Το ελληνικό ηλεκτρονικό εμπόριο παραμένει ασφαλές και ανταγωνιστικό, παρά την ανάπτυξή του τα τελευταία χρόνια. Ο Μάκης Σαββίδης, αντιπρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA) και του Εμπορικού Συλλόγου Αθήνας (ΕΣΑ), αναφέρει σε δηλώσεις του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι οι φορείς του Greek e-Commerce Association και οι κρατικοί οργανισμοί παρακολουθούν τα περιστατικά που προκύπτουν και παρέχουν άμεσες λύσεις για να διασφαλίσουν ένα φιλικό προς τους καταναλωτές περιβάλλον αγορών.
Η διαδικασία των διαδικτυακών αγορών έχει αναδειχθεί ως αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής για τους Έλληνες, με την, μετά την πανδημία, σημαντική αύξηση της διείσδυσης του ηλεκτρονικού εμπορίου. Σύμφωνα με έκθεση της Nexi Ελλάδος, για το 2023, οι Έλληνες καταναλωτές ξόδεψαν περίπου 35 δισ. ευρώ σε ηλεκτρονικές αγορές, με τα 17,5 δισ. ευρώ να αφορούν φυσικά προϊόντα, 10,7 δισ. ευρώ για ταξίδια, και 6,7 δισ. ευρώ για υπηρεσίες.
Με την αύξηση των ηλεκτρονικών πωλήσεων, ο τζίρος εκτιμάται ότι ξεπέρασε τα 17 δισ. ευρώ το 2023, σημειώνοντας 9% αύξηση σε σχέση με το 2022. Εντυπωσιακή είναι η αύξηση του ποσοστού των Ελλήνων που πραγματοποιούν διαδικτυακές αγορές, το οποίο ανέρχεται στο 75% για το 2023, από 70% το 2022 και 51% το 2019. Όπως επισημαίνει ο κ. Σαββίδης, το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα έχει ευχαρίστητες προοπτικές ανάπτυξης, καθώς οι σημερινές διεισδύσεις παραμένουν χαμηλότερες σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ.
Ο κ. Σαββίδης αναγνωρίζει τη χρονιά που πέρασε ως πολύ ικανοποιητική, όμως αναφέρει ότι η φετινή δεν συνεχίζει με την ίδια δυναμική. Οι επιχειρήσεις καλούνται να ενταθούν στον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, ενώ η ανάγκη παρότρυνσης για ανάπτυξη των διασυνοριακών πωλήσεων είναι επιτακτική για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Σημαντική πρόκληση αποτελεί η επέκταση των ευρωπαϊκών e-shops που κερδίζουν μερίδια της ελληνικής αγοράς.
Οι διεθνείς ηλεκτρονικές αγορές συνεχίζουν να αποτελούν πόλο έλξης για τους Έλληνες καταναλωτές. Σύμφωνα με τον κ. Σαββίδη, τoνίζεται ότι αυτές οι αγορές παρέχουν ευκολία και ποικιλία, με την πρόσβαση προϊόντων από όλο τον κόσμο. Ωστόσο, αυτονόητες είναι και οι κίνδυνοι που περιλαμβάνουν, καθώς οι Έλληνες καταναλωτές επιλέγουν διεθνή e-shops θεωρώντας ότι θα απολαμβάνουν την ίδια ποιότητα υπηρεσιών με τα εγχώρια. Όπως αναφέρει, τα ασιατικά marketplaces κατέχουν το 7% της ελληνικής ηλεκτρονικής αγοράς, αλλά η έλλειψη εφαρμογής της νομοθεσίας συνεπάγεται με την έκθεση των προϊόντων και των προσωπικών δεδομένων σε κίνδυνο.
Ο κ. Σαββίδης ενσωματώνει στην ανάλυσή του και την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ηλεκτρονικού Εμπορίου (Ecommerce Europe), στην οποία είναι μέλος του ΔΣ και εκπροσωπεί την Ελλάδα μέσω του GRECA. Ρητά είναι τα μηνύματα των ανοιχτών επιστολών που απευθύνθηκαν σε φορείς λήψης αποφάσεων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη διασφάλισης ίσων όρων ανταγωνισμού και αποτελεσματικής εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ στα πλαίσια της εσωτερικής αγοράς. Ο στόχος του κ. Σαββίδη είναι η άμεση δράση από τις αρχές σχετικά με τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων εκτός ΕΕ και η επιβολή κυρώσεων στις επιχειρήσεις που παραβιάζουν τους κανονισμούς χωρίς τη λιγότερη καθυστέρηση.
Οι τάσεις των Ελλήνων καταναλωτών στις ηλεκτρονικές αγορές
Η έκθεση της Nexi Ελλάδος για το 2023 φανερώνει τη διαρκώς αυξανόμενη παρουσία διαδικτυακών αγορών στην καθημερινή ζωή των Ελλήνων. Όσον αφορά τα φυσικά αγαθά, το 50% των δαπανών των Ελλήνων κατευθύνεται στην αγορά μέσω διαδικτύου, ενώ τα ταξίδια και οι υπηρεσίες κατέχουν τα ποσοστά του 31% και 19% αντίστοιχα. Η καταγραφή δείχνει ότι πάνω από το 90% των χρηστών του διαδικτύου στην Ελλάδα πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές σε μηνιαία βάση.
