Την ανάγκη για άμεση και ουσιαστική διαχείριση των υδατικών πόρων με βάση οικολογικά κριτήρια για τον ποταμό Αώο, υπογραμμίζει επιστημονική μελέτη, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας-συμμαχίας «Σώστε την Μπλε Καρδιά της Ευρώπης» και δημοσιεύθηκε από την οργάνωση Riverwatch και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA).
Σύμφωνα με τη μελέτη, παρατηρείται απουσία οικολογικής παροχής από το φράγμα των Πηγών Αώου, η οποία προκαλεί μία αλυσιδωτή σειρά επιπτώσεων κατά μήκος του ποταμού, οδηγώντας σε έλλειψη κατάλληλου αναπαραγωγικού ενδιαιτήματος για την ιχθυοπανίδα και συνολικά μειωμένη ροή, σε όλο τον ρου του ποταμού. Οι αθροιστικές επιπτώσεις λόγω έλλειψης οικολογικής παροχής εντοπίζονται σε κρίσιμα τμήματα του Αώου που βρίσκονται, τόσο εντός τριών προστατευόμενων περιοχών του Ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000, όσο και εντός του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου.
Ειδικότερα, στην επιστημονική μελέτη αναφέρεται:
«Το 1987, κατασκευάστηκε το φράγμα και ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός των Πηγών Αώου, που ανήκουν στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (Δ.Ε.Η. Α.Ε.). Το έργο, βρίσκεται μέσα στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου και συγκεκριμένα σε μία προστατευόμενη περιοχή του Δικτύου Natura 2000, γνωστή ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας «Βάλια Κάλντα και Τεχνητή Λίμνη Αώου» με τον κωδικό GR1310002. Το νερό που συγκεντρώνεται στον ταμιευτήρα, δεν συνεχίζει τη φυσική του πορεία προς τον ποταμό Αώο και εκτρέπεται προς μία διαφορετική λεκάνη απορροής, αυτή του ποταμού Αράχθου, για την παραγωγή ενέργειας. Αυτό σημαίνει, ότι ένα σημαντικό τμήμα της άνω λεκάνης του Αώου δεν συμβάλλει πλέον στην παροχή νερού στον ίδιο τον ποταμό. Παρότι το φράγμα βρίσκεται μέσα σε μια περιοχή με υψηλή οικολογική αξία, κάτω από το φράγμα δεν αφήνεται καθόλου νερό να ρέει φυσικά. Δεν υπάρχει δηλαδή, οικολογική παροχή. Αυτό θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τόσο για τα υδάτινα οικοσυστήματα, όσο και τους στόχους που ορίζει η ευρωπαϊκή Οδηγία-Πλαίσιο για τα Ύδατα (2000/60/ΕΚ) και η Οδηγία για τους Οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ), ενώ έρχεται και σε πλήρη αντίφαση με τον Κανονισμό για την Αποκατάσταση της Φύσης.
Ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο οποίος το 1987, κατά την κατασκευή του φράγματος είχε την ιδιότητα του δημοτικού συμβούλου Μετσόβου και το 1989 κατά τη λειτουργία του δήμαρχος, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για το ζήτημα και ανέφερε πως τα τελευταία χρόνια δεν παρατηρεί αλλαγές. Όπως είπε, έχει προσωπική εμπειρία γιατί επισκέπτεται συχνά τις περιοχές των φραγμάτων και δεν έχει διαπιστώσει αλλαγές στη ζωή του ποταμιού. Ωστόσο, σημείωσε πως η ΔΕΔΗΕ έπρεπε να λειτουργεί το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στις Πηγές Αώου, ως αιχμής και όχι βάσεως, δηλαδή να μην δουλεύει συνεχόμενα όλο το χρόνο.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ ΑΠΕ ΜΠΕ/ΑΠΕ ΜΠΕ/ΗΛΙΑΣ ΜΑΚΟΣ
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
