«Ζούσαμε στο τραπέζι του θανάτου, συνδαιτιμόνες, όλη μέρα, τέσσερα χρόνια, αλλά τα καταφέραμε, επιζήσαμε, υψώσαμε την ανθρωπιά μας, λαμπάδα αναμμένη, στα μάτια του κόσμου…» Με αυτά τα λόγια περιέγραψε την κατάσταση εγκλεισμού του στο πρώην στρατόπεδο συγκέντρωσης των Κρατητηρίων Κοκκινοτριμιθιάς (1955-1959) στην Κύπρο, κατά την περίοδο της βρετανικής αποικιοκρατίας, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ και πρώην πολιτικός κρατούμενος Γιάννης Σπανός, παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του υπουργού Εσωτερικών Κωνσταντίνου Ιωάννου, στην ετήσια εκδήλωση της Ημέρας Μνήμης Κρατητηρίων, εντός του πρώην στρατοπέδου.
«Πιστεύαμε στην ελευθερία της πατρίδας, στην ανάγκη να μαχόμαστε για την ελευθερία και να ευλογούμε τον Θεό και τη συναγωνίστριά μας, την Παναγία» πρόσθεσε ο κ. Σπανός.
Τα Κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς (1955-1959) ξεκίνησαν τη λειτουργία τους το Νοέμβριο του 1955 και έως την απελευθέρωση πέρασαν μέσα από τους θαλάμους του, ως πολιτικοί κρατούμενοι, πάνω από τρεις χιλιάδες Κύπριοι αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Αντίστοιχα στρατόπεδα κράτησης υπήρχαν και σε άλλες πόλεις, όμως αυτό ήταν το μεγαλύτερο κέντρο συγκέντρωσης, στο οποίο έζησαν υπό αιχμαλωσία κάποιοι από τους πιο γνωστούς αγωνιστές, όπως ο Μάρκος Δράκος και ο Κυριάκος Μάτσης. Οι δύο τους απέδρασαν και σκοτώθηκαν αργότερα σε μάχες, ενώ όσοι επέζησαν υπέμειναν μέχρι το τέλος τα βασανιστήρια, χωρίς να λυγίσουν.
Οι θάλαμοι, φτιαγμένοι από λαμαρίνες, «έψηναν» τους κρατούμενους το καλοκαίρι, ενώ το χειμώνα η θερμοκρασία έπεφτε στο μηδέν. Ήταν έτσι κατασκευασμένοι ώστε να επιτείνουν το μαρτύριο των κρατουμένων και να κάμπτουν το ηθικό τους. Σήμερα, ο χώρος λειτουργεί ως μνημείο, με προτομές των αγωνιστών της ΕΟΚΑ και ένα μνημείο αφιερωμένο στους χιλιάδες που έδωσαν την ελευθερία και τη ζωή τους για την Κύπρο.
«Όταν ήμασταν στα κρατητήρια, η υποδοχή μας ήταν η εξής: Σας παρακαλούμε να συγκρατιέστε τα βράδια, δεν υπάρχουνε σε αυτή την παράγκα τουαλέτες, υπάρχει μόνο μία σίκλα (κουβάς), την οποία θα πρέπει καθένας από σας να την καθαρίζει κάθε πρωί» είπε ο κ. Σπανός, θυμόμενος τη ζωή του στο κρατητήριο. «Ζήσαμε τέσσερα χρόνια κάτω από τις αθλιότερες συνθήκες που θα μπορούσε να φανταστεί άνθρωπος. Ο μόνος τρόπος να νιώσει ο σημερινός άνθρωπος τη ζωή στα κρατητήρια είναι να ζήσει μέσω των αναστεναγμών μας» πρόσθεσε.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε για τα 70 χρόνια από την ίδρυση της ΕΟΚΑ από τον Σύνδεσμο Πολιτικών Κρατουμένων ΕΟΚΑ και άλλους φορείς. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας τόνισε την οφειλή στους μαρτυρήσαντες για την ελευθερία μας, υπενθυμίζοντας τις καταπιεστικές πρακτικές που υπήρξαν κατά την περίοδο του απελευθερωτικού αγώνα. «Τα βήματά μας μας οδήγησαν και φέτος εδώ για να τιμήσουμε τους πρωταγωνιστές της ηρωικής εξέγερσης του λαού μας» δήλωσε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Ακολούθησε τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο των πεσόντων αγωνιστών της ΕΟΚΑ, παρουσία των τοπικών αρχών, δασκάλων και μαθητών, εντός του πρώην στρατοπέδου.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
