Ένας πόλεμος σε εξέλιξη στερεί σε έναν άνθρωπο τη δυνατότητα επιστροφής στο κατεχόμενο χωριό του. Έτσι, με τη βοήθεια της μνήμης και της αφήγησης, ταξιδεύει φαντασιακά στον γενέθλιο τόπο του. Ταυτόχρονα, προσπαθεί να κατανοήσει τι του ανήκει πια και πώς οι φίλοι του έχουν αλλάξει απόψεις. Ο ρωσόφωνος δημοσιογράφος και συγγραφέας Ιβάν Αβράμοφ είναι ο «πρωταγωνιστής» της ταινίας ντοκιμαντέρ του Θωμά Σίδερη, με τίτλο «Η επιστροφή του Ιβάν», που συμμετέχει στους Ανοιχτούς Ορίζοντες του 27ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στην Ουκρανία και τη Ρωσία, με τον Ιβάν Αβράμοφ να είναι ο βασικός αφηγητής. Σήμερα ζει με την οικογένειά του στο Κίεβο και αναμετράται με τα φαντάσματα του παρελθόντος. Απαγγέλει το Ρέκβιεμ της Άννας Αχμάτοβα και εκφράζει τη θλίψη του για τους ανυπεράσπιστους ανθρώπους στη δίνη παγκόσμιων γεωπολιτικών εξελίξεων. Αναφέρεται στον ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας, αναμένοντας την επιστροφή του στον πατρογονικό τόπο του, το κατακτημένο από τους Ρώσους Ουρζούφ, για να προσκυνήσει τους τάφους των γονιών του.
«Η ταινία θεωρητικά έχει πολλά κέντρα βάρους, με απασχολούσε σε όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας της, αλλά και στη διάρκεια του μοντάζ, πού θα ήταν το κύριο κέντρο βάρος», δηλώνει ο Θωμάς Σίδερης, υπογραμμίζοντας πως «δεν είναι τίποτα απ’ όλα αυτά, αλλά μία ταινία για τη μνήμη, την ταυτότητα και τον χρόνο, όπου στο παρασκήνιο εκτυλίσσεται ο πόλεμος».
Ο Ιβάν Αβράμοφ, ασκώντας τη δημοσιογραφία στο σοβιετικό σύστημα, προσπαθεί να οργανώσει τα θραύσματα της μνήμης του και της ταυτότητάς του στη νέα εποχή. Ένα γράμμα από έναν παλιό συμφοιτητή του ανατρέπει τα δεδομένα και το παρελθόν συγκρούεται με το παρόν.
«Η ταινία έχει μια off αφήγηση, την οποία την κάνω εγώ, αλλά στην πραγματικότητα η δική μου αφήγηση ακολουθεί τα δικά του μονοπάτια», αναφέρει ο σκηνοθέτης, επισημαίνοντας τη ρευστότητα των ταυτοτήτων στην περιοχή της Ανατολικής Ουκρανίας.
Η ταινία, διάρκειας 95 λεπτών, θα κάνει παγκόσμια πρεμιέρα την Κυριακή 9 Μαρτίου στο κινηματογράφο «Μακεδονικόν» και θα είναι διαθέσιμη διαδικτυακά στην πλατφόρμα του φεστιβάλ μέχρι τις 22 Μαρτίου.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