Η σημερινή σύνοδος καλείται να ξεπεράσει δύο βασικά εμπόδια: τις αντιρρήσεις της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, οι οποίες έχουν εκφράσει ανοιχτά τη διαφωνία τους σε μια ενιαία ευρωπαϊκή στάση υπέρ της Ουκρανίας, θέτοντας δικούς τους όρους.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συγκαλούν σήμερα Έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, σε μια ακόμη προσπάθεια να ανακτήσουν τον έλεγχο των διαπραγματεύσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι αρχηγοί των 27 κρατών-μελών της ΕΕ συναντώνται στις Βρυξέλλες, με επίκεντρο την ευρωπαϊκή άμυνα και τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Ωστόσο, σύμφωνα με το CNN, ορισμένοι εκφράζουν ανησυχίες ότι η συμμετοχή χωρών με αμφιταλαντευόμενη στάση ενδέχεται να υπονομεύσει τις προσπάθειες για τη διαμόρφωση ενός ειρηνευτικού σχεδίου που να ικανοποιεί τόσο το Κίεβο όσο και την Ουάσινγκτον.
Όπως αναφέρει το αμερικανικό δίκτυο, η σημερινή σύνοδος είναι η πιο πρόσφατη σε μια σειρά διεθνών συναντήσεων που αποσκοπούν στη διαμόρφωση μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός με τη στήριξη της Ουκρανίας, προτού οι ΗΠΑ και η Ρωσία επιβάλουν τους δικούς τους όρους στο Κίεβο. Υπενθυμίζεται ότι την Κυριακή είχε προηγηθεί συνάντηση στο Λονδίνο, όπου ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ανακοίνωσε πως μια μικρή ομάδα ευρωπαϊκών κρατών θα συνεργαστεί με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για την κατάρτιση μιας πρότασης κατάπαυσης του πυρός, η οποία θα παρουσιαστεί στις ΗΠΑ. Επιπλέον, την Τετάρτη, ο Ζελένσκι δήλωσε μέσω Telegram ότι η Ουκρανία και η Ευρώπη εργάζονται πάνω σε ένα σχέδιο για τα πρώτα βήματα προς μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα.
Παρόλα αυτά, η σημερινή σύνοδος καλείται να ξεπεράσει δύο βασικά εμπόδια: τις αντιρρήσεις της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, οι οποίες έχουν εκφράσει ανοιχτά τη διαφωνία τους σε μια ενιαία ευρωπαϊκή στάση υπέρ της Ουκρανίας, θέτοντας δικούς τους όρους. Το CNN επισημαίνει πως, σε αντίθεση με τη σύσκεψη που συγκάλεσε ο Στάρμερ, στη συγκεκριμένη συνάντηση συμμετέχουν όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, εκ των οποίων ορισμένα δεν εμφανίζονται διατεθειμένα να στηρίξουν την Ουκρανία στον αγώνα της για επιβίωση.
«Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έχει επανειλημμένα αρνηθεί να παράσχει στρατιωτική στήριξη στο Κίεβο. Σε αντίθεση με τους περισσότερους Ευρωπαίους ηγέτες, εξέφρασε τη στήριξή του στον Ντόναλντ Τραμπ, μετά την αντιπαράθεση του τελευταίου με τον Ζελένσκι, γράφοντας στο Χ: “Οι ισχυροί άνδρες κάνουν ειρήνη, οι αδύναμοι άνδρες κάνουν πόλεμο”», υπενθυμίζει το CNN.
Μοιράζοντας το βάρος
Ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε στο CNN ότι οι συζητήσεις σχετικά με την κατανομή του βάρους είναι πιθανό να έχουν κεντρικό ρόλο στη σύνοδο της Πέμπτης, τονίζοντας ότι το βάρος της βοήθειας προς την Ουκρανία πρέπει να «κατανεμηθεί πιο ισότιμα» μεταξύ των κρατών-μελών. Η επίτευξη συμφωνίας σε αυτό θα αποδειχθεί δύσκολη, σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο. Χωρίς να αναφερθεί συγκεκριμένα σε κάποια χώρα, ο Ευρωπαίος διπλωμάτης τόνισε πώς οι χώρες που δεν πληρώνουν το «δίκαιο μερίδιο» τους όταν πρόκειται για την Ουκρανία συνήθως δεν ξοδεύουν πάνω από το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους για την άμυνα.
