Η διακοπή λειτουργίας υπηρεσιών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ (shutdown), μετά την αποτυχία να υπάρξει διακομματική συμφωνία για τη χρηματοδότηση δημόσιων δαπανών, είχε ελάχιστο αντίκτυπο στις διεθνείς αγορές, όπως ανέμεναν αναλυτές και επενδυτικοί οίκοι.
Την Τετάρτη, όταν άρχισε να ισχύει το shutdown και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι δημόσιες υπηρεσίες τέθηκαν σε καθεστώς άδειας άνευ αποδοχών, οι μεγάλοι δείκτες μετοχών στην Wall Street και την Ευρώπη έκλεισαν με κέρδη, με την άνοδο να συνεχίζεται και τις επόμενες δύο ημέρες. Η εμπειρία των προηγούμενων 15 shutdown στην αμερικανική ιστορία από το 1981, τα οποία διάρκεσαν από λίγες ημέρες έως μερικές εβδομάδες, λειτούργησε καθησυχαστικά για τους επενδυτές.
Η ευφορία στα χρηματιστήρια συνεχίζεται ακάθεκτη από τον Απρίλιο, με βασικό αφήγημα την τεχνητή νοημοσύνη και την προοπτική περαιτέρω μειώσεων των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed). Ο μόνος αντίκτυπος φάνηκε στον χρυσό, η τιμή του οποίου συνέχισε το ξέφρενο ράλι πλησιάζοντας τα 3.900 δολάρια ανά ουγκιά, εν μέσω της γενικότερης αβεβαιότητας και της προοπτικής μείωσης των αμερικανικών επιτοκίων. Η επίπτωση του τελευταίου shutdown στο ΑΕΠ ήταν 0,1% για κάθε εβδομάδα που δεν πληρώνονταν οι δημόσιοι υπάλληλοι, με εκτίμηση μείωσης του ΑΕΠ σε 11 δις. δολάρια.
Η μη καταβολή του μισθού σε πάνω από 1,5 εκατ. εργαζόμενους καθιστά απίθανη την αναστολή για μεγάλο διάστημα της λειτουργίας δημόσιων υπηρεσιών, καθώς θα προκύψουν σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. Κατά τη διάρκεια του shutdown δεν πληρώνονται όσοι τίθενται σε αργία άνευ αποδοχών, αλλά και όσοι υπάλληλοι συνεχίζουν να εργάζονται σε υπηρεσίες που είναι απαραίτητες, όπως οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας.
Οι Δημοκρατικοί διαφωνούσαν με τη χρηματοδότηση του τείχους που ήθελε να κτίσει ο Τραμπ στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό, και όταν οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας έμειναν για δεύτερο μήνα χωρίς μισθό, άρχισαν να δηλώνουν μαζικά ασθένεια, προκαλώντας ακυρώσεις και καθυστερήσεις στις πτήσεις. Μετά από αυτό, το shutdown σταμάτησε.
Τώρα, οι Δημοκρατικοί αρνούνται το νομοσχέδιο που πρότεινε ο Λευκός Οίκος και οι Ρεπουμπλικάνοι για βραχυπρόθεσμο δανεισμό του Δημοσίου, θέτοντας προϋποθέσεις για τη διατήρηση των δημόσιων ιατροφαρμακευτικών δικαιωμάτων και των φορολογικών εκπτώσεων για δαπάνες που αφορούν στα ασφάλιστρα υγείας. Οι δύο πλευρές προσπαθούν να ρίξουν η μία στην άλλη τις ευθύνες για το shutdown.
Το φαινόμενο του shutdown είναι μοναδικό στις ΗΠΑ, καθώς σε άλλες χώρες συνεχίζεται η χρηματοδότηση των δαπανών σε κάθε περίπτωση. Στην Αμερική, η χρηματοδότηση των δαπανών εξαρτάται από νόμο που απαιτεί αυξημένη πλειοψηφία στο Κογκρέσο.
Η κατάσταση αυτή, που δημιούργησε η ερμηνεία του νόμου επί προεδρίας Τζίμι Κάρτερ το 1980, έχει ως αποτέλεσμα να προκύπτουν τέτοιες καταστάσεις που επηρεάζουν τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
