18 Οκτωβρίου 1981: Σαν σήμερα η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία – Ο θρίαμβος του Ανδρέα και της «Αλλαγής»

Σαν σήμερα στις 18 Οκτωβρίου του 1981 το ΠΑΣΟΚ ήρθε για πρώτη φορά στην εξουσία, συγκεντρώνοντας 48,07% στις βουλευτικές εκλογές και καταλαμβάνοντας 172 έδρες, στην τότε τρικομματική βουλή.

Ο ιδρυτής του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, Ανδρέας Παπανδρέου χρησιμοποιώντας συνθήματα όπως «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» και «Εδώ και τώρα αλλαγή», εξέφρασε την αλλαγή που ήθελε μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας εκείνη την εποχή.

propoli

Το ΠΑΣΟΚ με 48,07% κατέλαβε 172 έδρες, η Νέα Δημοκρατία με 35,88% κατέλαβε 115 έδρες και το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας με 10,93% 13 έδρες.

Τα υπόλοιπα κόμματα δεν κατάφεραν να εκλέξουν κανένα βουλευτή.

Μόλις διαφάνηκε η επικράτηση του ΠΑΣΟΚ στις βουλευτικές εκλογές, ο Ράλλης συνεχάρη τον Παπανδρέου για τη νίκη του και τις επόμενες ημέρες έγινε ομαλά η παράδοση της εξουσίας.

Η «Αλλαγή» στην πράξη και οι πρωτοπόρες μεταρρυθμίσεις

Η πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έφερε σημαντικές αλλαγές στην Ελλάδα. Από τις πρώτες μεταρρυθμίσεις ήταν η ίδρυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, η κατάργηση των πιστοποιητικών κοινωνικών φρονημάτων και η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Επίσης η κατάργηση της Ελληνικής Χωροφυλακής, η αποστρατικοποίηση της ΥΕΝΕΔ και η μετονομασία της σε ΕΡΤ2. Παράλληλα θεσπίστηκαν κοινωνικά επιδόματα, αναγνωρίστηκε (με αποζημίωση) το εργατικό ατύχημα, καθιερώθηκε η πενθήμερη εργασία, ενώ μειώθηκαν οι ώρες εργασίας σε 40, επεκτάθηκε η δυνατότητα άδειας με αποδοχές, καθιερώθηκε η Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (Α.Τ.Α.) του μισθού.

Ακόμη, καθιερώθηκε ο πολιτικός γάμος, καταργήθηκε ο αναχρονιστικός θεσμός της προίκας, θεσπίστηκε το συναινετικό διαζύγιο και εξισώθηκαν τα δύο φύλα σύμφωνα με το νέο οικογενειακό δίκαιο (Ν.1329/1983).

Στον τομέα της εκπαίδευσης, εισήχθη το μονοτονικό σύστημα, καταργήθηκε η σχολική ενδυμασία (1982), καθώς και η ακαδημαϊκή έδρα και κατοχυρώθηκε νομοθετικά το πανεπιστημιακό άσυλο. Τέλος, το δικαίωμα ψήφου επεκτάθηκε και στους 18χρονους.

Στο τομέα της εξωτερικής πολιτικής, τον Μάρτιο του 1985, ύστερα από πρόταση της Ελλάδας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθιέρωσε τα «Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα» (ΜΟΠ), η εφαρμογή των οποίων στόχευε στη βελτίωση των κοινωνικοοικονομικών διαρθρώσεων στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές της Κοινότητας.

