Αναλύουμε τις αιτίες πίσω από την αύξηση των θεωριών συνωμοσίας στην κοινωνία. Με τον όρο θεωρία συνωμοσίας αναφέρεται κάθε πρόταση που ερμηνεύει γεγονότα ως προϊόν συνωμοτικής και οργανωμένης δράσης ατόμων, ομάδων, μυστικών υπηρεσιών ή κυβερνητικών φορέων. Αυτές οι θεωρίες προσφέρουν εναλλακτικές εξηγήσεις που συχνά αμφισβητούν τις επίσημες κυβερνητικές εκδοχές και εκλαμβάνονται ως προσπάθεια συγκάλυψης ή παραπληροφόρησης. Μάλιστα, η έννοια περιλαμβάνει οποιαδήποτε αναπόδεικτη ερμηνεία για γεγονότα.
Ένα ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό της κοινής γνώμης τείνει να υιοθετεί συνωμοσιολογικές θεωρίες για την ερμηνεία γεγονότων που δεν μπορούν να εξηγηθούν επαρκώς με επιστημονικά δεδομένα. Ωστόσο, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Birmingham και το Πανεπιστήμιο Staffordshire διατυπώνουν την άποψη ότι οι άνθρωποι υιοθετούν αυτές τις θεωρίες περισσότερο από πείσμα παρά από άγνοια!
Οι θεωρίες συνωμοσίας προκύπτουν συχνά σε περιόδους αβεβαιότητας ή απειλής. Σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο Journal of Social Issues, αποδεικνύεται ότι αυτές οι θεωρίες δεν είναι μόνο αποτέλεσμα παραπληροφόρησης. Ειδικότερα, όταν οι άνθρωποι νιώθουν μειονεκτικά, τείνουν να χρησιμοποιούν αυτές τις θεωρίες για να απορρίψουν την επιστημονική γνώση και να αμφισβητήσουν τους εξουσιαστές τους.
Η πανδημία COVID-19 έφερε στο προσκήνιο τη στενή σχέση των βιοηθικών διλημμάτων με την καθημερινότητά μας. Ένα κύριο ζήτημα που προέκυψε είναι γιατί ένα μέρος της κοινωνίας δεν εμπιστεύεται την επιστήμη. Καθοριστικό ρόλο σε αυτήν την αμφισβήτηση φαίνεται να διαδραμάτισε το γεγονός ότι η κοινωνία παρακολουθούσε την πρόοδο της επιστήμης σε πραγματικό χρόνο.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρόλο που η επιστήμη δεν είναι αλάνθαστη και τα δεδομένα της ενδέχεται να αλλάξουν, αυτή η δυναμική μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και αμφιβολίες, ειδικά σε περιόδους κρίσεων δημόσιας υγείας. Επιπλέον, η πολιτική αναταραχή που χαρακτήρισε την πανδημία ενίσχυσε την κρίση εμπιστοσύνης προς τους επιστήμονες, με πολλούς να βλέπουν την επιστήμη ως εργαλείο οικονομικών συμφερόντων ή πολιτικής επιρροής.
Η εξάπλωση παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει συμβάλλει στη δυσπιστία, καθώς η επιστήμη απαιτεί εξειδικευμένη γνώση για την κατανόηση των αποτελεσμάτων και των θεωριών της. Όσοι δεν έχουν την απαραίτητη εκπαίδευση ή πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες συχνά νιώθουν ανασφάλεια.
Πηγή περιεχομένου: in.gr