Έκθεση που καταδεικνύει τις εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με χώρες όπως η Τουρκία δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Η Έκθεση, υπό τον τίτλο: Trading with dictators? A historical review of the EU’s business partners, διαπιστώνει ότι το εμπόριο της Ε.Ε με χώρες όπου το επίπεδο της δημοκρατίας δεν είναι υψηλό έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.
Πιο συγκεκριμένα, διαπιστώνεται ότι την περίοδο 1999 – 2022 σχεδόν οι μισές εισαγωγές στην ΕΕ προέρχονταν από την Τουρκία, «μια χώρα όπου η κατάσταση της δημοκρατίας έχει επιδεινωθεί σταθερά τα τελευταία χρόνια». Αυτή η εξέλιξη είναι παρόμοια σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ-15, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι ώριμες ευρωπαϊκές δημοκρατίες δεν αποφεύγουν τους αυταρχικούς εμπορικούς εταίρους τα τελευταία 25 χρόνια. «Ξεκάθαρα, παρά τις σαφείς δεσμεύσεις, η δημοκρατική ποιότητα του εμπορίου της ΕΕ έχει πληγεί», διαπιστώνει η μελέτη.
Ωστόσο, η κατάσταση αυτή φαίνεται να αντιστρέφεται το 2023, εξέλιξη που αντανακλά τις εμπορικές κυρώσεις της ΕΕ που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τα ευρήματα της μελέτης θέτουν σημαντικές προκλήσεις για την ΕΕ, κυρίως αναφορικά με τη φήμη της ως οικονομικής και πολιτικής ένωσης που βασίζεται σε αξίες. Η υποβάθμιση της ποιότητας της δημοκρατικής διακυβέρνησης των εμπορικών εταίρων της από το 1999 μπορεί να θεωρηθεί ασυμβίβαστη με τους στόχους βιώσιμης εμπορικής πολιτικής της ΕΕ για σεβασμό των δημοκρατικών, ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Η δεύτερη πρόκληση που προκύπτει είναι ότι το «εμπόριο με δικτάτορες» δημιουργεί κέρδη για καθεστώτα με επεκτατική και στρατιωτική ατζέντα, γεγονός που επηρεάζει τη διεθνή οικονομική τάξη. Αυτό περιλαμβάνει τη νομισματική πολιτική και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, ειδικά για την ευρωπαϊκή οικονομία. Τελικά, αυτό μπορεί να αποτελέσει υπαρξιακή πρόκληση για την ΕΕ.
Η τρίτη πρόκληση σχετίζεται με την πράσινη μετάβαση, καθώς οι τρέχουσες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα εξαρτώνται από σπάνιες γαίες που βρίσκονται σε χώρες με αυταρχικά καθεστώτα. Για παράδειγμα, οι ηλεκτρικές μπαταρίες, που είναι καθοριστικές για την κλιματική στρατηγική της ΕΕ, περιέχουν μέταλλα που προέρχονται κυρίως από χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία.
«Ο κόσμος είναι γεμάτος γεωπολιτικούς κινδύνους. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις για την ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού της. Η μεγαλύτερη προσοχή στα κράτη με τα οποία εμπορευόμαστε θα ήταν συνεπής με τις αρχές μας και με την ορθή οικονομική πολιτική» καταλήγει η μελέτη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
