Στις φετινές εκλογές, τις 21ης Μαΐου, θα ισχύει ο νόμος 4406/2016, ο οποίος πέρασε από την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Με τον νόμο αυτό προβλέπετε η κατανομή των εδρών να γίνεται με το αναλογικό σύστημα δηλαδή ένα κόμμα που θα έχει ποσοστό της τάξεως του 30% στην Βουλή θα λάβει 90 έδρες από το σύνολο των 300 εδρών. Πρακτικά κάθε κόμμα εκλέγει τόσους βουλευτές όση είναι πραγματικά η εκλογική του δύναμη στην επικράτεια. Ο νόμος στην πραγματικότητα φαίνεται να δυσχεραίνει τον σχηματισμό κυβέρνησης από τις πρώτες εκλογές. Η πιθανότητα να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση είναι σχεδόν μηδενική, ενώ η πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας είναι επίσης μικρή.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος φοιτητής Νομικής Α.Π.Θ.
Την επομένη των εκλογών η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του πρώτου κόμματος. Ο κάθε αρχηγός έχει δικαίωμα να κρατήσει την διερευνητική εντολή για τρεις ημέρες, συνολικά δηλαδή εννέα ημέρες, με τη δυνατότητα ωστόσο να την παραδώσει ακόμη και την ίδια ημέρα ή και να μη τη λάβει καν. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί αδυναμία στον σχηματισμό κυβέρνησης, η ΠτΔ θα συγκαλέσει σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό την προεδρία της, σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού οικουμενικής κυβέρνησης. Μία τέτοια προοπτική θεωρείται επίσης αδύναμη.
Εφόσον λοιπόν δεν συσταθεί κυβέρνηση, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να ορίσει πρωθυπουργό (σύμφωνα με το Σύνταγμα στο Άρθρο 37&3 ) έναν από τους προέδρους των τριών ανωτάτων δικαστηρίων δηλαδή είτε τον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου αλλά και το σχηματισμό Κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή. Αυτή η νέα υπηρεσιακή κυβέρνηση, θα οδηγήσει τη χώρα στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής. Οι τρείς υποψήφιοι πρωθυπουργοί για το μεσοδιάστημα ανάμεσα της πρώτης με τις δεύτερης εκλογικής αναμέτρησής , είναι η Μαρία Γεωργίου, πρόεδρος του Αρείου Πάγου που εισήχθη στο σώμα το 1983 και επιλέχθηκε πρόεδρος το 2021, η Ευαγγελία Νίκα, πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας που εισήχθη στο σώμα 1983 και επιλέχθηκε το 2022 και ο Ιωάννης Σαρμάς πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου που εισήχθη το 1987 και επιλέχθηκε το 2019.
Στις δεύτερες κάλπες, (αν δεν σχηματιστεί κυβέρνηση στις πρώτες), θα ισχύσει ο Νόμος 4654/2020, βάσει του οποίου η πριμοδότηση των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα θα γίνεται κλιμακωτά . Αυτό το σύστημα θα ισχύ στις δεύτερες κάλπες και όχι στις πρώτες διότι δεν συγκέντρωσε 200 και πλέον θετικές ψήφους Βουλευτών που απαιτούνται για μια τέτοια αλλαγή . Ο συγκεκριμένος νόμος προβλέπει μια ενισχυμένη αναλογική, εάν το πρώτο κόμμα λάβει το ποσοστό του 25% τότε λαμβάνει μπόνους 20 εδρών ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των δικαιούμενων εδρών κομμάτων. Από 25% και μετά, για κάθε 0,5% το πρώτο κόμμα θα παίρνει επιπλέον μπόνους μία έδρα, ενώ το μέγιστο των 50 εδρών θα το λαμβάνει εάν το ποσοστό του είναι 40% και πάνω. Τα ίδια ποσοστά ισχύουν και σε περίπτωση συνασπισμού κομμάτων .
Κάτι που πρέπει να τονιστεί είναι πως οι εκλογές τις 21 ης Μαΐου, θα είναι οι πρώτες που θα έχουν δικαίωμα ψήφου οι Έλληνες του εξωτερικού. Η διεξαγωγή των εκλογών στην ομογένεια, θα γίνεται με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα της ομογένειας που θα συσταθούν σε ελληνικές πρεσβείες, ελληνικά προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων (χώρους ελληνικών συλλόγων ή εκκλησιών) ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι σαράντα (40) εκλογείς. Η ψήφος των ομογενών θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών, ανά την επικράτεια. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές Επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας που θα προέρχονται από τον ελληνισμό της διασποράς.
Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού, έχουν οι εκλογείς οι οποίοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:
· Τα τελευταία τριάντα πέντε (35) χρόνια, να έχουν
ζήσει τουλάχιστον δύο (2) έτη μόνιμα στην Ελλάδα.
· Να Έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3
ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό
έτος.
Δείτε επίσης: Γιατί «ναυάγησε» η συνέντευξη Μητσοτάκη σε Τζίμα-Πρετεντέρη
