Ο επικεφαλής οικονομολόγος στο Κέντρο Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας (WCC) του IMD, Χρήστος Καμπόλης, χαρακτηρίζει την πρόσφατη ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας της Ελλάδας ως σημαντικό ορόσημο, σημειώνοντας ότι η εξέλιξη αυτή πιθανώς θα βελτιώσει τη θέση της χώρας σε τομείς όπως η πιστοληπτική αξιολόγησή της και η εμπιστοσύνη των επενδυτών. «Από την άλλη πλευρά, τα σκληρά δεδομένα τείνουν να υστερούν. Μπορεί λοιπόν να μην δούμε άμεσο άλμα, αλλά αν αυξηθούν οι εισροές επενδύσεων και ενισχυθεί το επιχειρηματικό κλίμα, αυτό θα αποτυπωθεί σε τομείς που σχετίζονται με τις οικονομικές επιδόσεις και την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης», σημειώνει σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Ο κ. Καμπόλης θα συμμετάσχει στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που φέτος συμπληρώνει 10 χρόνια παρουσίας και θα διεξαχθεί στις 9-12 Απριλίου 2025.
Μετά το 2009-2010, η Ελλάδα αντιμετώπισε παρατεταμένη οικονομική κρίση, που ακολουθήθηκε από την αναταραχή της πανδημίας της Covid-19 το 2020. Ανέφερε ότι η παρατεταμένη κρίση δίδαξε στην Ελλάδα ένα μάθημα-κλειδί: η δημοσιονομική σταθεροποίηση πρέπει να συμβαδίζει με θεσμικές μεταρρυθμίσεις, ιδίως στον τομέα της είσπραξης φόρων, των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών και της ευελιξίας της εργασίας. Στις πολύ αποτελεσματικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν περιλαμβάνονταν ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, ιδίως με την επιτάχυνση της ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης, κατά τη διάρκεια της COVID-19, αλλά και οι στοχευμένες παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας, ιδίως στον τομέα του τουρισμού. Λιγότερο αποτελεσματικές είναι οι μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό και ρυθμιστικό περιβάλλον, καθώς η γραφειοκρατία παραμένει υψηλή και το contract enforcement (επιβολή και εφαρμογή των συμβάσεων) εξακολουθεί να αποθαρρύνει τις επενδύσεις, εκτιμά ο κ. Καμπόλης.
Ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και επίμονες αδυναμίες σε έναν κόσμο μεγάλης αβεβαιότητας
Διανύουμε εποχή μεγάλων αναταραχών και γεωπολιτικών κινδύνων. Κατά τον κ. Καμπόλη, η Ελλάδα διαθέτει μερικά στρατηγικά πλεονεκτήματα, που μπορούν να χρησιμεύσουν ως θεμέλιο για ένα πιο ανθεκτικό και ανταγωνιστικό μέλλον. Ο τομέας του τουρισμού είναι ένα τέτοιο πλεονέκτημα, καθώς παραμένει δυναμικός και διαθέτει ικανότητα για μετασχηματισμό, μέσω της προσφοράς υπηρεσιών υψηλότερης αξίας, όπως ο ιατρικός, ο οικολογικός και ο πολιτιστικός τουρισμός. Επιπλέον, το επιστημονικό ανθρώπινο ταλέντο και γενικά τα θεμέλια του ανθρώπινου κεφαλαίου της Ελλάδας μπορούν να συμβάλουν στη μακροπρόθεσμη ικανότητα καινοτομίας, εάν αξιοποιηθούν επαρκώς. Ωστόσο, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να πάσχει από διαρθρωτικές αδυναμίες, κατατάσσεται χαμηλά στους δείκτες που σχετίζονται με τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, τη διαρροή εγκεφάλων, την καινοτομία, τη μεταφορά γνώσης και τις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, ενώ η ψηφιακή μετάβαση εξακολουθεί να υστερεί.
Η Ελλάδα δεν πρέπει να μειώσει την εξάρτησή της από τον τουρισμό, αλλά μάλλον να την εξελίξει. Ο τουρισμός είναι μια δύναμη, αλλά πρέπει να μετατοπιστεί από τον όγκο στην αξία: ιατρικός τουρισμός, οικολογικός τουρισμός, πολιτιστικές εμπειρίες και υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα πρέπει να διαφοροποιήσει την οικονομία της εστιάζοντας σε τομείς όπως η βιοτεχνολογία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η αγροτική τεχνολογία και οι δημιουργικές βιομηχανίες. Επενδύσεις και ανάπτυξη δεξιοτήτων είναι εφικτές με την πάροδο του χρόνου. Ο ρόλος της βιομηχανίας θα πρέπει να είναι κεντρικός στο νέο μοντέλο, υπογραμμίζει.
Η Ελλάδα διαθέτει το ταλέντο, αλλά λείπουν οι γέφυρες
Στην κατάταξη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας του IMD για το 2024, η Ελλάδα έχει βελτιώσει τη θέση της στην ψηφιακή ετοιμότητα σε σχέση με το 2023, αλλά βρίσκεται σε χειρότερη θέση από ό,τι το 2020. Η ψηφιακή ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας, αν και έχει βελτιωθεί, παραμένει χαμηλή και απαιτεί άμεσες δράσεις για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της δημόσιας διοίκησης. Η Ελλάδα πρέπει να επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό, να ενισχύσει την κυβερνοασφάλεια και να ενσωματώσει τη ψηφιακή μετάβαση στην εκπαίδευση.
Η απασχόληση στην εποχή της ΤΝ δεν διασφαλίζεται με προστατευτισμό, αλλά με προετοιμασία
Η ΤΝ και η αυτοματοποίηση μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγικότητα, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την απασχόληση, σημειώνει ο κ. Καμπόλης. Η καλύτερη διασφάλιση της απασχόλησης είναι η προετοιμασία και όχι ο προστατευτισμός. Επισημαίνει ότι η συνεργασία ανθρώπου-ΤΝ μέσω της αναβάθμισης δεξιοτήτων μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα και στην κρατική και στη ιδιωτική τομέα.
Η εμπορική πολιτική του Τραμπ και η ανταγωνιστικότητα ΗΠΑ και Κίνας
Η εμπορική πολιτική του Προέδρου Τραμπ μπορεί να επηρεάσει την κατάταξη των ΗΠΑ και άλλων χωρών όπως η Κίνα στην παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας του IMD. Η πολιτική αυτή ενδέχεται να δημιουργήσει αβεβαιότητα και προστατευτισμό, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε χαμηλότερες θέσεις στις σχετικές αξιολογήσεις. Η ταχύτητα με την οποία αλλάζει το επιχειρηματικό κλίμα μπορεί να έχει άμεσες συνέπειες στις διαθέσιμες θέσεις στην αγορά εργασίας.»
*Τη φωτογραφία παραχώρησε το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
