Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, προειδοποίησε το βράδυ της Πέμπτης ότι: «η μόνη αυτοκρατορική δύναμη που βλέπω σήμερα στην Ευρώπη είναι η Ρωσία» και χαρακτήρισε τον Βλαντιμίρ Πούτιν «ιμπεριαλιστή που επιδιώκει να ξαναγράψει την ιστορία»
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, που πραγματοποίησαν έκτακτες συνομιλίες στις Βρυξέλλες, συμφώνησαν σε μια τεράστια αύξηση των αμυντικών δαπανών, σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τη στήριξη προς την Ουκρανία, μετά την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να σταματήσει τη στρατιωτική βοήθεια και την ανταλλαγή πληροφοριών των ΗΠΑ.
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, προειδοποίησε το βράδυ της Πέμπτης ότι «η μόνη αυτοκρατορική δύναμη που βλέπω σήμερα στην Ευρώπη είναι η Ρωσία» και χαρακτήρισε τον Βλαντιμίρ Πούτιν «ιμπεριαλιστή που επιδιώκει να ξαναγράψει την ιστορία», μετά από σχόλιο του Ρώσου προέδρου που φάνηκε να τον συγκρίνει με τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη.
Ο Μακρόν αντέδρασε επίσης στις ρωσικές επικρίσεις για τη δήλωσή του ότι η Μόσχα αποτελεί υπαρξιακή απειλή για την Ευρώπη, λέγοντας πως το Κρεμλίνο ενοχλήθηκε επειδή «αποκαλύφθηκε το παιχνίδι του». Σύμφωνα με τον Μακρόν, η αντίδραση της Ρωσίας στις δηλώσεις του ήταν τόσο έντονη επειδή «ήταν αληθινές».
Ωστόσο, η ευρωπαϊκή ενότητα κλονίστηκε από την άρνηση του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, να υποστηρίξει τη δήλωση της ΕΕ για την Ουκρανία, η οποία απορρίπτει τη φιλορωσική διαπραγματευτική στάση του Τραμπ.
Οι υπόλοιποι 26 ηγέτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του συμμάχου του Όρμπαν, Ρόμπερτ Φίτσο, πρωθυπουργού της Σλοβακίας, «υποστήριξαν σθεναρά» τη δήλωση. «Δεν μπορεί να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», ανέφερε το κείμενο, σε μια ευθεία απάντηση στην προσπάθεια του Τραμπ να παρακάμψει την Ευρώπη και το Κίεβο.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, ο οποίος συγκάλεσε τη σύνοδο, σχολίασε: «Η Ουγγαρία έχει διαφορετική στρατηγική προσέγγιση για την Ουκρανία, αλλά αυτό σημαίνει ότι είναι απομονωμένη μεταξύ των 27».
Φτάνοντας στη σύνοδο, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος αρχικά επρόκειτο να συμμετάσχει μέσω βιντεοκλήσης, δήλωσε: «Είμαστε πολύ ευγνώμονες που δεν είμαστε μόνοι».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρουσίασε στους ηγέτες ένα σχέδιο ύψους 800 δισ. ευρώ για την αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ευρώπης, χαρακτηρίζοντας τη στιγμή ως «σταθμό» τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ουκρανία.
Αργότερα, η φον ντερ Λάιεν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι, αν ο Τραμπ επιθυμεί «ειρήνη μέσω ισχύος», αυτό θα είναι εφικτό μόνο με την ΕΕ και τα κράτη-μέλη της, «γιατί πρέπει να πληρούνται προϋποθέσεις». Υπογράμμισε επίσης τη σημασία της ευρωπαϊκής υποστήριξης προς την Ουκρανία, αναφέροντας την οικονομική και στρατιωτική βοήθεια, καθώς και τη συνδρομή για τη διατήρηση του ενεργειακού της συστήματος.
Νωρίτερα, η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, έδωσε το στίγμα της συνόδου, λέγοντας: «Ξοδέψτε, ξοδέψτε, ξοδέψτε για άμυνα και αποτροπή. Αυτό είναι το πιο σημαντικό μήνυμα, και φυσικά, συνεχίστε να στηρίζετε την Ουκρανία, γιατί θέλουμε ειρήνη στην Ευρώπη».
Ο Ζελένσκι χαιρέτισε τους ηγέτες και έλαβε θερμή υποδοχή, σε έντονη αντίθεση με την εχθρική στάση που αντιμετωπίζει από την Ουάσιγκτον, όπου Αμερικανοί αξιωματούχοι υπεραμύνθηκαν της απόφασης να σταματήσουν την ανταλλαγή πληροφοριών με την Ουκρανία.
Ο Αμερικανός πρέσβης στην Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, δήλωσε ότι η διακοπή έγινε για να δείξει η Ουάσιγκτον πως είναι σοβαρή για τον τερματισμό του πολέμου. «Ο καλύτερος τρόπος να το περιγράψω είναι σαν να χτυπάς ένα μουλάρι με μια σανίδα στο κεφάλι για να τραβήξεις την προσοχή του», είπε.
Παράλληλα, Ουκρανοί ηγέτες της αντιπολίτευσης επιβεβαίωσαν ότι συναντήθηκαν με μέλη της ομάδας του Τραμπ, αλλά αρνήθηκαν ότι σχεδιάζουν να απομακρύνουν τον Ζελένσκι από την εξουσία.
Μιλώντας στους ηγέτες της ΕΕ, ο Ζελένσκι τόνισε: «Το πραγματικό ερώτημα για οποιαδήποτε διαπραγμάτευση είναι αν η Ρωσία είναι ικανή να εγκαταλείψει τον πόλεμο», επισημαίνοντας ότι η Μόσχα αυξάνει τις στρατιωτικές της δαπάνες, μεγαλώνει τον στρατό της και δεν σταματά να προσπαθεί να παρακάμψει τις κυρώσεις.
Ο Ουκρανός πρόεδρος ανακοίνωσε επίσης μέσω κοινωνικών δικτύων ότι θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία τη Δευτέρα για να συναντηθεί με τον πρίγκιπα διάδοχο, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Η σύνοδος κορυφής συγκλήθηκε μετά την έναρξη της απευθείας διπλωματίας του Τραμπ με τον Πούτιν, αλλά πριν από την ταπεινωτική συνάντηση του Ζελένσκι με τον Αμερικανό πρόεδρο και την αναστολή της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες υποστήριξαν ευρέως το σχέδιο της φον ντερ Λάιεν για την «επαναεξοπλισμό της Ευρώπης», αν και τα 800 δισ. ευρώ παραμένουν θεωρητικά, καθώς εξαρτώνται από αποφάσεις των κρατών-μελών.
Η τελική δήλωση της συνόδου αναφέρει ότι η ΕΕ «θα επιταχύνει την κινητοποίηση των αναγκαίων μέσων και χρηματοδότησης» για να ενισχύσει την ασφάλεια και την αμυντική ετοιμότητά της.
Η Γερμανία, που θεωρείται παραδοσιακά διστακτική σε στρατιωτικές δαπάνες, φαίνεται να αλλάζει πορεία, με τα πιθανότερα κόμματα του επόμενου κυβερνητικού συνασπισμού να συμφωνούν σε αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Ο νυν Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, επιβεβαίωσε ότι υπάρχει αυξανόμενη συναίνεση για την αλλαγή του γερμανικού συντάγματος ώστε να επιτραπούν περισσότερες αμυντικές δαπάνες, προκαλώντας αναταράξεις στους πιο σφιχτοχέρηδες συμμάχους της χώρας.
Πηγή: theguardian.com
