Αναλύσεις του δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης αποκαλύπτουν ανισότητες και τις επιπτώσεις της πανδημίας στο βιοτικό επίπεδο. Στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, όταν τα νοσοκομεία παγκοσμίως ήταν υπερπλήρη, τα σχολεία και τα γραφεία έκλεισαν, ενώ οι οικονομίες κατέρρευσαν, το παγκόσμιο κοινό αναρωτήθηκε πότε θα γίνει η ανάκαμψη. Πέντε χρόνια αργότερα, τα δεδομένα σχετικά με τον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης (HDI) αποκαλύπτουν ότι η υποχώρηση του βιοτικού επιπέδου θα μπορούσε να είναι μακροχρόνια. Ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης, που καταρτίζεται από τον ΟΗΕ, παρακολουθεί την πρόοδο στο προσδόκιμο ζωής, την εκπαίδευση και το εισόδημα. Η παγκόσμια βαθμολογία παρουσίασε πτώση το 2020 και το 2021, γεγονός που αποτελεί την πρώτη πτώση από την έναρξη του δείκτη το 1990. Παρόλο που η κατάσταση βελτιώθηκε ελαφρώς το 2022, οι πρόσφατες αναφορές δείχνουν ότι το 2023 χαρακτηρίζεται από τον πιο αργό ρυθμό βελτίωσης που έχει καταγραφεί. Η έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 6 Μαΐου επεσήμανε ότι το 97% των πλούσιων χωρών έχει ανακάμψει πλήρως ή έχει ξεπεράσει τις επιδόσεις τους προ της πανδημίας. Σε αντίθεση, λιγότερο από το 60% των φτωχών χωρών κατάφερε να επανακάμψει.
Μετά από δύο χρόνια στην κορυφή, η Ελβετία υποσκελίστηκε από την Ισλανδία, η οποία διακρίνεται στις περισσότερες κατατάξεις που μετρούν την ποιότητα ζωής. Στην Ισλανδία, τα βρέφη αναμένεται να ζήσουν πάνω από 82 χρόνια και να αποκτήσουν περισσότερα από 18 χρόνια εκπαίδευσης, με το μέσο εισόδημα ανά άτομο κοντά στα 70.000 δολάρια. Η Ελλάδα κατατάσσεται 34η με δείκτη HDI 0,908, ακολουθούμενη από την Κύπρο, που βρίσκεται 32η με 0,913.
Στη χώρα μας, το προσδόκιμο ζωής ανέρχεται σε 81,9 έτη, ενώ οι εκτιμήσεις για τα έτη φοίτησης φτάνουν τα 20,8. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα είναι 35.761 δολάρια, σε σύγκριση με 45.394 δολάρια στην Κύπρο.
Ο δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης δεν αναγνωρίζει τις ανισότητες εντός των χωρών, καθώς μπορεί να υπάρξουν μεγάλες διαφορές μεταξύ πλούσιων και φτωχών πολιτών. Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι οι πλουσιότεροι Αμερικανοί, αν και η χώρα τους κατατάσσεται 17η στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, έχουν παρόμοιο ποσοστό θνησιμότητας με τους φτωχότερους Ευρωπαίους.
Οι χώρες με χαμηλότερες επιδόσεις στον δείκτη είναι κυρίως υποσαχάριες αφρικανικές χώρες, με το Νότιο Σουδάν να κατέχει την τελευταία θέση, όπου το προσδόκιμο ζωής είναι λιγότερο από 58 χρόνια. Εν τω μεταξύ, οι περικοπές στους προϋπολογισμούς βοήθειας θα επιδεινώσουν την κατάσταση για τις φτωχές χώρες. Σύμφωνα με τις πρόσφατες εκθέσεις, οι χώρες του αραβικού κόσμου και της Λατινικής Αμερικής αναφέρουν την πιο αργή ανάκαμψη του βιοτικού επιπέδου μετά την πανδημία.
Για δεκαετίες, φαίνεται ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιτύχει υψηλά επίπεδα πριν από το 2030. Ωστόσο, αν συνεχιστεί ο τρέχων αργός ρυθμός προόδου, μπορεί να χρειαστούν δεκαετίες περισσότερο για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Πηγή περιεχομένου: in.gr