Όμως αναμένεται και κάποια σοβαρή πρόοδος καθώς η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ένα σχέδιο επανεξοπλισμού της Ευρώπης ενόψει της συνόδου κορυφής και είπε ότι το μπλοκ θα μπορούσε να κινητοποιήσει πόρους έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ (862 δισεκατομμύρια δολάρια) για να το πετύχει.
Ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ είπε στο CNN ότι αναμένουν από τους ηγέτες της ΕΕ να δώσουν το πράσινο φως επιτρέποντας στο αμυντικό σχέδιο της φον ντερ Λάιεν να προωθηθεί «πολύ γρήγορα».
Τα ανατολικά σύνορα και οι χώρες που θα συνεισφέρουν περισσότερο
Υπάρχουν επίσης άμεσες συζητήσεις σε εξέλιξη, συμπεριλαμβανομένου του πώς θα μπορούσε να είναι η ειρηνευτική δύναμη που θα αναπτυχθεί στην Ουκρανία για τη διατήρηση μιας ενδεχόμενης εκεχειρίας. Η δύναμη, η οποία προτάθηκε για πρώτη φορά μόλις πριν από δύο εβδομάδες, έχει μετατραπεί γρήγορα από μια ιδέα σε μια φαινομενική προϋπόθεση για οποιαδήποτε συμφωνία, σχολιάζει το CNN.
Δίνοντας περισσότερες λεπτομέρειες, Ευρωπαίος αξιωματούχος με γνώση των διαπραγματεύσεων, δήλωσε επίσης στο CNN ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Τουρκία πιθανότατα θα συνεισφέρουν το μεγαλύτερο μέρος μιας τέτοιας δύναμης.
Συνεχίζοντας σημείωσε όμως ότι τα ανατολικοευρωπαϊκά κράτη που γειτονεύουν με τη Ρωσία ανησυχούν ότι η συνεισφορά τους στη δύναμη θα μπορούσε να αφήσει τα δικά τους σύνορα ευάλωτα – ένας φόβος για τον οποίο η Πολωνία έχει εκφραστεί ιδιαίτερα ανοιχτά από την πρώτη στιγμή που τέθηκε το ζήτημα. «Το ευρωπαϊκό ΝΑΤΟ έχει περίπου 5.000 χιλιόμετρα (3.100 μίλια) ανατολικών συνόρων, επομένως δεν θέλετε να αδειάσετε τα ανατολικά σύνορα», είπε ο αξιωματούχος και εξήγησε ότι πιθανότατα, οι δυνάμεις που θα αναπτυχθούν, εάν υπάρξει ένα τέτοιο σκέλος, δεν θα προέρχονται από χώρες όπως η Φινλανδία ή η Πολωνία, οι οποίες είναι ήδη χώρες της πρώτης γραμμής και πρέπει να διατηρήσουν τις δικές τους δυνάμεις στο έδαφός τους.
Ο αξιωματούχος είπε ότι βρίσκεται υπό συζήτηση ένα χρονοδιάγραμμα για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αλλά τόνισε ότι μπορεί να αποδειχθεί «πρόκληση» για περιορισμένη κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία και ανταλλαγές κρατουμένων που θα ξεκινήσουν μέχρι το Πάσχα. Η συμφωνία και η εφαρμογή μιας πλήρους εκεχειρίας σε ολόκληρη τη γραμμή του μετώπου σε αυτό το χρονικό πλαίσιο θα ήταν «εντελώς μη ρεαλιστική», πρόσθεσαν.
Οι θέσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Το σχέδιο συμπερασμάτων που εκπόνησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, ως προς την τελική ατζέντα των θεμάτων που θα συζητηθούν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει εκ νέου τη συνεχή και ακλόνητη υποστήριξή του στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, τονίζοντας πως «ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει ευρύτερες συνέπειες για την ευρωπαϊκή και διεθνή ασφάλεια. Από την έναρξη του πολέμου, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα μέλη της κράτη έχουν, μαζί με τους εταίρους και συμμάχους τους, υπογραμμίσει την ανάγκη να δοθεί τέλος σε αυτόν μέσω μιας συνολικής, δίκαιης και διαρκούς ειρήνης που θα βασίζεται στις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του Χάρτη και του διεθνούς δικαίου».
Αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις, από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο γίνεται γνωστό ότι «ενόψει της νέας δυναμικής των διαπραγματεύσεων που θα πρέπει να οδηγήσουν σε μια τέτοια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία των ακόλουθων αρχών: α) δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, β) δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις που επηρεάζουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς την Ευρώπη συμμετοχή.
Η ασφάλεια της Ουκρανίας, της Ευρώπης και η παγκόσμια ασφάλεια είναι αλληλένδετες. Η επίτευξη της «ειρήνης μέσω της ισχύος» απαιτεί η Ουκρανία να βρίσκεται στην ισχυρότερη δυνατή θέση, με τις δικές της ισχυρές στρατιωτικές και αμυντικές ικανότητες να αποτελούν ουσιαστική συστατικό στοιχείο. Αυτό ισχύει πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου». Παράλληλα, γίνεται γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να παρέχει στην Ουκρανία τακτικές και προβλέψιμες οικονομική στήριξη. Το 2025, θα παράσχει στην Ουκρανία 30,6 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το Συμβούλιο εξετάζει τις εργασίες που έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με την παροχή στρατιωτικής υποστήριξης προς Ουκρανία, «ιδίως την παράδοση αντιαεροπορικής άμυνας συστημάτων, πυρομαχικών και πυραύλων, την παροχή της απαραίτητης εκπαίδευσης και εξοπλισμού».
Παράλληλα, υπό το πρίσμα των διαπραγματεύσεων «η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να συμβάλουν περαιτέρω στις εγγυήσεις ασφαλείας που βασίζονται με βάση τις αντίστοιχες αρμοδιότητες και ικανότητές τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, μεταξύ άλλων με τη διερεύνηση της πιθανής χρήσης της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας», με τις εγγυήσεις ασφαλείας να λαμβάνονται σε συνεννόηση με την Ουκρανία, όπως και εταίρους του ΝΑΤΟ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει «ότι κάθε στρατιωτική στήριξη καθώς και οι εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία θα παρέχονται με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών κρατών μελών».
Στο δεύτερο σκέλος που αφορά την Ευρωπαϊκή Άμυνα, στόχος της Ευρώπης, όπως επισημαίνεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και θα συζητηθεί στη σημερινή, έκτακτη Σύνοδο, αλλά και όπως παρουσιάστηκε από το Σχέδιο για τον «επανεξοπλισμό της Ευρώπης», από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λαιεν πρέπει «να είναι σε θέση να προμηθεύει καλύτερα εξοπλισμό στις ποσότητες και στις επιταχυνόμενο ρυθμό που απαιτείται. Αυτό θα συμβάλει επίσης στην τόνωση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής ανταγωνιστικότητα».
Η Επιτροπή, προσδιορίζει τον ακόλουθο πρώτο κατάλογο τομέων προτεραιότητας για δράση σε επίπεδο ΕΕ στον τομέα δυνατοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη «τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, σε σύμφωνα με τις εργασίες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Οργανισμού και σε πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ: αεράμυνα και πυραυλική άμυνα- πυροβολικό πυραύλων και πυρομαχικών, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και συστήματα κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών- στρατηγικοί καταλύτες, μεταξύ άλλων σε σχέση με το διάστημα και την προστασία κρίσιμων υποδομών- στρατιωτική κινητικότητα- κυβερνοχώρος- τεχνητά νοημοσύνη και ηλεκτρονικός πόλεμος, ενώ υπογραμμίζει ότι η προστασία και η άμυνα των χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων συνόρων της».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει επίσης ότι μια ισχυρότερη και ικανότερη Ευρωπαϊκή Ένωση σε στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας «θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και είναι συμπληρωματική προς το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει, για τα κράτη που είναι μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας». Καλεί τα κράτη μέλη που είναι επίσης σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ «να συντονιστούν ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του 2025, ενώ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας με εταίρους εκτός ΕΕ».
Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει με ενδιαφέρον τη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της ευρωπαϊκής Άμυνας, συμπεριλαμβανομένων των περαιτέρω στοιχείων της που αποσκοπούν στην ουσιαστική ενίσχυση της χρηματοδότησης για την ευρωπαϊκή άμυνα και να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάσης, θέματα που θα συζητηθούν στις συνόδους του Μαρτίου και του Ιουνίου.
Πηγή: iefimerida.gr
