομογραφίας, οι οφθαλμίατροι μπορούν να εντοπίσουν την πάθηση σε αρχικά στάδια, εξασφαλίζοντας έτσι την έγκαιρη και αποτελεσματική παρέμβαση.» Καταλήγει ότι μέσα από τις καινοτόμες προσεγγίσεις δίνονται νέες δυνατότητες για τη θεραπεία της πάθησης, βοηθώντας χιλιάδες ασθενείς να αποφύγουν τις επώδυνες και ριψοκίνδυνες επεμβάσεις μεταμόσχευσης κερατοειδούς.
