Η μελέτη της πολιτικής ανόδου του Χίτλερ και των επιπτώσεών της στη δημοκρατία παραμένει κρίσιμη για την κατανόηση της ιστορίας. Η ημερομηνία είναι 30 Ιανουαρίου 1933, όταν ο Αδόλφος Χίτλερ αναλαμβάνει τη θέση του 15ου καγκελάριου της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Σε έναν εξαιρετικά κρίσιμο πολιτικό μετασχηματισμό, ο Χίτλερ ξεκινά μια διαδικασία καταστροφής της συνταγματικής δημοκρατίας, χρησιμοποιώντας ακριβώς τα εργαλεία που αυτή προσφέρει. Στη διάρκεια των επόμενων 53 ημερών, οι λεπτομέρειες της διαδικασίας είναι καθοριστικές, καθώς καταργούνται συστηματικά οι θεσμοί και οι διαδικασίες που συγκροτούν τη δημοκρατία. Ο ιστορικός Τίμοθι Ράιμπακ επισημαίνει στο Atlantic τις αποφάσεις του Χίτλερ που σημάδεψαν την εποχή, ενώ ανακύπτει το ερώτημα: Μπορεί να συμβεί κάτι παρόμοιο σήμερα; Με την άνοδο της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη, είναι αναγκαίο να αναρωτηθούμε αν κάποιος εκλεγμένος μπορεί να χρησιμοποιήσει τα μέσα της δημοκρατίας για να την υπονομεύσει.
Ο Χίτλερ ήξερε πια πόσο εύκολα θα μπορούσε να καταστρέψει τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης με συνταγματικά μέσα. Στο παρελθόν, είχε αναγνωρίσει τις αδυναμίες του συστήματος και είχε επιδιώξει την καταστροφή του με κάθε νόμιμο μέσο, καθώς δήλωνε δημόσια την πρόθεσή του να ανατρέψει τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Το πρωί της Δευτέρας, ο Χίτλερ ορκίστηκε να τηρήσει το Σύνταγμα, αλλά εν συνεχεία περιέγραψε στους υπουργούς του το πρόγραμμα του για την αναζωογόνηση της οικονομίας και την εκκαθάριση των πολιτικών αντιπάλων του. Σημειώνεται ότι για να αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία στο Ράιχσταγκ, ήταν αναγκαίο να περάσει ο Ermächtigungsgesetz, δηλαδή ο εξουσιοδοτικός νόμος, που θα του παρείχε τη δυνατότητα να νομοθετεί χωρίς κοινοβουλευτική έγκριση.
Η συντριβή των θεσμικών προστατευτικών μέτρων και η άνοδος του Χίτλερ στην καγκελαρία αποτελούν κεντρικά σημεία πολιτικού ενδεχόμενου. Η διαδικασία αυτή δεν ήταν αναπόφευκτη, αλλά συνδέεται με μια σειρά πολιτικών αποφάσεων και στρατηγικών που καθόρισαν την πορεία της Γερμανίας.
Η πολιτική του Χίτλερ εξελίσσεται με γοργούς ρυθμούς. Την επόμενη εβδομάδα, μετά τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ, οι εθνικοσοσιαλιστές καταφέρνουν να κλείσουν αντιπολιτευόμενες εφημερίδες και να συλλάβουν χιλιάδες κομμουνιστές και σοσιαλδημοκράτες. Η επιβολή του καθεστώτος είναι πλέον γεγονός, καθώς η ψήφος του 89% των Γερμανών πολιτών στις εκλογές αντικατοπτρίζει την αποδοχή των νέων συνθηκών.
Τα γεγονότα αυτά συνιστούν μια ιστορική στροφή, με τον Γιόζεφ Γκέμπελς να απορεί πώς οι ναζί κατάφεραν να διαλύσουν μια δημοκρατία τόσο γρήγορα, αναδεικνύοντας την αδυναμία του δημοκρατικού συστήματος να υπερασπιστεί τον εαυτό του από τους εχθρούς του.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