Το διάγγελμα της νίκης του Ανδρέα Παπανδρέου

«Ελληνίδες, Έλληνες,

Απόψε κατέχομαι από βαθιά συγκίνηση. Είμαι πράγματι συγκινημένος για την μεγάλη εμπιστοσύνη που μου έχετε δείξει. Και έχω ταυτόχρονα το αίσθημα βαριάς ευθύνης, την οποία επωμίζομαι εγώ και οι συνεργάτες μου, για να πραγματώσουμε το έργο της Αλλαγής. Γιατί η Αλλαγή σήμερα είναι όρος για την επιβίωση του έθνους, για την ευημερία του λαού μας. Και αισθάνομαι πραγματικά υπερήφανος που αυτή η θέση, αυτή η προοπτική για την χώρα μας εγκρίθηκε κατά τόσο δυνατό, ισχυρό και δημοκρατικό τρόπο από την μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Όπως σας είπα στις ομιλίες μου, και σε πλατείες και από την τηλεόραση, από αύριο, τις 19 του Οκτώβρη, αρχίζει η σκληρή δουλειά. Και επαναλαμβάνω αυτό που σας έχω ήδη πει: ότι για να βγει πέρα το πρόγραμμα της Μεγάλης Αλλαγής, για να ευοδωθούν επιτέλους οι μεγάλες προσδοκίες του λαού μας, θα απαιτηθεί η άμεση, ενεργός συμμετοχή σας.

Θα προχωρήσουμε με σταθερά βήματα, πάντοτε ζητώντας την συναίνεσή σας, την πλατιά λαϊκή συναίνεση σε κάθε νέο μέτρο που θα πάρουμε. Και θα κάνουμε την Αλλαγή χειροπιαστή.

Η Αλλαγή θα δείξει το πρόσωπό της πάρα πολύ γρήγορα, πολύ άμεσα. Θα ήθελα να τονίσω ότι θα υπάρξει συνεργασία όλων των πολιτειακών παραγόντων. Δεν πρόκειται με κανέναν τρόπο, όπως το είχαμε τονίσει και στο παρελθόν, να οδηγήσουμε την χώρα σε οποιαδήποτε περιπέτεια. Στόχος μας, πολιτική μας, είναι η ευημερία του λαού. Είναι η εθνική υπερηφάνεια και η κοινωνική δικαιοσύνη. Είμαστε αποφασισμένοι να εκτελέσουμε το πρόγραμμά μας κατά γράμμα, γιατί μας δώσατε αυτό που ζητούσαμε. Μας δώσατε ισχυρή, αυτοδύναμη πλειοψηφία στην Βουλή των Ελλήνων, ώστε να μπορέσουμε δίχως δισταγμούς και δίχως αναστολές, να προχωρήσουμε στην πραγμάτωση της Αλλαγής. Και σας ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου γιατί μας δώσατε αυτή την ευκαιρία. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι θα μείνουμε στις επάλξεις αυτού του αγώνα για την Νέα Ελλάδα, που όλοι προσδοκούμε. Μιαν Ελλάδα που θα ανήκει στο λαό της, μιαν Ελλάδα που θα την διαφεντεύει ο λαός της.

Απόψε γιορτάζουμε τη νίκη. Πρώτα απ’ όλα των δημοκρατικών θεσμών, που καταξιώθηκαν στις 18 του Οκτώβρη του 1981. Γιορτάζουμε τη νίκη της Αλλαγής. Και θα’ θελα να σας παρακαλέσω, μέσα στην γιορτή σας και στην χαρά σας, να μην ξεχάσετε πως το ΠΑΣΟΚ είναι κυβέρνηση όλων των Ελλήνων, πως το ΠΑΣΟΚ ζητά τώρα από το λαό μας συμφιλίωση. Λήθη στο παρελθόν: όλοι μαζί εμπρός για το μεγάλο, αξιόλογο έργο της οικοδόμησης της Νέας Ελλάδας. Γεια σας, ευχαριστώ, και να ξέρετε πως θα τιμήσω το μεγάλο συμβόλαιο τιμής που συνήψα τόσα χρόνια μαζί σας».

Δείτε επίσης: Υπό κατάρρευση το Γενικό Νοσοκομείο Κιλκίς: ΜΕΘ και μαστογράφος δεν έχουν λειτουργήσει ποτέ λόγω έλλειψης γιατρών

Loading