Το κείμενο του European Newsroom, απόσπασμα του οποίου ακολουθεί, συντάχθηκε απο κοινού από τα ευρωπαϊκά πρακτορεία ειδήσεων AFP, ANSA, CTK, dpa, PAP, TASR.
Έπειτα από την εντυπωσιακή νίκη του στις βουλευτικές εκλογές στην Τσεχία το σαββατοκύριακο, ο λαϊκιστής δισεκατομμυριούχος Αντρέι Μπάμπις έσπευσε να τονίσει την φιλική προς την ΕΕ στάση του, αλλά κάποιες από τις πολιτικές του-και οι υποστηρικτές του στη βουλή-θέτουν σε κίνδυνο τη βιομηχανική πολιτική του μπλοκ και την υποστήριξή της ΕΕ προς την Ουκρανία.
Το αντιπολιτευόμενο κίνημα του, το ANO, έγινε η μεγαλύτερη δύναμη με μόλις κάτι παραπάνω από το 34,5% των ψήφων, σύμφωνα με τα οριστικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν την Κυριακή από την εκλογική επιτροπή. Τώρα στοχεύει να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας. Ο Μπάμπις είπε ότι θα επιδιώξει τη στήριξη της κυβέρνησής του από το ακροδεξιό κόμμα Ελευθερία και Άμεση Δημοκρατία (SPD), το οποίο κέρδισε το 7,8% των ψήφων και 15 έδρες, και από το νεοσύστατο δεξιό κόμμα «Αυτοκινητιστές» (AUTO), το οποίο απέσπασε 6,8% και 13 έδρες.
Έχοντας συναντηθεί με τον Μπάμπις νωρίς την Κυριακή, ο πρόεδρος της χώρας Πετρ Πάβελ δήλωσε ότι θα διορίσει την επόμενη κυβέρνηση το νωρίτερο τον Νοέμβριο προκειμένου να δώσει χρόνο στους πολιτικούς για διαπραγματεύσεις. Το ΑΝΟ θα έχει 80 από τις 200 έδρες στην κάτω βουλή της χώρας. Η κεντροδεξιά συμμαχία Spolu (Μαζί) υπό τον φιλελεύθερο-συντηρητικό πρωθυπουργό Πετρ Φιάλα βυθίστηκε στο 23,4% των ψήφων (από το 27,8% το 2021). Το ποσοστό συμμετοχής στις εκλογές ήταν 69%, υψηλότερο σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του 2021.
Μετά την εκλογική του νίκη, ο Μπάμπις δήλωσε φιλοευρωπαίος και τόνισε ότι θέλει να πάει καλά η Ευρώπη. Ωστόσο, ο Μπάμπις, ο οποίος θα επιστρέψει ως επικεφαλής της τσεχικής κυβέρνησης έπειτα από μια περίοδο στην πρωθυπουργία από το 2017 ως το 2021, είναι πιθανόν να αποδειχτεί δύσκολος εταίρος για την Ευρώπη. Κατά την προεκλογική του εκστρατεία υποσχέθηκε να σταματήσει τις παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία, να καταστρέψει την Πράσινη Συμφωνία και να βάλει τέλος στο ευρωπαϊκό πακέτο μετανάστευσης και ασύλου.
Σύμφωνα με το νούμερο δύο του ANO, τον Κάρελ Χάβλιτσεκ, η επόμενη κυβέρνηση θα στείλει άμεσα επιστολή στις Βρυξέλλες για να τις ενημερώσει ότι η Δημοκρατία της Τσεχίας δεν θα επιβάλει ποσοστώσεις εκπομπών για τα νοικοκυριά και ότι σκοπεύει να απορρίψει το σύμφωνο για τη μετανάστευση. Ωστόσο, ο Μπάμπις πιθανόν να αντιμετωπίσει πρόβλημα από την προσπάθεια του SPD να διοργανώσει δημοψήφισμα για την έξοδο από την ΕΕ, εκτιμά ο Πετρ Γιουστ, αναλυτής του Μητροπολιτικού Πανεπιστημίου στην Πράγα.
Είναι σαφές ότι το ζήτημα αυτό θα συζητηθεί και θα αποτελέσει αντικείμενο κάποιων διαπραγματεύσεων, είπε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι έδωσε στο SPD τη δυνατότητα εκβιασμού καθώς ο Μπάμπις δεν θα μπορέσει να κυβερνήσει χωρίς το κόμμα. Αλλά ο Μπάμπις προφανώς δεν θα προχωρήσει σε βιαστικές κινήσεις σε σχέση με την ΕΕ, σχολίασε ο Γιουστ επισημαίνοντας τα επιχειρηματικά ενδιαφέροντα του πολυεκατομμυριούχου στη δυτική Ευρώπη.
Οι Αυτοκινητιστές, οι οποίοι αντιτίθενται στην Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην πολιτική σκηνή της χώρας τους και επιθυμούν χαμηλότερους φόρους και πάταξη της γραφειοκρατίας σε διάφορους τομείς. Το κόμμα θέλει να εξαιρεθεί από τη δέσμευση της χώρας να ενταχθεί κάποια στιγμή στην ευρωζώνη και ζητά μεγαλύτερη αυτονομία εντός της ΕΕ, παρότι προωθεί τη συμμετοχή στην ΕΕ.
Ο Μπάμπις θεωρείται φίλος του αντιευρωπαϊστή Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν και θαυμάζει ανοιχτά τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Ίδρυσε την ευρωσκεπτικιστική πολιτική ομάδα Πατριώτες για την Ευρώπη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μαζί με τον Ορμπάν και συχνά συγκρίνεται με αυτόν. Όπως σημειώνει ο Μάρτιν Βοκάλεκ, το ANO κατάφερε να εκμεταλλευτεί την απογοήτευση για να κινητοποιήσει τους ψηφοφόρους του, αλλά η τσεχική κοινωνία δεν θέλει την πλήρη αποχώρηση από το δημοκρατικό πλαίσιο και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας.
Στην προοπτική του αντίκτυπου στην ΕΕ, η παρουσία του Μπάμπις στο τιμόνι της χώρας πιθανόν να περιπλέξει την οικοδόμηση μιας ισχυρότερης και πιο ενωμένης Ευρώπης από οικονομική, κοινωνική και στρατιωτική σκοπιά, προσθέτει ο Σλοβάκος πολιτικός επιστήμονας Ράντοσλαβ Στέφαντσικ.
Ωστόσο, ο Μπάμπις έχει αμφισβητήσει τη συνεχιζόμενη βοήθεια για το Κίεβο, σε αντίθεση με την απερχόμενη κεντροδεξιά κυβέρνηση, η οποία έχει στηρίξει την Ουκρανία από το 2022. Εν μέσω αυτής της πολιτικής αναταραχής, οι σχέσεις της Τσεχίας με την ΕΕ αναμένεται να βυθιστούν σε περαιτέρω προκλήσεις.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ EPA/MARTIN DIVISEK
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