Σχετικά με τις διαφορές φύλου στις προτιμήσεις των διαδικτυακών αγορών, οι Έλληνες άνδρες επιδεικνύουν ελαφρώς μεγαλύτερη προτίμηση στις online αγορές με ποσοστό 95%, ενώ οι Ελληνίδες φτάνουν το 93%. Σε διαγενεακή βάση, οι Millennials (30-49 ετών) είναι οι δημοφιλέστεροι διαδικτυακοί αγοραστές με 96%, ακολουθούμενοι από τη Gen X με 94% και τη Gen Z με 93%, ενώ οι Baby Boomers (65-79 ετών) συγκεντρώνουν 83%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας έκθεσης, οι δαπάνες περιέχουν 35 δισ. ευρώ για ηλεκτρονικές αγορές, με το μεγαλύτερο ποσοστό να δαπανάται για φυσικά αγαθά, ερχόμενο στα 17,5 δισ. ευρώ. Για ταξίδια, οι δαπάνες ανέρχονται σε 10,7 δισ. ευρώ και 6,7 δισ. ευρώ για διάφορες υπηρεσίες. Από τα 17,5 δισ. ευρώ για φυσικά αγαθά, το 3,1 δισ. ευρώ αφορούσε ηλεκτρικές συσκευές, 2,6 δισ. ευρώ λευκές συσκευές και 2,4 δισ. ευρώ για ρούχα μέσω διαδικτύου. Επιπλέον, οι δαπάνες για υποδήματα ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ, 1,1 δισ. ευρώ για προϊόντα ομορφιάς, 1,1 δισ. ευρώ για έτοιμα γεύματα και 800 εκατ. ευρώ για προϊόντα φαρμακείου. Οι προτιμήσεις των Ελλήνων όσον αφορά τις διαδικτυακές αγορές εστιάζουν κυρίως σε ρούχα (48%), φαγητό σε πακέτο (43%) και προϊόντα ομορφιάς (38%). Από τα 10,7 δισ. ευρώ για ταξίδια, τα 4,7 δισ. ευρώ αφορούν αεροπορικά εισιτήρια, 3,7 δισ. ευρώ ξενοδοχειακές κρατήσεις και 700 εκατ. ευρώ ταξίδια με πτήσεις τσάρτερ και πακέτα. Όσον αφορά τις υπηρεσίες, οι δαπάνες για το 2023 ανήλθαν σε 6,7 δισ. ευρώ με 3,1 δισ. ευρώ για προστασία στον τομέα ασφάλισης, 600 εκατ. ευρώ για διαδικτυακά στοιχήματα και επιπλέον 600 εκατ. ευρώ για εισιτήρια πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων.
Αναφορικά με την προτίμηση των Ελλήνων στα τοπικά ηλεκτρονικά καταστήματα, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι σχεδόν το 50% επιλέγει να ψωνίζει από ελληνικά e-shops, συγκεκριμένα 49% των χρηστών του διαδικτύου δήλωσαν αγορές σε τοπικά καταστήματα το 2023. Οι βασικοί λόγοι για αυτήν την προτίμηση είναι οι τιμές (72%), οι επιλογές παράδοσης (39%) και η υποστήριξη των μικρών επιχειρήσεων (30%).
Στο μεταξύ, το ενδιαφέρον των Ελλήνων καταναλωτών για ηλεκτρονικές αγορές από ξένα καταστήματα συνεχώς αυξάνεται, με 51% να δηλώνουν ότι πραγματοποίησαν διαδικτυακή αγορά από ξένο ιστότοπο τις τελευταίες 28 ημέρες. Η ευχρησία και ποικιλία που προσφέρουν οι διεθνείς ηλεκτρονικές αγορές, όπως το Amazon και το eBay, φαίνεται να προσελκύει τους Έλληνες καταναλωτές λόγω της δυνατότητας πρόσβασης σε καλύτερες τιμές και επιλογές. Ειδικότερα, το 52% των χρηστών τόνισε ότι η μεγάλη ποικιλία προϊόντων αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα, αλλά το 42% ανησυχεί για την ποιότητα των προϊόντων που παραγγέλνονται.
Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο της έκθεσης είναι η προτίμηση των Ελλήνων καταναλωτών προς τις ψηφιακές μεθόδους πληρωμής. Οι μέθοδοι PayPal (38%) και πιστωτικών καρτών (27%) εμφανίζονται ως οι πιο δημοφιλείς, ενώ η πληρωμή με μετρητά κατά την παράδοση κατέχουν μικρότερο ποσοστό (13%). Η ασφάλεια (62%), η ταχύτητα (41%) και η ευκολία (37%) είναι εκείνοι οι παράγοντες που τους ωθούν να υιοθετήσουν τις ψηφιακές λύσεις πληρωμής.
