Δεκεμβριανά: Αδιέξοδος και αποτυχία συμφιλίωσης

Δεκεμβριανά: Αδιέξοδος και αποτυχία συμφιλίωσης

Ανάλυση των Δεκεμβριανών του 1944, αναδεικνύοντας τις πολιτικές συνθήκες και τις δυναμικές δυνάμεις πίσω από την εμφύλια σύγκρουση. Οι περισσότεροι ιστορικοί συμφωνούν ότι οι πόλεμοι δεν είναι πάντα αναπόφευκτοι. Πολλοί παράγοντες και συγκυρίες διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για μια σύγκρουση, που μπορεί να μην συμπέσουν την κρίσιμη στιγμή. Όπως αποδεικνύεται, η αρχή αυτή ισχύει ακόμη περισσότερο για τον εμφύλιο πόλεμο. Ο Δεκέμβριος του 1944 ήταν η προανάκρουση του κύριου εμφύλιου πολέμου του 1946-49 και η πηγή του. Για την αριστερή αντίσταση, αυτός ο μήνας ήταν επανάσταση κατά του παλιού προπολεμικού κατεστημένου, που επιθυμούσαν να αποκαταστήσουν οι Βρετανοί.

Ανοίγοντας σήμερα τον προσωρινό φάκελο του Δεκεμβρίου του ’44, μπορεί να διαπιστωθεί αν υπήρχαν δυνατότητες για μια ομαλή εξέλιξη. Οι τρεις κύριοι πρωταγωνιστές της σύγκρουσης ήταν η κυβέρνηση, το ελληνικό αριστερό αντιστασιακό κίνημα και οι βρετανικές στρατιωτικές δυνάμεις. Μοναδικοί με καθαρή στρατηγική προτεραιότητα ήταν οι τελευταίοι, οι οποίοι επιδιώκοντας να υποτάξουν την αντίσταση, είχαν σχεδιάσει μια σειρά πολιτικών και διπλωματικών μέτρων, έτοιμοι να καταφύγουν στη βία εάν κρινόταν αναγκαίο.

Η κυβερνητική πλευρά αναγνώριζε τη δύναμη της ελληνικής αριστεράς και στόχευε στην εξουδετέρωση του οπλισμού της, που ενίσχυε τη θέση της στη διαμορφούμενη μεταπολεμική δημόσια ζωή της χώρας. Το αριστερό κίνημα ήταν καθοριστικός παράγοντας κατά την απελευθέρωση της Ελλάδας, ωστόσο οι ηγέτες του δεν αξιολόγησαν σωστά τις συνθήκες και τελικά κατέληξαν να εξαντλήσουν τις δυνάμεις τους χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα.

Τα στοιχεία που προϋπήρχαν ήταν αδιάψευστα, καθώς η σοβιετική ηγεσία δεν ενθάρρυνε την ελληνική αριστερά σε μια δυναμική αναμέτρηση με τους Βρετανούς. Η Ελλάδα είχε ήδη αναγνωριστεί ως σφαίρα επιρροής της Μεγάλης Βρετανίας, γεγονός που προσδιόρισε τις πολιτικές εξελίξεις. Οι πρόσφατες εξελίξεις, σε συνδυασμό με την αποτυχία να επιτευχθεί ένας αληθινός διάλογος ανάμεσα στους κυβερνώντες και την αριστερά, έκαναν αναπόφευκτη τη σύγκρουση του Δεκεμβρίου.

Το πολιτικό και ψυχολογικό κλίμα από τον Λίβανο δεν μπορούσε να υποστηρίξει τις προϋποθέσεις για εθνική ενότητα. Εξαιτίας της καχυποψίας και της κακής διάθεσης, οι δύο πλευρές προσπάθησαν να στρέψουν τη δύναμη υπέρ τους, χωρίς να αναγνωρίσουν ότι η μοίρα της χώρας τους ανήκε και στις δύο πλευρές.

Πηγή περιεχομένου: in.gr

Loading

Play